رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه سیاست - ایمان حیرانی: حسین کمیلی، از فعالین حوزه وحدت و جهان اسلام، در خصوص حواشی که اخیرا پس از حادثه حرم مطهر رضوی در مورد مهاجرین افغان ایجاد شده است، با بهمن گفتگو کرده است. او معتقد است که بین ایرانی‌ها و افغان‌ها شکاف وجود ندارد و آنچه که در رسانه وجود دارد، سوءاستفاده رسانه‌ای است.
بهمن: اخیرا شاهد دمیدن در اختلافات قومی و افزایش شکاف های بین ایرانیان وافغان‌ها، چه در داخل ایران و چه در افغانستان هستیم. به نظر شمااین شکاف‌ها چه ابعادی دارد، از کجا نشات می‌گیرد و چه پیامدهایی برای ما دارد؟
کمیلی: اولا ما باید ببینیم که شکافی داریم یا نداریم، یعنی پژوهشی انجام دهیم، ببینیم ادله‌ای دارد که اثبات کند ما دچار شکاف هستیم؟ به نظر من آنچه که ما با آن مواجه هستیم، شکاف حقیقی نیست بلکه زمینه‌هایی برای سوء استفاده است. این دو از هم جداست.
ما در هرجا که ذره‌ای عدم همگنی داریم، زمینه‌های سواستفاده هم داریم. مانند موضوعاتی همچون شیعه و سنی، اقوام مختلف و خیلی موضوعات دیگر. ولی اینکه فی‌الواقع در جامعه شکافی در این موضوعات وجود دارد و دائما در حال بازتولید شکاف و خطر است، نه چنین چیزی نیست.
مابه ازاء اجتماعی این سوءاستفاده‌های رسانه‌ای که در بعضی برهه‌ها اتفاق می‌افتد، آنقدر پررنگ نیست. یعنی آن میزانی که در بین ایرانیان دعوا هست، اگر سندسازی شود، مردم می‌توانند مقایسه کنند که به نسبت تعداد و جمعیت، شکاف بین خودشان بیشتر است یا بین ایرانی‌ها و افغان‌ها؟
نکته دوم، این موضوع اساسا برمی‌گردد به مواجهات فصلی ما با این قبیل مسائل و فاصله‌ای که به لحاظ مبنایی با این مساله گرفته‌ایم. در خصوص مساله فلسطین، تقریب مذاهب و مسائل دیگر نیز ما به این نوع مواجهه مبتلا هستیم. وقتی ما در کشورمان این قبیل مسائل را تبدیل به یک مناسبت و رویداد کرده‌ایم، طبیعی است که در زندگی روزمره و فضای نخبگانی از آن نشانه و جریانی نبینیم و طبیعی است که به راحتی می‌تواند تبدیل به یک مساله رسانه‌ای شود.
مثلا شما می‌بینید که فلسطین به جز حوالی روز قدس و اتفاقاتی که گاهی اوقات صداوسیما پوشش می‌دهد، هیچ نسبتی با جامعه و زندگی مردم پیدا نمی‌کند. یعنی این با سینما و سریال و ادبیات و کتاب و چیزهای دیگر شما پیوند ندارد. جریان روزمره طبیعی زندگی شما، با این موضوع هیچ پیوندی ندارد، ولو اینکه شما به لحاظ سیاسی بیشترین هزینه برای این مساله در جهان کرده باشید.
در مساله مهاجرین هم همین موضوع است. مهاجرین در ایران زندگی می‌کنند اما جدا زندگی می‌کنند و به پیوندها به اندازه‌ای که لازم است، توجه نمی‌شود و ضریب داده نمی‌شود. به همین خاطر دشمن به راحتی می‌تواند سوءاستفاده کند.
بهمن: آیا ما در حال حاضر در شرایط تعاملی و سیاسی خاصی با افغانستان به سر می‌بریم که هم در ایران و هم در افغانستان، شاهد این هستیم که تلاش‌ها برای ایجاد این دسته از شکاف‌ها، افزایش چندانی پیدا کرده است؟
کمیلی: ما در شرایطی هستیم که از طرفی همسایگان ما به دلیل شرایط به شدت نابه‌سامان سیاسی و اقتصادی کشورشان، به کشور ما مهاجرت کردند و از طرفی دیگر در داخل نیز ما با مشکل گرانی و بیکاری و تورم و دیگر مشکلات اقتصادی مواجه هستیم و جامعه آماده نارضایتی است و به همین واسطه آستانه صبر مردم بسیار کم شده است. این افزایش جمعیت مهاجرین و مشکلات اقتصادی ایران، فرصت مناسبی برای دشمن فراهم کرده است که از طریق سوءاستفاده رسانه‌ای و ایجاد نزاع، بتواند اهداف خود را دنبال کند.
بهمن: در افغانستان چطور؟
کمیلی: در افغانستان، ایرانی ستیزی عقبه دارد. بیست سال کشور در دست جریان آمریکایی ضدایرانی بوده، رئیس‌جمهور وقت افغانستان علیه ما سخنرانی می‌کرده است، ایران‌ستیزی عجیب نیست.
ما چه در جریان شیعه آن جا و چه در جریان اهل‌سنت، دشمن زیاد داریم و آن جا طبیعتا مستعدتر از ایران است. حال این وسط یک جریان، خیلی حساب شده، هر چه کلیپ مربوط به این تنش‌ها در ده سال اخیر بوده را جمع آوری کرده و به عنوان اتفاقات جدید منتشر می‌کند و پوشش وسیع رسانه‌ای می‌دهد.
کسانی که به دنبال خراب کردن رابطه ایران و افغانستان هستند، «امروز» برای آنها مساله نیست، هرموقع و هرفرصتی که پیش بیاید، این کار را انجام می‌دهند، فلذا رابطه و یا چیز خاصی را نشانه ندارند. این موضوع برای آنها پروژه نیست، بلکه یک پروسه است.
بهمن: نظر شما درباره مهاجرین غیرقانونی، که معضلات بسیاری برای کشور ایجاد کرده‌اند، چیست ؟
کمیلی: هیچ امری خلاف قانون مفید نیست و بایستی جلوی آن گرفته شود. قطعا دولت باید به این مساله ورود کند و اقدام به ساماندهی کند. دولت نباید در ورود و ساماندهی این شرایط تاخیر کند و کوتاهی داشته باشد.
قانونی بودن مجموعا هم به نفع جامعه و دولت ایران است و هم به نفع مهاجرین است. مهاجرین قانونی نیز معمولا با محدودیت‌های قانونی بسیاری همراه هستند ، طبیعتا زندگی برای مهاجرین غیرقانونی سخت‌تر است.
