«موزه بزرگ مصر» چگونه ساخته شد؟/نمایش شکوه گنجینه فرعون ۱۸ ساله
به گزارش شبکه خبری ایران ۲۴ به نقل از الجزیره، این موزه عظیم، بزرگترین مجموعه باستانی جهان است که به یک تمدن واحد اختصاص دارد. موزه در 2 کیلومتری اهرام جیزه و حدود هشت کیلومتری مرکز قاهره قرار گرفته است.
این مجموعه گسترده نزدیک به ۵۰۰ هزار متر مربع مساحت دارد و بیش از ۱۰۰ هزار قطعه باستانی را در خود جای میدهد؛ این آثار مربوط به ۳۰ دودمان از تاریخ کهن مصر هستند.
در میان مهمترین آثار موزه، میتوان به تندیس ۳۲۰۰ ساله رامسس دوم با ارتفاع ۱۱.۳۶ متر اشاره کرد، همچنین مجموعه کامل گنجینههای توت عنخآمون، و نیز قایق ۴۵۰۰ سالهی فرعونی که از سالمترین کشتیهای باستانی کشفشده در جهان به شمار میرود و به «خوفو» - سازنده هرم بزرگ جیزه - تعلق داشته است.
به این بنا گاهی «هرم چهارم» هم میگویند زیرا در کنار سه هرم مشهور جیزه با قدمت ۴۵۰۰ سال قرار گرفته است: هرم خوفو، هرم خفرع و هرم منقرع.
طراحی موزه به گونهای است که بازدیدکنندگان میتوانند از داخل آن اهرام را تماشا کنند. ساختمان با الهام از فرم مثلثی هرمها، به شکل یک مثلثِ بُرشخورده ساخته شده و دیوارهای شمالی و جنوبی آن دقیقاً در امتداد جهت هرمهای خوفو و منقرع قرار گرفتهاند.
طراحی این سازه را شرکت ایرلندی "Heneghan Peng" بر عهده داشته که در آن از بتن به رنگ شنزار، سنگ نیمهشفاف آلاباستر و نمایی از شیشههای مات برفی استفاده کرده است.
طرح ساخت این مجموعه نخستین بار در سال ۱۹۹۲ مطرح شد، اما عملیات ساختوساز رسماً از ۲۰۰۵ آغاز شد.
طی ساخت بر اثر ناآرامیهای سیاسی در پی انقلاب در کشورهای عربی که به عنوان بهار عربی شناخته میشود، ساخت این موزه با تاخیر مواجه شد. سپس همهگیری کووید۱۹ هم عملیات ساخت و افتتاح موزه بزرگ مصر را به تاخیر انداخت.
هرچند برخی بخشهای موزه در سال ۲۰۲۴ به صورت آزمایشی افتتاح شده بود، اما اول نوامبر ۲۰۲۵ این موز به شکل رسمی افتتاح شد.
مجموعه موزه شامل ساختمان اصلی، مرکز همایشها، محوطه باز بیرونی، باغی الهامگرفته از «وادیالنّیل»، موزه قایق خوفو و مرکز مرمت آثار است.
هنگامی که بازدیدکنندگان وارد موزه میشوند، نخستین چیزی که میبینند، تندیس باشکوه رامسس دوم است؛ مجسمهای ۳۲۰۰ ساله با وزن حدود ۸۳ تُن.
این اثر از سال ۱۹۵۴ در میدان رامسس قاهره، مقابل ایستگاه راهآهن قرار داشت و در سال ۲۰۰۶ طی عملیاتی بسیار حساس، در یک قطعه و به صورت ایستاده، با سکویی ویژه دارای ۱۲۸ چرخ به محل کنونی منتقل شد. برای طی مسیر ۳۰ کیلومتریِ این انتقال، بسیاری از خیابانها به طور موقت بسته شده بود.
پس از ورودی، راهپله بزرگ در شش طبقه امتداد مییابد و در دو سوی آن حدود ۶۰ اثر باستانی به نمایش درآمدهاند، از تندیسهای خدایان و تابوتهای سنگی گرفته تا ستونهای عظیم و و ابلیسکهایی با کتیبههای ارزشمند.
این موزه دارای ۱۲ تالار اصلیِ نمایش دائمی است که سال گذشته افتتاح شدند. این تالارها بهصورت دورهای، از پیش از تاریخ تا دوران یونانی-رومی، و همچنین بر اساس موضوعاتی مانند جامعه، پادشاهی و باورهای دینی ساماندهی شدهاند.
یکی از گستردهترین تالارهای موزه، تالار اختصاصی توت عنخآمون است که ۷۵۰۰ متر مربع وسعت دارد و بیش از ۵ هزار قطعه از آثار یافتشده در آرامگاه این پادشاه نوجوان را در خود جای داده است؛ پادشاهی از دودمان هجدهم که در حدود ۹سالگی به تخت نشست و نزدیک به ۳۴۰۰ سال پیش فرمانروای مصر باستان بود.
با وجود کوتاهی دوران حکومتش و مرگ ناگهانیاش در حدود ۱۸ یا ۱۹ سالگی، توت عنخآمون به دلیل کشف آرامگاه تقریباً دستنخوردهاش در سال ۱۹۲۲، یکی از مشهورترین فرعونها به شمار میرود.
در این تالار، بازدیدکنندگان میتوانند ماسک طلایی مشهور او، تخت شاهی، تابوتها، ارابههای جنگی و جواهراتش را ببینند؛ حال و هوای اتاقی که توت عنخآمون در آن دفن شده بود با تمام شکوه و جلالش در این قسمت نمایش داده شده است.
موزه بزرگ مصر در مجموع حدود ۴۵ هزار متر مربع فضای نمایش دارد و از این نظر، ششمین موزه بزرگ جهان است.
در صدر این فهرست «لوور» پاریس قرار دارد و پس از آن «آرمیتاژ» سنپترزبورگ، «موزه ملی چین» در پکن، «متروپولیتن» نیویورک و «پرادو» مادرید بزرگترین موزههای دنیا هستند.
گردشگری یکی از منابع اصلی تأمین ارز در مصر است. طبق آمار رسمی، این کشور در سال ۲۰۲۴ رکورد ۱۵ میلیون گردشگر را ثبت کرده و طبق آمار رسمی، سهم گردشگری و سفر از تولید ناخالص داخلی در مصر به حدود ۸ درصد رسیده است.
