نگاهی به سفره‌های افطار سنتی و مدرن در ایران/از غذاهای بومی تا خوراکی های تجملاتی
به گزارش خبرنگار شبکه خبری ایران ۲۴، ماه رمضان در ایران همواره با سنت‌های غذایی خاصی همراه بوده است که در هر منطقه رنگ و بویی متفاوت دارد.
مردم ایران از دیرباز افطار خود را با غذاهای بومی و متناسب با فرهنگ غذایی خود آغاز می‌کردند که برخی از این خوراکی‌ها هنوز هم جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های افطار دارند.
تهران و شهر‌های مرکزی: در پایتخت و مناطق مرکزی ایران، سفره‌های افطار با ترکیباتی همچون حلیم، آش رشته، نان و پنیر و سبزی، زولبیا و بامیه رنگین می‌شود.
این خوراکی‌ها علاوه بر طعم لذیذ انرژی مورد نیاز بدن را پس از یک روز روزه‌داری تأمین می‌کنند.
اصفهان: مردم این شهر معمولا برای افطار از کاچی، فرنی و خورش ماست استفاده می‌کنند که علاوه بر سبک بودن ارزش غذایی بالایی دارند.
تبریز و آذربایجان: در این منطقه غذاهایی مانند آش ماست، قیساوا (مخلوط خرما، گردو و کره) و شیرینی‌های مخصوص محلی بخش جدایی‌ناپذیر سفره‌های افطار هستند.
مازندران و گیلان: در شمال کشور رشته‌خشکار، شامی رودباری و حلوا کنجدی از خوراکی‌های رایج هنگام افطار محسوب می‌شوند که ترکیبی از مواد مقوی و سنتی هستند.
خراسان: مشهد و شهر‌های اطراف آن با شله مشهدی، قروت و چنگالی از مهمانان سفره‌های افطار پذیرایی می‌کنند. شله مشهدی به دلیل داشتن گوشت و حبوبات، غذایی سنگین و مقوی است.
جنوب ایران: مردم جنوب کشور معمولاً از غذاهایی مانند مهیاوه، نان توموشی و رنگینک استفاده می‌کنند که ترکیباتی دریایی و خرمایی دارند و برای تأمین انرژی روزه‌داران مناسب هستند.
سیستان و بلوچستان: در این منطقه، تباهگ (گوشت خشک‌شده) و چنگال (ترکیب خرما و روغن حیوانی) از خوراکی‌های رایج سفره افطار محسوب می‌شوند که از گذشته تاکنون جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند.
تغییرات سفره‌های افطار در دهه‌های اخیر
با تغییر سبک زندگی و افزایش رفاه عمومی، سفره‌های افطار نیز در بسیاری از خانه‌ها تغییر کرده‌اند. غذاهای ساده و مقوی که در گذشته پایه اصلی افطار ایرانیان بود، در برخی خانواده‌ها جای خود را به خوراکی‌های مدرن و افطاری‌های تجملاتی داده است.
افطارهای مفصل و تجملاتی
امروزه در برخی محافل، افطاری به یک مهمانی باشکوه تبدیل شده است. انواع دسر‌های متنوع، نوشیدنی‌های رنگارنگ، فینگرفود‌ها و خوراکی‌های لوکس مانند پنکیک، سوشی، چیزکیک خرما، انواع موکتل و اسموتی‌ها جایگزین غذاهای سنتی شده‌اند. این تغییرات در رستوران‌ها و مراسم افطاری رسمی نیز به وضوح قابل مشاهده است.
افطارهای سالم و رژیمی
گروهی دیگر از مردم با توجه به دغدغه‌های سلامت، سعی در حفظ تعادل غذایی دارند. در این سفره‌ها به جای زولبیا و بامیه از خرما، مغز‌های گیاهی، نان‌های سبوس‌دار و غذاهای سبک مانند سوپ جو، ماست یونانی و اسموتی‌های طبیعی استفاده می‌شود.
نقش شبکه‌های اجتماعی در تغییر فرهنگ افطار
رشد شبکه‌های اجتماعی و تأثیر اینستاگرام و تلگرام بر سبک زندگی باعث شده است که بسیاری از افراد سعی کنند سفره‌های افطار خود را زیباتر و جذاب‌تر کنند. این امر باعث شده است که تهیه غذاهای خاص و تزئین‌شده رواج بیشتری پیدا کند و سفره‌های افطار از یک سنت خانوادگی به یک نمایش بصری در فضای مجازی تبدیل شود.
بازگشت به سنت‌های اصیل
با وجود تغییرات گسترده، همچنان بسیاری از خانواده‌ها به سبک قدیمی و سنتی افطار می‌کنند. ترکیب نان و پنیر و سبزی، خرما، شیر و چای دارچین همچنان یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای افطار در بین خانواده‌های ایرانی محسوب می‌شود.
سفره‌های افطار ایرانی ترکیبی از سنت و مدرنیته را در خود جای داده‌اند. برخی همچنان پایبند به غذاهای اصیل و سبک سنتی هستند، در حالی که برخی دیگر به سمت غذاهای مدرن و تجملاتی گرایش پیدا کرده‌اند. با این حال، آنچه در این میان ثابت مانده اهمیت این وعده غذایی در ایجاد همبستگی خانوادگی و اجتماعی است که همچنان نقشی پررنگ در فرهنگ ایرانی ایفا می‌کند.
