امنیت غذایی یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه پایدار و آرامش اجتماعی در هر کشوری است و در ایران، به‌ویژه در ایام پرمصرف مانند ماه رمضان و عید نوروز، این موضوع اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. وزارت جهاد کشاورزی به‌عنوان متولی تأمین و مدیریت منابع غذایی و موسسه‌ها و نهادهای زیر مجموعه آن نقشی کلیدی در تضمین دسترسی مردم به مواد غذایی کافی، سالم و مقرون‌به‌صرفه دارد. برای اطمینان از امنیت غذایی در ایام رمضان و نوروز، باید چند اصل اساسی مدنظر قرار گیرد.
نخست، برنامه‌ریزی دقیق برای تأمین کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت، روغن، شکر و میوه ضروری است. این برنامه‌ریزی شامل پیش‌بینی نیاز بازار، افزایش ذخایر استراتژیک و هماهنگی با تولیدکنندگان داخلی است تا از کمبود عرضه جلوگیری شود.
دوم، تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها باید با جدیت دنبال شود. تجربه نشان داده که در این ایام، تقاضا برای برخی محصولات به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد و عدم نظارت کافی می‌تواند به سودجویی دلالان و نوسانات قیمتی منجر شود. مدیران باید با تقویت شبکه‌های توزیع و عرضه مستقیم محصولات کشاورزی، دست واسطه‌ها را کوتاه کنند.
سوم، حمایت از تولیدکنندگان داخلی اهمیت بسزایی دارد. در این راستا، تأمین نهاده‌های کشاورزی مانند کود و بذر با قیمت مناسب و به‌موقع، می‌تواند تولید را پایدار نگه دارد. همچنین، ارائه تسهیلات مالی به کشاورزان برای جبران هزینه‌های تولید، انگیزه آن‌ها را برای افزایش عرضه در این ایام تقویت می‌کند. در نهایت، اطلاع‌رسانی شفاف به مردم درباره موجودی کالاها و نحوه توزیع آن‌ها، از ایجاد التهاب روانی در بازار جلوگیری خواهد کرد. این اقدامات، به‌ویژه در شرایطی که کشور با چالش‌هایی مانند تحریم‌ها و تغییرات اقلیمی مواجه است، تضمین‌کننده سفره‌ای پررونق برای مردم در رمضان و نوروز خواهد بود.
رونق اقتصادی بخش کشاورزی
برای رونق اقتصاد کشاورزی، که یکی از پایه‌های اقتصاد مقاومتی در ایران است، باید رویکردی جامع و بلندمدت اتخاذ شود. نخست، مدرن‌سازی کشاورزی از طریق استفاده از فناوری‌های نوین، مانند آبیاری هوشمند و کشت گلخانه‌ای، می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد و هزینه‌های تولید را کاهش دهد. این امر به‌ویژه در مناطق کم‌آب ایران، مانند یزد، که با وجود محدودیت‌ها دستاوردهای قابل‌توجهی داشته، قابل‌اجرا و الگوبرداری است.
دوم، توسعه زنجیره ارزش محصولات کشاورزی ضروری است. به‌جای خام‌فروشی، باید بر فرآوری محصولات تمرکز کنیم. برای مثال، تبدیل گوجه‌فرنگی به رب یا میوه‌ها به خشکبار و کنسانتره، نه‌تنها ارزش افزوده ایجاد می‌کند، بلکه بازارهای صادراتی را نیز گسترش می‌دهد.
سوم، حمایت از صادرات محصولات کشاورزی با رفع موانع اداری و ایجاد ثبات در سیاست‌های صادراتی، می‌تواند درآمد ارزی کشور را افزایش دهد. تجربه ممنوعیت‌های ناگهانی صادرات، نشان می‌دهد که تصمیمات خلق‌الساعه به اعتماد بازار لطمه می‌زند.
چهارم، سرمایه‌گذاری در آموزش کشاورزان و ترویج روش‌های علمی کشت، از اصلاح بذر تا مدیریت منابع آب و خاک، می‌تواند تولید را بهینه کند. در کنار این، تقویت تعاونی‌های روستایی و حذف واسطه‌ها، سود بیشتری را نصیب تولیدکنندگان واقعی می‌کند. در نهایت، تخصیص بودجه‌های هدفمند و ارائه تسهیلات کم‌بهره به پروژه‌های کشاورزی، انگیزه سرمایه‌گذاری در این بخش را افزایش خواهد داد.
امنیت غذایی در ایام رمضان و نوروز با برنامه‌ریزی، نظارت و حمایت از تولیدکنندگان قابل‌دستیابی است. در عین حال، رونق اقتصاد کشاورزی نیازمند نگاهی کلان‌تر به مدرن‌سازی، فرآوری و صادرات است. با اجرای این راهکارها، نه‌تنها سفره مردم در ایام خاص تأمین می‌شود، بلکه کشاورزی ایران به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد، جایگاه شایسته خود را بازمی‌یابد. ما در موسسه جهاد استقلال به عنوان مباشر بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی تلاش می‌کنیم بازوی حمایتی درستی برای وزارتخانه در جهت تحقق تمامی این اهداف باشیم.
