اخیرا تصاویر و خبر‌هایی درباره واریز بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان پول به حساب برخی افراد و برداشت آن مطرح شده که بانک مربوطه، علت آن را "بروز خطای سیستمی" عنوان کرده است. در همان روز‌های اول آفتاب یزد طی گزارشی از بانک آینده خواست به صورت شفاف علت این اتفاق را برای مردم شرح دهد تا قدری از نگرانی‌های آن‌ها کاهش یابد. همچنین در آن گزارش چندین سوال از بانک مرکزی پرسیده شد که متاسفانه هنوز پاسخی از سمت آن بانک دریافت نشده است. با توجه به نگرانی مردم در این خصوص و عدم پاسخگویی بانک آینده، آفتاب یزد از رئیس بانک مرکزی جناب فرزین درخواست دارد که توضیح دهد چرا این اتفاق رخ داده است؟ در این شرایط حداقل‌ترین کار ممکن این بود که بانک آینده به صورت شفاف و صریح چرایی این اتفاق را شرح دهد تا بخشی از نگرانی‌های مردم رفع شود، اما متاسفانه پاسخ‌ها و توضیحات قانع‌کننده نیست.
ماجرا چیست؟
در روز‌های گذشته تصاویر، کلیپ‌ها و خبر‌هایی در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌دهد مبلغی حدود ۴۰۴ هزار میلیارد ریال به حساب برخی شهروندان که مشتریان بانک آینده هستند، واریز شده است که در برخی موارد بانک آن را برداشت کرده و در برخی موارد از مشتری خواسته است که حضورا به شعبه مراجعه کند و مبلغ واریز شده را برگرداند. محمدجواد، یکی از شهروندان تهرانی است که این اتفاق برایش رخ داده است. او به ایسنا گفت که دوشنبه هفته گذشته ساعت ۱۰ شب پیامکی برایم ارسال شد با این مضمون که "اقساط تسهیلات شما که به اشتباه دریافت شده است به حساب شما بازگردانده می‌شود". اما وقتی این مبلغ را دیدم آن را جدی نگرفتم که چند ساعت بعد، یعنی ساعت یک بامداد مبلغ ۴۰۴ هزار میلیارد ریال به حساب من واریز شد و ساعت ۸:۳۶ صبح این مبلغ از حسابم برداشت شد. البته با توجه به اینکه۴۰ هزار میلیارد تومان مبلغ بسیار بالا و خارج از تصورم بود، آن را جدی نگرفتم. این شهروند تهرانی افزود: وقتی که پول از حسابم برداشت شد به بانک رفتم و ماجرا را از رئیس شعبه پرسیدم، اما از قبل انگار می‌دانست که من درباره کدام مبلغ صحبت می‌کنم. نهایتا به من اطمینان داد که هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد و یک خطا و اشتباه عامل بوده است. همچنین ساعت ۱۷ همان روز از سمت بانک پیامکی دریافت کردم که به من اطمینان داد "هیچ مسئولیتی بابت این واریز متوجه من نیست و پیامک ارسالی مبنی بر واریز مبلغ ناشی از وصول ناموفق پرداخت الکترونیکی، خطای سیستمی بوده است". این مشتری بانک آینده ادامه داد: پس از اینکه شنیدم این اتفاق برای چند نفر دیگر از مشتریان بانک آینده رخ داده قدری نگران شدم و به فکر فرو رفتم و از مسئولان می‌خواهم که این موضوع را پیگیری کنند و به صورت شفاف برای مردم توضیح دهند. از سوی دیگر انتظار دارم بابت خطایی که صورت گرفته مشکلی از جمله مالیات، بحث یارانه و ... برای من اتفاق نیفتد.
متوجه مبلغ نمی‌شدم
همچنین افکاری - یکی دیگر از مشتریان این بانک در کرمان - که این اتفاق برای او هم افتاده است، گفت: چند روز قبل از این اتفاق من در کربلا بودم که پیامک واریز مبلغ ۴۰ هزار میلیارد تومان را دریافت کردم، اما متوجه مبلغ نمی‌شدم؛ بنابراین از هتل با بانک تماس گرفتم که گفتند "این تنها یک عدد بوده و اشتباه شده است". وی افزود: با وجود این صحبت‌ها توانستم مبلغی پول از حسابم جابجا کنم، اما تا این لحظه هیچ چیز مشخص نشده و بانک حسابم را مسدود کرده است. او اظهار امیدواری کرد که این مبلغ به جایی برگردد که متعلق به خودش بوده است و گفت: از طریق نهاد‌های امنیتی پیگیر این موضوع است.
>توضیح چند خطی بانک آینده
بانک آینده در توضیح چند خطی درباره این اتفاق اعلام کرد " اخیرا برخی مشتریان بانک آینده پیامکی مبنی بر واریز مبلغی به حساب خود دریافت کرده‌اند که موضوع، ناشی از خطای سیستمی و از سوی دست‌اندرکاران فنی بانک آینده و شرکت خدمات‌دهنده مرتبط بوده که با بالاترین سرعت و بدون هیچ آسیب و هزینه‌ای برای گیرندگان پیام، پایان یافته است".
عذرخواهی نمی‌تواند نافی مسئولیت‌ها باشد
هادی حق شناس کارشناس اقتصادی در این باره به آفتاب یزد گفت: «ممکن است برخی از اشتباهات تکنیکی رخ دهد و این موضوع دور از ذهن نیست. گاهی اوقات ممکن است احتمال وقوع اتفاقی بسیار پایین باشد، اما آن اتفاق رخ دهد. اما نکته این نیست که این رقم چگونه جا به جا و به حساب افراد عادی واریز شده است بلکه موضوع این است که چرا بانک آینده توضیح قانع کننده‌ای در این باره نداده است؛ صرف یک عذرخواهی نمی‌تواند نافی مسئولیت‌ها باشد. به نظر می‌رسد اگر بانک آینده توضیح قانع کننده‌ای در این باره ندهد اعتبار خودش را خدشه دار می‌کند. معمولا این مدل اتفاقات که رخ می‌دهد باید شفاف‌سازی شود اگر بانک آینده این کار را نکند این وظیفه بانک مرکزی است که در این خصوص شفاف‌سازی ایجاد کند. چون این مبلغ اگر به حساب شخصی می‌رفت که فعال اقتصادی بود و بلافاصله این مبلغ به حساب دیگری منتقل می‌شد طبیعی است که یک داستان قضائی پیچیده‌ای شکل می‌گرفت؛ لذا به نظر می‌رسد جا دارد بانک مرکزی برای اینکه سوء تفاهمات را برطرف کند اقناع‌سازی انجام دهد.»
اساسا امکان انتقال چنین مبلغی در یک روز وجود دارد؟
در ادامه ایرج ندیمی از دیگر کارشناسان اقتصادی تصریح کرد: «چند نوع پرداخت داریم بدون اینکه افراد در آن ذی نفع باشند. یک نوع پرداخت‌ها از بیرون است که بیشتر جنبه پولشویی دارد؛ یعنی افرادی پولشان را به حساب اشخاصی در داخل می‌ریزند تا به این ترتیب بتوانند بخشی از پول خودشان را با خروج از نظارت بیرونی رو به رو کنند. بخشی از پرداخت‌ها در مباحث مربوط به کارت‌ها صورت می‌گیرد یعنی به صورت غیر مستقیم افراد از کارت دیگران استفاده می‌کردند و برای اینکه مشمول مالیات نشوند پرداخت‌هایی را به حساب افراد تحت عناوین مختلف پرداخت‌های جزئی و مانند آن صورت می‌دادند و این‌ها هم با حداقل اطلاع صورت می‌گرفت. اخیرا هم در مسائل خودرو ما با بعضی ارتباطات غیر آشکار از جهت پرداخت و دریافت اشخاص مواجه هستیم. اما در خصوص بانک‌ها ما باید این پدیده را از چند منظر مورد تحلیل قرار دهیم که آیا این اتفاق صرفا یک خطا بوده است و اساسا امکان انتقال چنین مبلغی در یک روز وجود دارد؟ یعنی رصد پرداختی که به حساب بانک آینده رفته است از چند جهت می‌تواند مورد سوال قرار بگیرد. گردش این مبلغ در یک روز آیا معنای خاصی دارد؟ اگر از جنبه تسهیلات به این مبلغ نگاه کنیم به پاسخ نمی‌رسیم.»
منشاء پول
وی در ادامه تصریح کرد: «اینکه بانک آینده در این باره پاسخ ندهد قطعا مشکلات را بیشتر می‌کند. چرا که درباره میزان بدهی‌های بانک آینده و... مباحثی مطرح شده است. باید منشاء ماجرای واریز ۴۰ هزارمیلیارد تومان مشخص شود که چرا پاسخ داده نمی‌شود. زیرا واریز این مبلغ به حساب افراد عادی در بازار بین مردم معانی مختلفی پیدا کرده است. اولا مبلغ این واریزی بسیار حائز اهمیت است. همچنین یکی از افراد ادعا کرده است که توانسته مبلغی را جا به جا کند اگر حرف‌های این افراد درست باشد باید قطعا شفاف‌سازی صورت بگیرد. زیرا طبق گفته‌ها بعد از چند روز افراد این موضوع را به اطلاع بانک رسانده اند. همین موضوع عدم اطلاع چند روزه معانی مختلفی دارد یا مشکل مدیریت درون بانکی وجود دارد و یا این خطا خطایی بوده که مورد توجه قرار نگرفته است. به هر دلیلی باید در خصوص این موضوع شفاف‌سازی صورت بگیرد، زیرا این اتفاق معانی مختلفی می‌تواند داشته باشد. مسئله منشاء این پول واریزی مسئله مهم دیگری است که بانک آینده و بانک مرکزی باید در این باره پاسخگو باشند.»
آفتاب یزد
