رسانه بهمن، گروه اجتماع- محمودرضا زارع: هرس درختان معابر و خیابنها در فصل پاییز و زمستان یکی از اقدامات مدیریت شهری است که با این کار هم به بیماریزدایی و رفع آفات درختان کمک کرده و هم موجب جوانسازی شاخ و و برگ درختان شهری میشود. البته شهرداریها برای جابجایی و هرس درختان شیوهنامههایی دارند که توسط متخصصین شهری ارائه شده و پیمانکاران ملزم به رعایت این شیوهنامه در زمان هرس درختان هستند.
با اینحال آنچه که از هرس درختان قابل مشاهده است، عدم رعایت موازین و اصول اجرا در هرس درختان بوده و گاه شاهد هستیم درخت پر شاخ و برگ، تبدیل به تنه لخت و بیعور شده است.
نکتهای دیگر که شهروندان در روزهای اخیر شاهد آن بودند، هرس و قطع شاخه درختانی بودند که هنوز به خواب زمستانی نرفته و بعضا جوانه زده بودند. نحوه هرس درختان در معابر شهری نه تنها جای ایراد بسیاری دارد بلکه سر و شکل شهر پس از هرس درختان تغییر زیادی کرده و از زیبایی بصری معابر کاسته است.
حذف و قطع شاخههایی که تازه رشد کرده و مشخص است عمر یکسالهای دارد، از بیخ قطع کردن شاخههای سنگین و عدم رعایت اندازه اصولی برای شاخههایی که باید قطع شوند از نکاتی بود که خبرنگار بهمن در مشاهدات میدانی خود از هرس درختان در شهر تهران متوجه آن شده بود.
وقتی در کنار چند کارگر پیمانکاری هرس درختان قرار گرفته و نحوه هرس کردن درختان را دیدم از یکی از کارگران سراغ ناظر را گرفتم که با خونسردی گفت، «دلت خوشه آقا! ناظری وجود نداره.» این درحالی است که ادارات کل خدمات شهری و در رأس آنان معاونتهای خدمات شهری در پروژههای خدماتی شهر که به پیمانکاران واگذار میشود ضوابطی دارند که یکی از آن دستورالعملها حضور ناظر در زمان اجرای پروژههای اینچنینی است.
با این حال تلاش دارم تا بیشتر با کارگری که مشغول هرس درختان است گرم بگیرم، برای همین سوالم را اینگونه میپرسم که «بهنظرت شاخهها را زیادی نمیبُری؟» و این کارگر در جوابم پاسخ جالبی داد و گفت: «اگر قرار باشه برای هرس کردن هر درختی کلی وقت بگذاریم که نمیتوانیم درختان کل خیابان را هرس کنیم.» و انگار که سر درد و دلش باز شده باشد، زیر لب گفت: «اگر تا غروب درختان خیابانی که به ما چند نفر واگذار شده را هرس نکنیم از حقوقمان کم میشه.»
همینطور که صحبت میکردیم سوالی ذهنم را مشغول کرد و از کارگر دیگری پرسیدم، حالا با شاخههایی که قطع میشوند چهکار میکنید که در جواب شنیدم، «برخی پیمانکاران شاخههای کلفتتر را به زغالیها میفروشند که البته سود خوبی هم براشون داره.»
در حالی که به صحبتهایشان با دقت گوش میدادم متوجه نکته عجیب دیگری هم شدم که میگفتند: «به ما گفتند (البته اشارهای نداشت که چه کسی گفته) تا اونجایی که میتونیم درختان رو از رأس تنه هرس بکنیم که هم چوب خوبی گیر زغالفروشها بیاد و هم شهرداری برای بارش برف احتمالی در زمستان آمادگی داشته باشد و از خساراتی که بارش برف باعث شکسته شدن شاخهها میکند جلوگیری شود.» توجیهی که هیچ دلیلی برای پذیرش آن وجود ندارد و نشان از سربازکنی مدیریت شهری در زمان بحران توسط شهرداریها دارد.
این اتفاق در زمان هرس درختان در شهر درحالی رخ میدهد که نما و ظاهر خیابانها پس از هرس درختان به کلی با آنچه که قبلا بود تفاوت زیادی پیدا کرده و بعضا به مزاق شهروندان خوش نمیآید. شاهد این ادعا عبور برخی از شهروندان از کنار کارگران خدمات شهری بود که وقتی مشاهده میکردند چگونه برخی از شاخههای درختان از بیخ و بن هرس میشوند زیرلب غرغرکنان زمزمهای کرده و با ترشرویی به صحنه هرس درختان مینگریستند.
حال باید مدیریت شهری پاسخگوی سوالاتی باشد که هم مربوط به حضور اندک ناظران در زمان هرس درختان است و هم ادعایی که کارگران مطرح میکنند که شاخههای بزرگتر به این دلیل قطع میشوند که قرار است در اختیار زغالفروشان قرار گیرد.