رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی - ایمان حیرانی: اوایل سال جدید شمسی پاکستان به یکباره در رخدادی که شبیه به کودتای نرم بود، دگرگونی بزرگی در هیئت حاکمه و به خصوص شخص نخست وزیر دید. عمران خان به صورت ناگهانی پاکستانی‌ها و مابقی رهبران جهان را از توطئه آمریکایی علیه خود با خبر می‌کرد. او که مبدا توطئه را مجلس می‌دانست، در اقدامی سریع دستور انحلال آن را صادر کرد. این دستور با رای دادگاه ملی پاکستان ابطال شد و نهایتا چیزی که عمران خان کودتای آمریکایی علیه خود می‌دانست، صورت پذیرفت. عمران خان اولین قربانی سیاست تمرکز بر چین آمریکا بود. همین الان در سریلانکا نیز سناریوی پاکستان بار دیگر در حال اجرا شدن است.
بین سریلانکا و پاکستان البته تفاوت بزرگی وجود دارد. چراکه در لحظه تلاش آمریکا برای سقوط عمران خان چیزی از جذابیت این سیاستمدار فسادستیز برای پاکستانی‌ها کم نشده بود. او تنها به اتهام پشت کردن به آمریکا توسط شهباز شریف کنار زده شد؛ اتهامی که برای اکثر پاکستانی‌ها اصلا قبیح و مذموم نیست.
بهمن: نزاعی که در بین عمران خان و کسانی که در دولت مستقر هستند چه پیشینه‌ای دارد و ماجرای این اختلاف‌ها چیست؟
ابراهیم صابری: ریشه این نزاع برمی‌گردد به 25 سال پیش، که در واقع اختلاف بر سر استقلال پاکستان یا وابستگی به آمریکا است. من در کلیپی می‌دیدم که سال 2005، آن موقع هم عمران خان همین حرفی را زده که دیشب زده است، اینکه برای ما استقلال در سیاست خارجی پاکستان مهم است، از حقوق مردم باید صیانت کنیم، نه اینکه ما در جهت منافع آمریکا و باقی کشورهای قدرتمند تصمیم‌گیری کنیم.
اما در بحث امروز عمران‌خان، ایشان و سایر کسانی که در پاکستان بر سرقدرت بودند، ابتدا نمی‌خواستند بحث نقش آمریکا را طرح کنند، این‌طور عنوان می‌کردند یک کشوری این نامه را ارسال کرده و اسمی از آمریکا نمی‌بردند ولی بعد عمران در یک سخنرانی تلویزیونی زنده، برخلاف سایر سخنرانی‌ها که معمولا ضبط شده است، در آن سخنرانی گفت که آمریکا پشت تمامی این مسائل بوده است و خب چون پخش زنده بود کسی نتوانست، مانع طرح همچین موضوع شود و یا این بخش‌ها را سانسور کند.
البته پیش از برکناری عمران‌خان، مردم بابت مسائل اقتصادی از عمران‌خان راضی نبودند و نسبت به نمایندگان حزب عمران‌خان نیز واکنش‌های تندی داشتند و اگر شرایط عادی طی می‌شد، عمران‌خان در انتخابات شکست می‌خورد اما همین که عمران خان در سخنرانی خود آمریکا را پشت پرده این مسائل معرفی کرده، مردم پاکستان بواسطه روحیات ضد استکباری که دارند، مجدد از عمران‌خان حمایت کردند. مردم پاکستان بابت اولا ضد استکباری بودن عمران‌خان و دوم ضد فساد بودن و فسادستیزی عمران خان، به عنوان رهبر این جریان به او مجددا رو آورده‌اند.
بهمن: مطالبه دقیق عمران‌خان و حامیانش از دولت مستقر چی است؟
ابراهیم صابری: عمران خان این دولت را دولت کاملا تحمیل شده آمریکا می‌داند و می‌گوید که هرچه سریع‌تر بایستی با یک انتخابات زودهنگام، این دولت مستقر برکنار شود.
یک بحث انتخابات زودهنگام محبوبیت کنونی عمران‌خان است که در حال حاضر عمران‌خان محبوبیت حداکثری دارد و می‌تواند پیروز انتخابات شود و با تشکیل دولت قدرتمند، با فساد شهبازشریف و حزبش به طور جدی مبارزه کند.
بحث دیگر مطالبه انتخابات زودهنگام این است که شهباز شریف قصد دارد در قوانین انتخابات پاکستان اصلاحاتی انجام دهد و عمران‌خان نیز می‌خواهد با برگزاری انتخابات زودهنگام مانع اعمال اصلاحات انتخاباتی شهباز شریف شود.
بهمن: پس باتوجه به صحبت‌های شما، دولتی که در حال حاضر بر سر کار است، اقبال و نظر مردم را همراه خود ندارد؟
ابراهیم صابری: نه، به آن صورتی که عمران‌خان محبوبیت پیدا کرده، که در این مدت چند برابر هم شده است، اقبال عمومی ندارد. حتی مخالفین عمران‌خان اذعان دارند که در عین مخالف بودن با عمران‌خان، بر سر برخی مواضع همچون حوزه سیاست‌خارجی و فساد ستیزی با او هم‌نظر و موافق هستند.
شما می‌بینید که وقتی این دولت فعلی از عربستان بازگشت، به جای استقبال با واکنش تند مردم در فرودگاه مواجه شدند. حتی این موضوع به حدی است که امسال برای نماز عید فطر در بین عموم مردم حاضر نشدند؛ این در تاریخ پاکستان سابقه نداشته است.
بهمن: به نظر شما همان‌طور که عمران‌خان مدعی است تجمعات مسالمت آمیز برگزار می‌شود و خواهد شد، در ادامه نیز مسالمت آمیز باقی می‌ماند و یا با خشونت همراه خواهد شد؟
ابراهیم صابری: عمران‌خان بنا بود تا اعلام نتیجه انتخابات در اسلام‌آباد بماند، اما چند ساعت پیش اعلام کرد که من به دولت و سایر نهادهای پاکستان شش روز مهلت می‌دهم که دولت منحل شده و انتخابات زودهنگام برگزار شود. تا دیروز که عمران‌خان در بسیاری از شهرهای پاکستان تجمعات میلیونی برگزار کرده، نه از سمت تجمع‌کنندگان و نه از سمت پلیس درگیری نظامی صورت نگرفته، به غیر از یک مورد که البته درگیری خیلی جدی نبوده استف اما از دیروز تا آخر شب در اسلام آباد و شهرهای دیگر، نیروهای شهباز شریف با تجمع‌کنندگان برخورد تندی داشته‌اند. آمار رسمی می‌گوید شش نفر در درگیری شب گذشته کشته شده‌اند ولی آمار‌های غیررسمی بین بیست تا سی نفر تعداد کشته‌ها را گفته‌اند. اسلام‌آباد و شهرهای دیگر برای طرفداران عمران‌خان میدان جنگ شده بود.
البته از دوستان ما که در تظاهرات بوده‌اند می‌گویند، پلیس در اسلام‌آباد درخت‌ها و املاک را آتش می‌زده و مدعی می‌شده که طرفداران عمران‌خان این خرابکاری‌ها را انجام داده‌اند. به همین خاطر عمران‌خان مجبور شد که به تحصن خود پایان بدهد و به خانه برگردد. برای شهباز شریف اصلا جنگ داخلی و خرابی پاکستان اهمیتی ندارد و اگر لازم بداند، حتی اسلام‌آباد را هم به آتش می‌کشد و از همین رو عمران‌خان به تحصن خود پایان داد و به جای آن مهلت شش روزه تعیین کرد.
البته دلیل پایان دادن تحصن می‌تواند این هم باشد که عمران خان از ارتش و سایر نهادهای پاکستان وعده‌هایی در خصوص انهدام دولت گرفته و در این فرصت یک هفته‌ای منتظر عملی شدن آن است.
بهمن: به طور کلی شما آینده این نزاع را چطور می‌بینید؟ به نظر شما عمران‌خان دوباره باز‌می‌گردد و یا دولت او را سرکوب می‌کند؟
ابراهیم صابری: تا پیش از وقایع دیروز فضای پاکستان در بیشتر شهرها به نفع عمران‌خان بود اما از حوادث شب گذشته در عین شرایط مساعدی که برای عمران‌خان همچنان وجود دارد، آن‌ها سعی دارند عمران‌خان را فردی فتنه‌گر و خرابکار نشان دهند. این موضوع در بین بعضی حامیان عمران‌خان تاثیر منفی گذاشته و مردم را نسبت به عمران‌خان کمی بدبین کرده است البته بسیاری از تحلیل‌گران گفته‌اند که نماندن عمران‌خان در اسلام‌آباد به نفع او شده است.
دقیقا همینطور است