رسانه تحلیلی تصویری بهمن - گروه فرهنگ و اندیشه - محمد دیبا: در دوران کرونا و تعطیلی سالن های سینما؛ سرویس های پخش آنلاین مانند نتفلیکس موفق به کسب سود سرشاری شدند. گمانه هایی میان اهالی فیلم و سریال پدید آمد که آیا ممکن است این سرویس ها جایگزین سینما شوند و این اَبَر پیرمرد را به حاشیه برانند؟ یا سینما پس از بازگشایی می تواند جایگاه سابق خود را مجددا به دست آورد؟ با بررسی شرایط این دو پس از دوران کووید می توان به پاسخ هایی رسید.
در کرونا چه بر سینما گذشت؟
در دسامبر سال ۲۰۱۹، خبری از یک بیماری عجیب در ووهان چین در جهان پخش شد. شاید آنروز کسی فکر نمی کرد در عرض چند ماه تمام مناسبات زندگی بشری دستخوش تغییر شود. خیلی ها فکر می کردند این ویروس نیز مانند نمونه های دیگری که در گذشته شایع شده بودند؛ در بدبینانه ترین حالت ویروسی ملی برای چین باشد. اما گذشت زمان خلاف آنرا اثبات کرد. خیلی زود همه کشورها به شیوع این بیماری واکنش نشان دادند و سیاست هایی را برای مهار این مهمان ناخوانده اتخاذ کردند اما کووید۱۹ توانست حدود دو سال بشر را درگیر سازد و مبدل به یکی از بزرگترین همه گیری های تاریخ شود.
تاثیرات این ویروس جهان اقتصاد، زندگی شهری، سیاست و حتی ورزش را در بر گرفت. اما یکی از حوزه هایی که بیشترین اثر پذیری را از این پدیده داشت صنعت بزرگ سینما بود. این صنعت اگرچه از سالهای طلایی خود فاصله گرفته بود؛ اما همچنان با فیلم های جذاب پرهزینه و ابرقهرمانی سوددهی خود را حفظ کرده بود. چند ماه پیش از شیوع کرونا فیلم اونجرز اندگیم، موفق به فروشی رکورد شکن شد. اما آغاز این ویروس شرایط را خیلی زود تغییر داد. سالن های سینما تعطیل شدند و پروژه های سینمایی نیمه کاره رها شدند.
این شرایط برای هر کس تهدید محسوب می شد، برای سرویس های پخش آنلاین و در صدر آن نتفلیکس موقعیتی طلایی برای اثبات جایگاه خود تلقی می شد. آنها این ماسک ها و خانه نشینی ها و فاصله گذاری ها را فرصتی برای پیشی گرفتن از سینما می دانستند. پروژه های موفق زیادی نیز در این مدت تجربه کردند. مانند اسکویید گیم و گامبی وزیر.
موج واکسیناسیون جهانی آغاز شد. میزان مبتلایان کاهش یافت و بازگشایی ها آغاز یافت. کنسرت ها بر پا شدند، بازی های فوتبال مجددا با تماشاگر برگزار شدند و بلاخره سالن های سینما دوباره بازگشتند!
عملکرد ققنوس وار سینما در پسا کرونا
سایت وای ام سینما در یادداشتی وضعیت رقابت نتفلیکس و سینما را چنین تحلیل میکند:«سالن های سینما بازگشته اند و دارند نتفلیکس را نابود می کنند.». در دوران پسا کرونا دو پروژه بزرگ در نتفلیکس و سیما اکران شد؛ تاپ گان ماوریک در سینما و مایکل بی ۶ آندرگراند در نتفلیکس.
تاپ گان، قسمت دوم سری فیلمی به همین نام بود که در ۲۷ می سال جاری اکران شد. این فیلم خیلی زود توانست در گیشه موفق شود و تاکنون به فروشی بالای ۱ میلیارد دلار رسیده است. فروشی چشمگیر آنهم در شرایطی که خیلی از سالن های سینما با بحران تعطیلی رو به رو به رو بودند.
در سوی دیگری نتفلیکس؛ مایکل بی ۶ را با بودجه ای ۱۵۰ میلیون دلاری ساخت. فیلمی که علی رغم سرمایه گذاری کلان، شکستی عظیم برای بزرگترین سرویس پخش آنلاین جهان بود. فیلم هم از لحاظ فنی و فیلمنامه ای بسیار ضعیف و الکن بود و هم در گیشه سودی را نصیب سازندگانش نکرد.
بازی دست سینما است یا نتفلیکس؟
شرایط چنین می نماید اگر چه اتحاد کرونا و نمایش خانگی، سینما را در موضع ضعف قرار داد؛ اما سینما در حال بازیابی جایگاه و مرجعیت خویش است. نتفلیکس نیز از شرایط مالی ایده آل خود فاصله گرفته. بنظر نمی رسد این دوئل برنده قطعی داشته باشد اما می تواند تاثیرات زیادی بر آینده صنعت نمایش بگذارد. ممکن است نتفلیکس روی سریال تمرکز کند و یا تعداد ابرپروژه ها در سینما افزایش پیدا کند. در سال ۲۰۲۲ نه می توان نابودی سینما را متصور شد و نه می توان از نقش سرویس های پخش آنلاین صرف نظر کرد.