رسانه بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی - سمیرا کریمشاهی: فضای سیاسی لبنان در میانه انبوه بحران‌های متعدد، بیست و دومین انتخابات پارلمانی خود را پشت سر گذاشت. در نظام پارلمانی لبنان، 128 کرسی برای نمایندگانی که با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شوند، در نظر گرفته شده است. دو گروه عمده مسلمانان و مسیحیان به طور مساوی هرکدام 64 کرسی از پارلمان سهم دارند. تعداد در زیر شاخه‌های این دو گروه کلان دوباره سهم‌بندی میشود.
همانگونه که از قبل پیش‌بینی شده بود انتخابات اخیر با کاهش مشارکت مواجه شد. بحران‌های سیاسی و اقتصادی، نارضایتی عمومی از وضعیت حکمرانی و فساد و همچنین تحریم انتخابات توسط بزرگترین جریان اهل تسنن این کشور یعنی المستقبل، مشارکت را به 41 درصد رساند. این مقدار به نسبت انتخابات 2018، با کاهش 8درصدی نرخ مشارکت همراه بوده است.
شمارش آرا روز گذشته به پایان رسید اما به دلیل تلاش‌های جریان 14 مارس(نزدیک به محور عربی_غربی) و 8 مارس(شیعیان و مسیحیان نزدیک به آن‌ها) به منظور جذب نمایندگانی که به طور مستقل از طریق انتخابات به پارلمان راه یافته‌اند، آمار و ارقام منتشر شده از تعداد کرسی‌های کسب شده توسط هر ائتلاف متغیر است.
تصاویری که رسانه‌های نزدیک به شیعیان لبنان به منظور شرح تقسیم کرسی‌های پارلمان 2022 منتشر کرده‌اند
اما آنچه که واضح است، شیعیان لبنان به نمایندگی حزبالله و جریان امل توانستند پایگاه اجتماعی خود در لبنان را تثبیت کنند؛ شیعیان بیشترین نرخ مشارکت را در انتخابات را ثبت کردند. آماری بین 60 تا 64 به عنوان تعداد کرسی‌های کسب شده توسط حزبالله-امل و حزب مسیحی جریان آزاد ملی(نزدیک به حزبالله) منتشر شده است؛ اگر نمایندگان مستقل نزدیک به شیعیان هم به این کرسی‌ها اضافه شوند با 68 صندلی پارلمانی، اکثریت به جریان 8مارس می‌رسد. با توجه به فضای سیاسی شکننده لبنان نمی‌توان با قاطعیت از چنین موضوعی صحبت کرد. حزبالله هرچند توانسته جایگاه سیاسی خود را حفظ کند اما ائتلاف آن‌ها نسبت به انتخابات 2018(کسب 71کرسی)، چند کرسی را از دست داده است. هرچند این به معنی پیروزی رقیب نیست. به بیان بهتر خروجی انتخابات لبنان، استمرار شرایط پیچیده این کشور است.
پایگاه اجتماعی سعودی‌ها همچنان در اغما
سعد حریری رهبر سیاسی اهل سنت لبنان، با اعلام تحریم فعالیت سیاسی لبنان در زمستان سال گذشته، تنش خود با عربستان سعودی را وارد مرحله‌ی جدی‌تری کرد. او بر اثر زیادی‌خواهی شیوخ سعودی و فشار آن‌ها تصمیم به کناره‌گیری کامل و احتمالا مقطعی، از فعالیت سیاسی گرفت.
از طرف دیگر عربستان سعودی در آستانه انتخابات لبنان، تنش روابط با این کشور را کنار گذاشت و با ارسال مجدد سفیر خود، فعالیت‌های سفارت خود در لبنان به منظور اثرگذاری در انتخابات را آغاز کرد. آشکارترین آن‌ها جلسات شبانه به بهانه مراسم افطار در ماه رمضان بود که با حضور فعالین سیاسی و افراطی‌های مخالف حزبالله در سفارت سعودی در لبنان تشکیل می‌شد.
نتایج انتخابات نشان داد، خلاء جریان سعد حریری نتوانست با جایگزینی دارای وزن سیاسی و پایگاه اجتماعی در میان اهل سنت لبنان به عنوان قلمرو نفوذ عربستان جبران شود. اما شاید چنین امری برای سعودی قابل پیش‌بینی بود و به همین منظور بخش زیادی از حمایت‌ها به سمت مسیحیان افراطی و جریان سمیر جعجع و جنبلاط روانه شد. حزب «القوات اللبنانیه» به رهبری جعجع و دیگر احزاب 14مارسی و نزدیکان به آن‌ها توانسته حدود 47 کرسی پارلمان را به دست بیاورد. هرچند مسیحیان افراطی توانسته‌اند به لطف تحریم حریری تعداد کرسی‌های خود را افزایش دهند اما از پیروزی که سعودی‌ها انتظارش را می‌کشیدند خبری نیست.
آیا امید در لبنان جان می‌گیرد؟
اگر یارکشی بر سر نمایندگان مستقل را در نظر نگیریم، اکثریتی که مسیر انتخاب رئیس جمهور و نخست‌وزیر و همچنین تشکیل کابینه را هموار کند در خروجی انتخابات پارلمانی لبنان وجود ندارد. و همین امر تحلیل‌ها از آینده لبنان را چندان با خوشبینی همراه نمی‌کند.
نتایج انتخابات لبنان اگر امیدواری را با استحکام بخشی قدرت سیاسی حزبالله نوید می‌دهد از طرف دیگر هم نشان داد با حاشیه رانده شدن رقبای معتدل شیعیان لبنان، فضای برای جولان افراطیونی همچون جعجع و جنبلاط فراهم شده که خود بخش مهمی از چهره بحران زده لبنان را رقم زده‌اند.
این جریان که به شدت از جنگ داخلی و فضای بی‌دولتی لبنان حمایت می‌کند، به دنبال جلب حمایت بیشتر از جانب شیوخ حاشیه خلیج‌فارس به ویژه عربستان خواهد بود. اگر قرار باشد افراطی‌های لبنان سنگ‌اندازی را به توافق داخلی ترجیح دهند شاید چاره‌ای جز راه‌حل خارجی باقی نماند. آمریکا ایده‌ای برای لبنان ندارد، طرح‌های فرانسوی شکست خورده و شاید تنها دریچه امید، ورود پرونده لبنان به مذاکرات ایران و عربستان سعودی باشد.
