عدهای در تلاش برای منزوی کردن ایران هستند/جشنواره جهانی فیلم فجر رویدادی مردمی
به گزارش شبکه خبری ایران۲۴ از ایرنا، برگزاری مستقل جشنواره جهانی فیلم فجر پس از چهار سال برای رائد فرید زاده رئیس سازمان سینمایی یک چالش بود. فرید زاده که خود سالها در قامت مدیر بین الملل در حوزه سینما فعالیت کرده در گفتوگو با ایرنا با اشاره به مصائب پیش رو به این نکته تاکید کرد که برای حفظ جایگاه جهانی جشنواره فیلم فجر و کمک به استاندارهای سینمای ایران تصمیم گرفتیم این جشنواره را بار دیگر مستقل برگزار کنیم.
او در بخش دیگری از این گفتوگو از همصدایی برخی جریانهای خارجی و برخی در داخل برای برگزار نکردن جشنواره جهانی فجر و تلاش برای انزوای فرهنگی ایران میگوید.
شور و حال و حرفهای گری درست در برگزاری مستقل جشنواره جهانی
برگزاری مستقل جشنواره جهانی فیلم فجر منتقدانی دارد. چرا باز به این نتیجه رسیدید که جشنواره مستقل برگزار شود؟
جشنواره جهانی در مقطعی که مستقل برگزار میشد، شور و حال و حرفهای گری درستی به سینمای ایران تزریق میکرد و نیاز ما برای داشتن یک جشنواره جهانی در تراز جشنوارههای دیگر با رعایت معیارهای بین المللی داشته باشیم حس میشد و جایگاه بین المللی سینمای ایران بر همه اثبات شده است.
این مهم در دوران آقایان ایوبی، رضاداد و سپس میرکریمی که بانی جشنواره و دبیر این رویداد بودند در دستور کار قرار گرفت. در ادامه به کرونا رسیدیم و جشنواره تعطیل شد. سپس آقای عسگرپور دبیر جشنواره شدند. در ادامه دوباره جشنواره ادغام شد و دو دوره اینگونه جشنواره برگزار شد، اما مسوولان امر اذعان داشتند که جشنواره ملی روی جشنواره بین المللی سایه میافکند و تقریبا اکثر موافقان و حتی مخالفان نیز وقتی معیارهای درست بین الملل را درمیان میگذاشتیم میگفتند جشنواره ملی به قدر وسیع است که هر اتفاقی تحت الشعاع این بخش قرار میگیرد.
سعی کردیم تراز و عیار سینمای ایران را با استاندارهای جهانی بگیریم. از طرفی جشنواره جهانی جز ۱۵ جشنواره معتبر از سوی فدراسیون تهیه کنندگان جهان است و برای حفظ این جایگاه و کمک به استانداردسازی سینمای ایران تصمیم گرفتیم جشنواره جهانی را مستقل برگزار کنیم.
زیرساختهای مناسب شیراز برای برگزاری
انتخاب شهر شیراز چقدر مرتبط به رویکرد سینما شعر در جشنواره جهانی فیلم فجر بود؟
بخشی از انتخاب شیراز مرتبط با سینما شعر بود؛ رویکرد دولت این است که ایران را در پهنه جغرافیایی در نظر بگیریم. استان فارس و شیراز قابلیت برگزاری رویدادهای بین المللی را دارد و سابقه و رنگ این شهر مخاطبان خود را فرا میخواند که در یک شهر تاریخی بخشی از جلوه تمدن ایرانی را به تماشا بنشینند.
از طرفی سعی کنیم رویدادهایمان در یک جا متمرکز نشود و بتوانیم از ظرفیتهای استانها بهره بگیریم. با تامل چند استان را بررسی کردیم که درخواست داده بودند، اما زیرساخت شهر شیراز مناسبتر بود و با توافق با استاندار قرار شد جشنواره جهانی، در شیراز برگزار شود و در مکاتبه با فیاپ این تاییده انجام شد و شیراز میزبانی را برعهده گرفت.
شمعی که روشن ماند
با چه چالشهایی در برپایی جشنواره جهانی فیلم فجر روبهرو بودید؟
برگزاری چنین رویدادی چالشهای خود را دارد و هر رویداد بین المللی منفک از تعاملات بین المللی، محقق نمیشود. شرایط پس از جنگ ۱۲ روزه موجب شد پیش بینی کنیم برگزاری این رویداد مثمر ثمر واقع نشود و حتی بزرگان حوزه بین الملل نیز خوش بین نبودند و در همفکری همه گفتند کار سختی است.
معتقدم در شرایط سخت باید این شمع روشن نگه داشته شود و این پرچم برافراشته شود. استقبال از جشنواره بیش از حد انتظار بود و تصور میکردیم شاید خیلیها قبول نکنند با جشنواره همراه باشند، اما اینگونه نشد.
در بخش دارالفنون شاگردانی که در ادوار قبل در این دورهها شرکت کرده بودند با شوق و علاقه گفتند دوست داریم برگردیم و آثارشان را به جشنواره آوردند. این یعنی اگر بذری که کاشتید مراقبت کنید در شرایط طبیعی رشد و نمو میکند و فکر میکنم از این بابت برگزاری جشنواره در این مقطع حرکتی بود که به ما قوت قلبی داد که در جهان کسانی هستند که در شرایط سخت در کنار ما قرار میگیرند و شاید برخی محدودیتهای ما موجب شد که نتوانیم در خدمت دیگران باشیم.
سعی کردیم جشنواره را با حداقلها برگزار کنیم و این محدودیت موجب شد نتوانیم در خدمت خیلیها باشیم.
بودجه جشنواره
برخی معتقدند بودجه جشنواره نجومی است
وقتی اعداد و ارقام منتشر شود دوستان احتمالا امیدوارم نسبت به دیدگاهشان بازنگری کنند.
این جشنواره نسبت به دیگر جشنوارههای مشابه سینمایی که اخیرا برگزار شده بودجه بیشتری دارد؟
فکر میکنم اگر دوستان شفاف سازی کنند و اعداد را منتشر کنند در قیاس مشخص میشود چه اتفاقی در حال رخ دادن است. جا دارد از استاندار و مدیران استان فارس تشکر کنم. جشنواره جهانی رویداد فرهنگی، اما کارکرد ملی و فراتر از فرهنگ دارد.
وقتی صحبت از تاب آوری اجتماعی و تلاش برای شادی آفرینی و کاهش شکافها میشود رویدادهای فرهنگی این کارکرد را دارند که به این مقولات کمک کنند.
استقبال مردمی در شیراز چطور بود؟
شاید اگر در تهران این جشنواره را برگزار میکردیم تا این حد از سوی مخاطبان مردمی استقبال نمیشد. از طرفی در استانها استعدادهای بسیاری وجود دارند؛ انجمن سینمای جوانان ما فیلمسازان خوبی از شیراز و استان فارس معرفی میکند و در استانهای دیگر هم همینطور است. استعدادهای ما محدود به تهران نیست و وقتی جشنواره را به جایی میآورید که زمینه فراهم است، قطعا مخاطبان جذب میشود.
همصدایی برخی جریانهای داخلی و خارجی برای برگزار نشدن جشنواره جهانی فیلم فجر
به نظر میرسد ما در میانه یک جنگ فرهنگی قرار داریم در این جنگ با چه اتفاقاتی روبهرو بودید؟
تقریبا این جنگ علنی است. هر اتفاقی که قرار است حال مردم را خوب کند و شرایط را برای دیده شدن ایران فراهم کند و فضای گفتوگو بسازد مورد هجمه قرار میگیرد چه از خارج و از سوی برخی در داخل کشور.
در این میان همصدایی برخی صداهای در خارج از کشور و داخل را برای تعطیلی جشنواره جهانی چگونه ارزیابی میکنید؟
این همصدایی جای تعجب دارد که منتهای آن علیه برخی اتفاقات به یکجا منتهی میشود و براساس یک استدلال واحد، یک رویداد ملی و بین المللی منکوب میشود.
چه آگاهانه و چه ناآگاهانه این روند طی میشود که اتفاق خوبی نیست. اگر این همصدایی ناآگاهانه باشد بدتر است و این یعنی ما مختصات و شرایطی که در آن هستیم نمیدانیم و وقتی بزرگان ما صحبت از وحدت مقدس میکنند درک نکردیم و گاه تعجب میکنیم و قطعا چیزی که اتفاق بی افتد که موجب دوری از انزوای ایران بشود مهم است.
صدای منتقدان را میشنوم
صدای منتقدان را شنیدهاید و آیا نقدها را میخوانید؟
من اتفاقا سعی میکنم بیشتر صدای منتقدان را بشنوم و آنان باید کمک کنند. برای برپایی یک رویداد معایب و ضعفهای بسیاری دارد و این رویداد بدون اشکال نیست و هیچ رویدادی بدون اشکال نخواهد بود، اما براساس بضاعت باید سنجید. نقد باید براساس گفت و شنود باشد و بپذیریم؛ هر شخصی از زاویه خود ممکن است حق داشته باشد، اما اگر به جای نقد منکوب کنید و کل اتفاق را زیر سوال ببرید نقد نیست.
مشکل اساسی این است که فضای گفت وگویی نیست و طرف مقابل به حرف شما گوش نمیدهد.
دلیل فشار بیرونی برای برگزار نشدن جشنواره چیست؟
هر اقدمی انجام دهید که نام ایران در جهان شنیده شود و رویدادی را برگزار کنید که بیش از ۴۰ تا ۵۰ کشور در آن حضور فعال دارند یعنی با کشوری مواجه هستید که ظرفیت زیاد بین المللی دارد و کسانی که نمیخواهند این اتفاق رخ دهد مشخص است به دنبال چه هستند.
عدهای تلاششان را گذاشتند که ایران منزوی شود و برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر خلاف این نگاه است و خیلی طبیعی است که دوست نداشته باشند جشنواره برگزار شود. حتی کسانی که با اسم مردم ایران سو استفاده میکنند نمیدانند این اتفاق برای مردم است تا جوانان در عرصه جهانی خودشان را محک بزنند.
این رویداد مردمی است و قرار است فعالان سینمایی که از دل مردم آمدهاند و استعدادهای جوان در این جشنواره انگیزه میگیرند و آموزشهای لازم را فرا میگیرند. هر فیلم در این جشنواره میتواند یک کلاس درس باشد و هر استعداد میتواند فیلمسازان برتر کشور باشد و سوال اصلی این است که آیا همه این اتفاقات هراس دارد؟ حتما هراس دارد که اینگونه رفتار میکنند.
ارزیابی شما از حضور بیلگه جیلان به عنوان رئیس هیات داوران چیست؟
هر هنرمندی یک تعهد اخلاقی نسبت به هنرش دارد و هنرمند است، چون حرفهای تعهدش را عمل میکنند و جیلان هنرمندی اصیل است و این تعهد اخلاقی، یک هنرمند را در قیاس با دیگر هنرمندان برجسته و مانا میکند. خیلی هنرمندان در جشنواره میتوانند همسو با ما نباشند، اما قرار است در فضای فرهنگی تبادل نظر داشته باشیم و هرکسی از این فضای فرهنگی ممانعت میکند باید به درون خود رجوع کند و ببیند که آیا این تعهد اخلاقی را در درون خود دارد.
