«رسانه تحلیلی تصویری بهمن»، گروه ورزش: بالاخره قطار واگذاری استقلال و پرسپولیس و عرضه سهام آنها در بورس به ایستگاه پایانی خود رسید تا پس از 24 سال انتظار سرانجام تغییرمالکیت این دو مجموعه پرحرف‌وحدیث در اسفند ماه سال جاری به‌صورت قانونی انجام شود.
بر اساس اعلام سازمان خصوصی سازی، نماد هر دو باشگاه در بازار سهام ثبت شده و قرار است 10 درصد از سهام آن ( 320 میلیارد از ارزش سهام باشگاه پرسپولیس و 270 میلیارد تومان از باشگاه استقلال) از سازوکار بازار سهام به هواداران و پیشکسوتان دو باشگاه واگذار شود.
اما موفقیت این دو باشگاه در عرضه به بازار سهام به موفقیت در سودآوری و درآمدزایی در ادامه فعالیت آن ها بستگی دارد اما آیا این مهم محقق خواهد شد؟ مرور کوتاه صورت های مالی دو باشگاه از ضرورت درآمد زایی و ساماندهی فعالیت های اقتصادی خبر میدهد و اگر چیزی غیر از این باشد، عرضه این دو باشگاه در بورس جز جذب حدودا 590 میلیارد تومان نقدینگی از سهاداران خرد به نفع دو باشگاه و به ضرر طرفداران عایدی خاصی نخواهد داشت و در ادامه باشگاه با چالش رو به رو خواهد بود.
اگر این دو باشگاه را شرکت های فرهنگی، اقتصادی و ورزشی تصویر کنیم، عملکرد آن ها زیان‌ده بوده و هر دو تیم بیش از آنکه درآمد داشته باشند، ضرر داده اند. درآمد پرسپولیس 181 میلیارد و درآمد استقلال نیز 126 میلیارد تومان بوده که هر چند در مقایسه با سال گذشته جهش کافی داشته اما همچنان از مجموع بدهی ها و هزینه های دو باشگاه عقب تر است.
بیش از 80 درصد درآمد هر دو باشگاه از تبلیغات بوده و درآمد ناشی از فروش بازیکن، اسپانسر های لباس و حق پخش (که مهم ترین درآمد های باشگاه های حرفه ای دنیا هستند) ناچیز بوده است. این دو باشگاه به اندازه کافی بدهی دارند، بدهی استقلال 270 میلیارد و بدهی پرسپولیس 319 میلیارد تومان است و متجاوز از 70 درصد این بدهی ها به بازیکنان و مربیان است.
مسئله بدهی های کلان دو باشگاه به بازیکنان و مربیان خارجی و داخلی که ناشی از انعقاد قرار داد های غیرحرفه‌ای است هم سر درازی دارد که احتمالا گریبان هر دو تیم را در بازار بورس بگیرد. فکرش را کنید هر روز سهام هر دو باشگاه به دلیل شکایات متعدد داخلی و خارجی بسته شود و سهامداران را کلافه کنند.
در مورد دارایی ها هم با رقم 760 میلیارد تومان برای استقلال و 825 میلیارد تومان برای پرسپولیس رو به رو هستیم که 90 درصد از این دارایی‌ها تنها به ارزش کمپ ناصر حجازی (کمپ استقلالی ها) و ورزشگاه درفشی‌فر پرسپولیسی‌ها برمی‌گردد. نقطه ضعف بزرگی که نشان میدهد این دو باشگاه دارایی هایی که بتوانند از آن درآمد زایی کنند ندارند و حتی از اجاره این مجموعه های در دسترسشان هم درآمد چندانی به دست نمی‌آورند.
از قیاس این موراد با باشگاه های اروپایی صرف نظر می‌کنیم اما در لیگ نه چندان حرفه‌ای ترکیه اگر باشگاه فنرباغچه را در نظر آوریم؛ اولا باشگاه سود ده بوده، دوماً 80 درصد درآمد از حق پخش مسابقات این تیم و 20 درصد هم از فروش بازیکن و جذب تامین کنندگان مالی و فروش بیلیط بوده است.
این وضع تعمیمی به کل باشگاه های حرفه ای دنیا دارد و به طور متوسط 70 درصد درآمد باشگاه ها از حق پخش و ما بقی ازفروش بازیکن، بیلیط و جذب تامین کنندگان مالی است. بنابراین انگشت اولین ابهام بزرگ در مورد فعالیت این باشگاه ها در بازار سرمایه سمت درآمد زایی و برنامه های درآمد زایی آن هاست.
در حال حاضر و بر اساس مصوبه دولت در بودجه سال 1401 به رسم گذشته 70 درصد درآمد حق پخش به صدا و سیما میرسد و 30 درصد هم سهم وزارت ورزش است. اینکه سهم دو باشگاه کجای کار است مشخص نیست. این دو باشگاه در وضعیت زیان ده در بازار بورس عرضه میشوند و بر اساس توضیحات بالا امیدی به درآمد زایی آن ها تا اطلاع ثانوی وجود ندارد.
از طرفی دیگر در این عرضه رد پای «خصوصی سازی بدون انتقال مدیریت» دیده میشود. به این صورت که با عرضه تنها 10 درصد از سهام دو باشگاه پول هنگفتی برای آن ها جذب خواهد شد اما مشخص نیست این پول کجا خواهد رفت؟ آیا صرف توسعه و درآمد زایی باشگاه میشود یا مستقیما جهت رفع خطر به جیب طلبکاران واریز خواهد شد؟ من حیث المجموع 4 شرط برای عرضه سهام این دو باشگاه در بورس وجود دارد که اگر رعایت نشود باید دانست که این عرضه سهام از جنس عرضه هایی است که در مدت کوتاهی به ضرر سهامدار ها منتهی خواهد شد.
