به گزارش رسانه بهمن، به نقل از کیهان، بهطور حتم غذا، هم روی جسم اثر دارد و هم روح انسان را تحت تأثیر قرار میدهد. اسلام نیز هر دو موضوع را مورد دقت و كنكاش قرار داده است و در موارد بسیاری انسانها را امر میكند تا غذای طیب و حلال میل كنند. برای نمونه خداوند فرموده است: «ای مردم! از آنچه در زمین، حلال و پاكیزه است بخورید و پیرو برنامههای شیطان نشوید كه البته او با شما آشکارا دشمنی دارد».
همچنین انسان را از خوردن مال حرام بر حذر میدارد؛ آنجا كه میفرماید: «آنان كه ربا میخورند بر نخیزند مگر مانند آن كه به وسوسه و فریب شیطان، دیوانه و بیعقل شده و اینان به این علت در مال حرام غوطهورند كه میگویند فرقی میان معامله و ربا نیست و حال آنكه خداوند تجارت و دادوستد را حلال و ربا را حرام كرده است. هر كس پس از آنكه پند و اندرز كتاب خدا به او برسد و از این عمل حرام دست بردارد، خدا از گذشته او درگذرد و عاقبت كارش با خدا است و كسانی كه از این عمل زشت دست نكشند، اهل جهنماند و در آنجا همیشگی و جاوید خواهد ماند».
آثار معنوی مال حلال
الف) رشد معنوی انسانها
قرآن مجید در سوره قصص داستان كودكی موسی (ع) را بیان میكند و میفرماید: «ما از قبل، شیر همه زنان شیرده را بر او حرام كرده بودیم، خواهرش گفت: آیا میخواهید شما را به خاندانی راهنمایی كنم كه سرپرست این كودك باشند؟ خانوادهای كه خیرخواه این کودکاند.»
این آیه كریمه گرچه به ظاهر میخواهد بفرماید ما شیر زنان شیرده را بر موسی (ع) حرام كردیم تا از این طریق او را به مادرش برگردانیم؛ ولی پیام باطنی دیگری هم دارد كه جناب موسی (ع) اگر میبایست در آینده صاحب ید بیضا شود و بساط فرعون و فراعنه را برچیند و با خدای خود در كوه طور سخن بگوید، لازم است از سینه پاكی شیر خورده باشد و از همان ابتدا لقمه حلال در دهانش گذاشته شود.
ب) ایجاد نورانیت در قلب
لقمه حلال در درون انسان نورانیت ایجاد میكند و در اثر نورانیت، قلب خود به دنبال كارهای خیر میرود که همین باعث سعادت و خوشبختی او در دنیا و آخرت میشود. در این خصوص پیامبر اكرم (صلیالله علیه و آله)
فرمودند: «هر كس از دسترنج خود و مال حلال بخورد خداوند درهای بهشت را به رویش میگشاید که از هر دری بخواهد وارد شود و در شمار پیامبران خواهد بود و اجر و مزد ایشان را خواهد گرفت.»
ج) استغفار ملائكه
كسانی كه مال حلال میخورند مشمول استغفار ملائكه آسمانی میشوند. پیامبر اكرم (ص) فرمودند: «كسی كه طعام حلالی بخورد ملكی بالای سرش میایستد و برایش استغفار میكند تا از خوردن طعام فارغ شود.»
آثار لقمه حرام
قبل از بیان روایات اسلامی بد نیست اشعاری را بیان کنیم كه منسوب به شیخ بهایی و بیانگر آثار شوم غذای حرام است:
لقمه نانی که باشد شبههناک
در حریم کعبه، ابراهیم پاک
گر به دست خود فشاندی تخم آن
ور به گاو چرخ کردی شخم آن
ور، مه نو در حصادش داس کرد
ور به سنگ کعبهاش، دستاس کرد
ور به آب زمزمش کردی عجین
مریم آیین پیکری از حور عین
ور بخواندی بر خمیرش بیعدد
فاتحه، با قل هوالله احد
ور بُدی از شاخ طوبی آتشش
ور شدی روحالامین هیزم کشش
ور تو برخوانی هزاران بسمله
بر سر آن لقمه پر ولوله
عاقبت، خاصیتش ظاهر شود
نفس، از آن لقمه تو را قاهر شود
در ره طاعت، تو را بیجان کند
خانه دین تو را ویران کند
درد دینت گر بود، ای مرد راه!
چاره خود کن که دینت شد تباه
الف) زوال بركت
ب) سلب توفیق عبادت و راز و نیاز با خدا؛ لقمه حرام علاوه بر اینكه بر قلب انسان تأثیر منفی دارد نمیگذارد انسان با خدای خود راز و نیاز كند و اگر هم موفق شد مورد قبول الهی قرار نمیگیرد. چنانکه پیامبر اكرم (ص) فرمودند: «عبادت كردن با حرامخواری مانند بنا كردن ساختمان روی شنزار است.»
یعنی چنانکه بنای بدون شالوده محكم، خراب میشود و بناکننده از آن بیبهره است، عبادت كسی كه از حرام پرهیز نمیكند نیز برایش فایدهای ندارد.
ج) عدم استجابت دعا؛ یكی از علتهای مهم قبول نشدن دعاها لقمه حرام است؛ همانطور كه پیامبر اكرم (ص) فرمودند: «كسی كه یك لقمه حرام بخورد تا چهل شبانهروز نمازش قبول نمیشود و تا چهل روز دعایش مستجاب نمیگردد.»
د) قساوت قلب؛ یكی از آثار مهم لقمه حرام، قساوت قلب و سیاهی دل است. پند و اندرز در او اثر نمیكند، سختترین مناظر رقتبار، او را متأثر نمیكند؛ چنانکه در تاریخ عاشورا میخوانیم كه امام حسین (ع) به لشكر عمر سعد فرمودند: «شكمهایتان از حرام پر شده و بر دلهایتان مهر خورده، دیگر حق را نمیپذیرید و به آن گوش نمیدهید.»(9) این نكته تاریخی گویای آن است كه لقمه حرام قلب را تیره و تار میكند؛ آنگاه از پذیرفتن حق و تسلیم شدن در برابر آن خودداری میكند و هیچ اندرزی در او تأثیر ندارد و از هیچ جنایتی رویگردان نیست.
هـ) زوال نورانیت باطنی و تجری بر گناه؛ یكی از عوامل مهم در وقوع جرمها و گناهان، لقمه حرام است كه نورانیت دل را از بین میبرد و انسان را بر انجام جرایم پرجرأت میسازد. اگر در جامعه ناهنجاریهای اجتماعی، ولنگاری و معصیت خدا را میبینیم شاید ریشهاش در لقمههایی است كه عدهای از راه غیر مشروع خوردهاند.