رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی - رضا باقری: روزهای اخیر خبرهای ناگهانی از پاکستان در صدر اخبار جهان قرار گرفت. دورنمایی که این اخبار و توییت‌ها و سخنرانی های عمران خان می‌ساخت، گمانه کودتا را به ذهن متبادر می‌کرد. عمران خان با خشم و اضطراب بیاینه می‌داد؛ در بیانیه‌های او، نامی آشنا در تمام صحنه‌های آشوب در جهان سیبل اتهام شده بود: آمریکا.
عمران خان خبر از توطئه آمریکا برای عزل او از سمت نخست‌وزیری داد. او بین این ماجرا و داستان کربلا شباهت برقرار کرد و در توییتر خود نوشت:« در کربلا، در مواجهه با دشمنی که تعدادشان بسیار بیشتر بود، امام حسین (ع) و اهل بیت و پیروانش جان خود را فدا کردند تا تفاوت حق و باطل را به مردم نشان دهند. امروز ما برای حقیقت و میهن پرستی علیه باطل و خیانت مبارزه می‌کنیم.»
او که از ناحیه کثرت نسبی مخالفان خود در پارلمان در هراس بود، از رئیس جمهور تقاضای انحلال پارلمان و انتخابات زودهنگام نمود. عارف علوی با درخواست وی موافقت نمود و پارلمانی که در آستانه‌ی برداشتن رای اعتماد از عمران خان بود را منحل کرد. ساعاتی پس از انحلال مجلس ملی پاکستان، وزیر کابینه این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد که عمران خان رسماً از سمت نخست‌وزیری این کشور برکنار شده است. با این حال، عمران خان تا زمان انتصاب نخست‌وزیر موقت تا ۱۵ روز آینده در این سمت باقی خواهد ماند.
چه کسانی در پاکستان جلوی عمران خان ایستاده‌اند؟
عمران خان در یکی از بیانیه های خود بدون ذکر اسم به یکی از مخالفان خارج نشین اشاره می‌کند و او را مرکز اتصال توطئه غرب به خصوص امریکا علیه خود و پاکستان برمی‌شمرد. او گفته که در حال ارائه "پرونده ای برای استقلال پاکستان" است و به زودی جزئیات "توطئه خارجی" را با مردم در میان خواهد گذاشت. او مدعی شد که مدرک غیرقابل انکار این توطئه ادعایی را در قالب نامه ای در اختیار دارد. او اضافه کرده که: «ملت می‌خواهد بداند مردی که در لندن نشسته است با چه کسی ملاقات می‌کند و شخصیت‌های مستقر در پاکستان مسیرهای چه کسی را دنبال می‌کنند؟»
از ابتدا به نظر می‌آمد که مراد عمران خان از مرد نشسته در انگلیس، نواز شریف، نخست وزیر تبعید شده‌ی پاکستان است. فؤاد چودری، وزیر اطلاعات پاکستان نیز در ادامه این ماجرا گفت که عمران خان نامه‌ای را به عنوان شاهدی بر توطئه خارجی علیه دولت خود را به شورای امنیت ملی پاکستان ارائه کرده است. به گفته چودری «نواز شریف» نخست‌وزیر اسبق، در صدد توطئه علیه دولت عمران خان از طریق رأی عدم اعتماد به وی با همکاری طرف‌های خارجی است.
اکنون نیز برادر نواز شریف یعنی شهباز شریف نیز از سردمداران اپوزوسیون عمران خان در مجلس است. او که در پروژه عزل عمران خان از معبر همین مجلس ناکام ماند، بایستی منتظر فرصت جدید باشد. اگر صحنه پاکستان رو به رادیکالیسم و اغتشاش نگذارد، این فرصت دیگر، تا انتخابات مجلس به تعویق می‌افتد.
چرا پاکستان آشفته شد؟
عمران خان طی سالیان مدیریت خود بر پاکستان این کشور را کاملا در جبهه شرق قرار است. مقابله با طرحی که چین از ناحیه پاکستان جلو می‌برد آنقدر حساس بود که آمریکا بهره‌مندی از چابهار برای هند را از تحریم‌های ایران معاف کرد.
این طرح چین همان طرح موسوم به زنجیره مروارید است؛ در این طرح که به نوعی پیوست دریایی طرح معروف جاده ابریشم می‌باشد، چین با سرمایه گذاری در بنادر و جزایر مختلف، صادرات چین و یا واردات به این کشور را کم هزینه می‌سازد.
بندر «سیهانوکویل» در کامبوج ، «لائم چابانگ» در تایلند و «سیتوِه» در میانمار و جزایر «زادِتکی»، «مِرگوی»، «کوکو» من جمله اولین مقاصدی بودند که سرمایه چینی در قالب این طرح به آن‌ها رسید. چین پس از بنگلادش، مالدیو و سریلانکا راه خود را به دریای عمان و خلیج فارس باز کرد. در این منطقه، بندر گوادر یکی از بزرگترین سرمایه‌گذاری‌ها را به خود جذب کرد و از اصلی ترین نقاط زنجیره مروارید و جاده ابریشم شد. پیمان «سیپک» باعث شد تا این بندر تبدیل به نقطه اتصال بین این دو طرح بزرگ ترانزیتی شود. سیپک به انگليسي (China-Pakistan Economic Corridor- CPEC) مجموعه اي از طرح هاي زير بنايي است كه درحال حاضر با سرمايه گذاري چين در پاكستان درحال ساخت مي باشد.
ارزش اوليه پروژه هاي سيپك در ابتدا 46 ميليارد دلار بود كه اكنون به 62 ميليارد دلار افزايش يافته است. اين طرح كه در واقع يك شبكه ارتباطي منطقه اي است مي تواند ارتباطات بين كشورهاي منطقه را گسترش دهد.
اما نقش آفرینی پاکستان در جبهه شرق به این یک مورد ختم نمی‌شود. این کشور در ماجرای حمله روسیه وبه اوکراین نیز از جمله معدود کشورهایی بود که همکاری خود با روسیه را شدت بخشید. عمران خان شدیدا از پیوستن به کارناوال ضدروسی غرب اجتناب کرد . او حتی در پیامی مقامات و سفرای اروپایی را به خاطر فشارها علیه خود مورد عتاب قرار داد. پاکستان به خوبی برای روسیه نقش حمایتی خود را ایفا کرد.
بایدن تا حد توان از حضور خود در خاورمیانه کاسته تا بتواند هر چه بیشتر چین را زیرنظر و فشار بگیرد. از این رو واضح است که کشوری مانند پاکستان هدف شورش‌آفرینی امریکا قرار بگیرد. دولت‌هایی با نقش کلیدی در توسعه اقتصادی و سیاسی چین، از جانب آمریکا در معرض تهدید و آشوب جدی قرار دارند. به عنوان مثال بنگلادش نیز از کشورهاییست که می‌تواند عرصه تکرار رخدادهای پاکستان باشد.
