با محبوبیت رمزارزها و رشد چشمگیر قیمت کوینها، توجه و سرمایهگذاری در بازار کریپتوکارنسی رشد چشمگیری داشته است. سرمایهگذاری در این بازار شکلهای متفاوتی دارد که متداولترین آنها سرمایهگذاری مستقیم خرید رمزارز مورد نظر و یا فعالیت در حوزه استخراج است. بحث استخراج در ایران به دلیل انرژی برق ارزان بسیار پرطرفدار است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند خرید مستقیم خود بیت کوین از سرمایهگذاری در استخراج آن بهتر خواهد بود. به جهت اهمیت ماینینگ در ایران بهتر است به بررسی این موضوع از جهات مختلف پرداخت.
در این گزارش برای توضیح درصد سودآوری استخراج بیت کوین، به دلیل نوسانات قیمت، ارزش بیت کوینی را در نظر میگیریم و نه ارزش دلاری.
فرض کنیم که فردی دارای ۵۵۰۰ دلار سرمایه باشد. اگر قیمت بیت کوین را ۴۳ هزار دلار در نظر بگیریم، این فرد توانایی خرید تقریبا ۰.۱۳ بیت کوین را خواهد داشت.
شکل دیگر سرمایهگذاری این است که فرد به جای خرید بیت کوین، تمام دارایی خود را به خرید یک دستگاه ماینر اختصاص دهد.
یک نوع از ماینرها به قیمت ۵۵۰۰ دلار، توان استخراج ۰.۰۱ بیت کوین در ماه را دارد. اگر فرض کنیم این ماینر به طور تمام وقت و بدون هیچ گونه قطع شدگی فعال باشد، فرد بعد از ۱۳ ماه قادر خواهد بود میزان بیتکوینی که در سال گذشته میتوانست داشته باشد را، بدون در نظر گرفتن هزینهها، بدست آورد.
اما غالبا یک دستگاه ماینر به طور تمام وقت مشغول به کار نخواهد بود و همواره مشکلاتی نظیر قطعی برق، اینترنت، خرابی دستگاه و.... وجود دارند لذا مدت زمان دستیابی به سرمایه اولیه بسیار بیشتر طول خواهد کشید و حتی ممکن است در حدود ۱.۵ سال به درازا بکشد.
در ایران به دلیل موانع تامین برق در بعضی از فصول، مشکلات دوچندان خواهد بود و ممکن است دستگاههای فوق برای ماهها خاموش باشند که به معنی خواب سرمایه، افزایش هزینه فرصت و به تعویق افتادن رسیدن به نقطه سر به سری است.
حال فرض کنیم با توجه به مشکلات موجود بعد از گذشت ۱.۵ سال بتوانیم به سرمایه اولیه دستیابیم، در این حالت بقیه فعالیت دستگاه ماینر سود خواهد بود. عمر مفید دستگاههای ماینر تقریبا ۳ سال است و با گذشت زمان به دلیل استهلاک، میزان سودآوری آن کاسته میشود. از طرف دیگر هر ساله دستگاههای جدید با قدرت بیشتری وارد بازار میشوند و این عامل باعث میشود بازدهی دستگاههای قبلی کاهش بیشتری داشته باشد.
پس در بهترین حالت در ۱.۵ سال بعدی، این دستگاه میتواند ۷۰ درصد قبل ماین انجام دهد که میشود در حدود ۰.۰۹ بیت کوین.
در انتهای سه سال دستگاه ماینر فوق ۰.۲۲ بیت کوین بازدهی خواهد داشت که اگر هزینهها را از آن کم کنیم در نهایت حدودا ۰.۱۸ بیت کوین باقی خواهد ماند. پس کل مزیتی که یک ماینر نسبت به سرمایهگذاری مستقیم بعد از ۳ سال ایجاد میکند در حدود ۳۷ درصد است.
از دیگر مشکلات در مسیر استخراج بیت کوین میتوان به بحث سیاست گذاری اشاره کرد. ممکن است که بنا بر هر دلیلی سیاستهای کشور به سمت ممنوع کردن استخراج رمزارزها پیش رود و یا در حالت بدتر کل فعالیت این حوزه را منع کنند. ممکن است به دلیل بعضی از مشکلات دستگاه بازدهی کمتر داشته باشد و یا در مدت زمانی اندک از کار بیافتد.
پس شاید در دیدگاه بلند مدت ماین کردن سودآوری بیشتری داشته باشد اما مشکلات عدیدهای نیز در این راه وجود دارد که میتواند میزان بازدهی آن را تحت تاثیر قرار دهد.
راههای دیگری هم وجود دارد که میتوان بدون ماین کردن کسب درآمد کرد. به طور مثال میتوان سرمایه بیت کوینی بلااستفاده را در پلتفرمهای وام دهی قرار داد و در ازای آن سود قابل توجهی دریافت کرد. اما این رویکرد با ریسک همراه است و همواره خطر از بین رفتن دارایی وجود دارد. راه دیگر این است که افرادی که به معامله گری تسلط دارند و در این زمینه حرفهای هستند اقدام به افزایش بیت کوین خود کنند. این افراد در طی سه سال به راحتی میتوانند به اندازه ماین کردن و یا حتی بیشتر، بیت کوین کسب کنند. راهی بسیار راحتر و کم دردسرتر.
در درجه اول ماین کردن برای افرادی که تجربه و دانش اندکی در زمینه کریپتو دارند و توان افزایش دارایی بیت کوینی را در طی سالیان نخواهند داشت مناسبتر است. چون در بازار رمزارزها سرمایهگذاری بر روی بیت کوین نسبت به سایر آلت کوینها کم ریسکتر محسوب میشود.
در درجه دوم استخراج بیت کوین برای افرادی که ظرفیت مازاد دارند و میتوانند در کنار تولیدات کارخانهای به دلیل داشتن برق صنعتی و فضای مناسب با کسب مجوزهای مربوطه به این کار بپردازند. زیرا از این طریق میتوانن ظرفیت بلااستفاده را کاراتر کنند.
بهطور کلی وارد شدن به هر زمینه سرمایهگذاری نیازمند کسب دانش و آگاهی است زیرا که در غیر این صورت شکست در کمین خواهد بود. ماین کردن روشی است که میتوان به وسیله آن به کسب سود پرداخت و با توجه به قطعیهای مداوم برق مخصوصا در بعضی از فصول، قطعی اینترنت، استهلاک بالای دستگاه و عدم اطمینان از آینده سیاستگذاری در این حوزه با ریسکهای زیادی همراه است، اما میتوان به کسب درآمد نیز از آن پرداخت.
پی نوشت : برای ماین کردن دستگاههای زیادی با قدرت، قیمت، سودآوری، طول عمر و هزینه متفاوتی وجود دارد در این گزارش برای سادگی تنها یک نوع دستگاه را به عنوان معیار مد نظر قرار داده شده است.