رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی - مطهره مهدی پسند: به دنبال کناره‌گیری آیت‌الله حائری از مرجعیت، مقتدی صدر چهره سیاسی نزدیک به آیت الله حائری ، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ زمانی ادعای رهبری و مرجعیت نداشته و برای همیشه از فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری می‌کند. پس از بیانیه کناره‌گیری مقتدی صدر از فعالیت‌های سیاسی در عراق، تجمع‌کنندگان طرفدار جریان صدر وارد کاخ ریاست جمهوری در منطقه سبز بغداد شده‌اند.
در ادامه درگیری‌ها در منطقه سبز عراق بیش از ۳۰۰ آرپی‌جی شلیک شد و تعداد اصابت خمپاره‌ها از ۷۰ مورد گذشت.منابع خبری عراقی اعلام کردند موشک‌های کاتیوشا روی منطقه سبز فرود می‌آیند. این منابع از ۳ انفجار بر اثر شلیک موشک کاتیوشا که شبه‌نظامیان «سرایا السلام» به سمت منطقه سبز از ناحیه شهرداری سازمان ملل خبر داده‌اند.یکی از این موشک‌ها به ساختمان شرکت ترکیه‌ای مجری ساختمان بانک مرکزی اصابت کرده است. اصابت موشک دوم به مقر شرکت ترکی مجری ساختمان بانک مرکزی در جادریه، وحشت کارگران را درپی داشت. تلویزیون عراق اعلام کرد آمار تلفات درگیری‌ها در بغداد به ۲۰ کشته و بیش از ۳۰۰ زخمی رسیده است.
در پی بحران‌های پیش آمده برخي منابع خبریی از احتمال حضور مقتدی صدر در ایران خبر می دهند. در صورت صحت این خبر احتمال دارد وی برای سفری یک روزه و جهت دیدار با آیت الله حائری به ایران آمده باشد. احتمال دوم این است که صدر برای در امان ماندن از خشونت های خیابانی که بر افروخته تا آرامتر شدن اوضاع مقصد ایران را انتخاب کرده باشد.
واکنش ها به آشوب های عراق
مقتدی صدر، رهبر جریان صدر پس از مسلحانه شدن درگیری‌ها و کشته و زخمی شدن شماری از عراقی‌ها، با هدف پایان دادن با این اوضاع، اعتصاب غذا کرد. مقامات داخلی و خارجی نیز مردم عراق با خویشتنداری و حفظ منافع ملی دعوت کردند.
این اقدامات باعث شد تا ستاد عملیات مشترک عراق یک جلسه فوری برگزار کند و منع آمد و شد در بغداد را برقرار کند. در ادامه اغتشاشات، حرم مطهر کاظمین (ع) به روی زائران بسته شد. خودروهای حامل نیروهای سازمان ملل متحد در عراق، منطقه سبز بغداد را ترک کردند. اگرچه وزارت امور خارجه آمریکا گزارش‌های منتشر شده در خصوص تخلیه سفارت آمریکا در عراق را تکذیب کرده است اما اطلاعات و تصاویر موجود نشان می‌دهند که بالگردهای آمریکایی چند تن از کارمندان سفارت آمریکا در بغداد را به مکان نامعلومی منتقل کردند.
دولت عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر این کشور دستور داده که جلسات کابینه دولت تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق دربیاید.
تمام صفحات و حساب های وابسته به جریان صدر از جمله صالح محمد العراقی که از وی در عراق به عنوان "وزیر صدر" یاد می شود و نیز سایت های البنیان المرصوص و صفحات دیگر مربوط به این جریان، فعالیت خود در فضای مجازی را متوقف کردند.
مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق در بیانیه‌ای گفت: تحولات خطرناکی که امروز در عراق عزیز ما با هجوم تظاهرکنندگان به منطقه سبز و ورود به نهادهای دولتی رخ داد، حاکی از جدی بودن پیامدهای تداوم و انباشته شدن اختلافات سیاسی است.
آیت الله سید حسین صدر از علمای دینی سرشناس عراق همه طرف‌ها را به کنار گذاشتن سلاح، گفت‌وگو و خاموش کردن شعله فتنه دعوت کرد. آیت الله سید حسین با اشاره به اینکه همه کسانی که اکنون درگیر هستند از یک کشور، دین و فرزندان یک پدر و مادر و برادر یکدیگر هستند و جنگ بین برادران غیر منطقی و غیرانسانی است و در دین جایگاهی ندارد، همه آن‌ها را به گفت‌وگو و آرامش و خاموش کردن شعله فتنه فراخواند و گفت که اگر چاره‌ای نبود، سکوت بهتر و ماندن در منزل سودمندتر و به تقوا نزدیک‌تر است.
آیت الله حائری از شاگردان برجسته سید محمدباقر صدر بودند. بعد از شهادت سید محمدباقر صدر و سید محمد صدر(پدر مقتدی صدر)، بخشی از مردم عراق به خصوص حامیان خاندان صدر ایشان را به عنوان مرجع دینی و سیاسی خود انتخاب کردند. ایشان به عنوان مرجع تقلید بسیاری از حامیان جریان صدر و شخص مقتدی الصدر شناخته میشد . مقتدی صدر رهبر جریان صدر عراق در یک مستند قدیمی میگوید :«تنها مرجعی که پدر شهیدش اعلام کرده است که بعد از من اعلم هست وبه مقلدین خود توصیه کرده تابه ایشان رجوع شود آیت الله سید کاظم حائری هست».
آیت الله حائری در بیانیه کناره گیری خود، به طور غیر مستقیم مقتدی صدر را خطاب قرار داد و از تفرقه افکنی میان مردم عراق به نام شهیدین صدر به شدت انتقاد می کند. از طرفی مقتدی صدری که در شاخه دینی به نحوی به آیت الله حائری مربوط میشد و آینده دینی خود را منوط به همین ارتباط تعریف کرده بود تا به (مرجعیت شیعه) برسد، حال با کناره گیری آیت الله حائری از مرجعیت ، اعلام می کند که ازسیاست کنار کشیده است و در بحث دینی ادعایی ندارد.
البته این چندمین باری است که مقتدی صدر اعلام به کناره گیری از فضای سیاسی می کند . اما اینبار اهمیت بیشتری نسبت به دیگر موارد دارد. اول آینده رهبری دینی که برای خودش متصور بود با کنار رفتن آیت الله حائری به خطر افتاده است. دوم تمام نمایندگان پارلمانی جریان صدر ماه گذشته استعفا دادند و زمین بازی سیاسی رو به ظاهر رها کردند. سوم با توجه به بیانیه عجیب آیت الله حائری و بعداز آن بیانیه تند مقتدی صدر، جریان معترض تحت لوای صدریها فکر میکنند این بار کنار رفتن از سیاست به معنای هدر رفتن خون کشته شدگان اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹، پشت کردن به مردم عراق و تسلیم سیاست ایران است.
مقتدی صدر تا کنون هفت بار اعلام به کناره گیری از سیاست کرده است
در سال ۹۲ مقتدی صدر در بیانیه ای بر عدم دخالت جریان صدر در امور سیاسی تاکید و اعلام کرده بود که این جریان از این پس در داخل دولت و خارج آن و همچنین در پارلمان عراق سمتی ندارد. مقتدی صدر در اواخر بهمن ماه سال ۱۳۹۲ یکبار از عرصه سیاست کناره گیری کرده بود. رهبر جریان صدر در همان زمان در بیانیه ای اعلام کرد که به طور کامل از عرصه سیاسی کناره گیری کرده و تمامی دفاتر این جریان اعم از سیاسی، دینی و اجتماعی را بسته است. مقتدا صدر در ۲۴ تیر ماه سال ۱۴۰۰نیز انصراف فراکسیون "سائرون" وابسته به جریان صدر را از شرکت در انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق اعلام کرده بود. صدر در همان تاریخ در نطقی تلویزیونی اعلام کرد که در انتخابات پارلمانی آینده شرکت نمی کند و از تمامی شرکت کنندگان در آن و دولت سلب اختیار می کند.
در پی بحران‌های پیش آمده برخي منابع خبریی از احتمال حضور مقتدی صدر در ایران خبر می دهند. در صورت صحت این خبر احتمال دارد وی برای سفری یک روزه و جهت دیدار با آیت الله حائری به ایران آمده باشد. احتمال دوم این است که صدر برای در امان ماندن از خشونت های خیابانی که بر افروخته تا آرامتر شدن اوضاع مقصد ایران را انتخاب کرده باشد.
البته این نخستین بار نیست که مقتدی صدر از سیاست کناره گیری می کند. از سال ۲۰۱۳ تا کنون، این چهره ی پر سر و صدای فضای سیاسی عراق، ۷ بار اعلام کناره گیری کرده است.
