مذاکرات هسته‌ای ایران زیر سایه تحریم‌ها و تهدید حمله قرار دارد
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴، فرستاده ویژه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در بخشی از مصاحبه خود با پایگاه خبری محافظه‌کار «بریتبارت» گفت: «ما هرگز با توافقی مانند برجام که به رفع تحریم‌ها و پایان تعهدات ایران منجر شود، موافقت نخواهیم کرد. این اقدام منطقی نیست و یک رویه ناهماهنگ در برجام بود.»
ویتکاف افزود: «ما معتقدیم که آنها (طرف ایرانی) نمی‌توانند غنی‌سازی داشته باشند، آنها نمی‌توانند سانتریفیوژ داشته باشند، آنها نمی‌توانند چیزی داشته باشند که به آنها امکان ساخت سلاح را بدهد.»
سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران امروز - یکشنبه - پیش ازعزیمت به مسقط برای انجام دور چهارم مذاکرات در جمع خبرنگاران به این اظهارات ویتکاف پاسخ داد.
وی با تاکید بر اینکه صحبت‌های ضد و نقیض زیادی از طرف آمریکایی‌ها هم در مصاحبه‌ها و هم در مواضع آنها می‌شنویم، گفت: غنی سازی یکی از دستاوردها و افتخارات ملت ایران است و برای این دستاورد هزینه سنگینی پرداخت شده است و خون دانشمندان هسته‌ای ما پای این دستاورد وجود دارد و قطعا قابل معامله نیست.
در این راستا بیژن مقدم تحلیلگر مسائل بین الملل در گفت‌و‌گو با خبرنگار سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴ درخصوص دور چهارم مذاکرات و چالش‌های آن، گفت: اتفاقی که در حال وقوع است، مذاکره یا تحمیل یا یک باور جدی است؛ یعنی باور طرف مقابل ما است.
وی افزود: مقاله‌ای خواندم که نوشته بود، اگر این مذاکرات به نتیجه برد-برد نرسد و دو طرف احساس برنده بودن نکنند، حتماً به نتایج بدی منجرمی شود. اساساً آنچه که باعث شد ایران مذاکره را بپذیرد، با توجه به مواضع قبلی‌اش درباره آمریکا و تجربیات طولانی قبلی با آمریکا در مواضع مختلف، همین نگرش متفاوتی بود که در نامه ترامپ آمده بود.
کارشناس روابط بین‌الملل تصریح کرد:بررسی حرف‌هایی که بعدا از طرف آمریکا زده شده است با نامه‌ای که ارائه و اعلام شده، نشان می‌دهد مواضع کمی متفاوت است؛ حرف‌هایی که خارج از مذاکرات بیان می‌شود، گاهی با نوشته‌های نامه‌ها تفاوت‌هایی جدی دارد.
مقدم ادامه داد: درحال حاضر ترامپ یا ویتکاف بیرون از چارچوب مذاکره مطرح می‌کنند که مدل لیبی باید دنبال می‌شود. مدل لیبی یعنی حکومت را از بین ببرند، بمباران کنند، تخریب کنند، هیچ چیزی باقی نگذارند و بار کشتی کنند و ببرند. این در مورد ایران امکان‌پذیر نیست.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران معاهده ان‌پی‌تی را امضا و پذیرفته‌است. اگر قرار باشد حرف زور بزنید، داستانش جدا است، ولی اگر قرار است مذاکره کنید باید در چارچوب مذاکره و ان‌پی‌تی انجام شود. اما در حین مذاکرات تحریم‌ها اجرا می‌شود؛ چرا؟ این خلاف اصول مذاکره است.
این کارشناس سیاسی تاکید کرد: رفتار‌های این چنینی باعث ایجاد تردید‌های جدی در ایران شده است، چون حرف‌های متفاوتی زده می‌شود. اگر قرار باشد این حرف‌ها در «مرحله چهارم» ادامه پیدا کند، پس چرا باید روال تغییر کند؟، اگر قرار بود روند گذشته ادامه پیدا کند، چه نیازی بود تغییر ایجاد شود؟ مثلا مایک والتز را تغییر دادند که چه شود؟ اگر او خوب بود؛ همان مسیر را ادامه میدادند.
مقدم عنوان کرد: علت تغییر این است که ظاهرا ایده مذاکره‌کنندگان در آمریکا با ایده اسرائیلی‌ها در تضاد است. مذاکره یعنی حمله نظامی و بمباران و ابزار‌های دیگر کنار گذاشته شود. پس اگر ابزار این اقدامات را کنار گذاشته‌ایم، دیگر صحبت از مدل لیبی و حمله نظامی بی معناست؛ بنابراین در «دوره چهارم مذاکرات» باید به دوره‌های ابتدایی مذاکره برگردیم.
وی توضیح داد: خواست ما روشن است؛ ما خواستار استفاده از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای هستیم. دنیا نگرانی دارد باید آن را رفع کنیم، اما خواست ما این است که تحریم‌ها باید برداشته شوند و کنترل آژانس بین‌المللی هسته‌ای طبق پروتکل‌ها بر وضعیت هسته‌ای ما برقرار شود.
این کارشناس سیاسی ادامه داد: همان چیزی که قبلاً پذیرفته شده است. دوربین‌های متعدد، بازرسی فراوان و حتی پروتکل‌های فراتر را ما قبول کردیم؛ اما طرف غربی همه آنها را زیر پا گذاشته و تحریم‌ها را افزایش داده‌اید؛ خودشان اعلام کرده‌اند پیچیده‌ترین تحریم‌های تاریخ بشریت را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرده‌اند.
مقدم خطاب به آمریکایی‌ها گفت: انتظار دارید چه اتفاقی بیفتد؟ وقتی شما به هیچ تعهدی پایبند نیستید، و آتش‌زدن توافق‌ها از سوی شما انجام می‌شود، نه ایران آنوقت است که غنی‌سازی در ایران هم از حد توافق شده فراتر می‌رود.
وی پیشنهاد کرد که در «دور چهارم مذاکرات» به بحث‌های جدی‌تر و اساسی‌تری پرداخته شود؛ بحث‌هایی که منطبق بر عرف بین‌الملل باشد و اینکه آمریکایی‌ها حق ندارند به تجهیزات و تأسیسات هسته‌ای حمله کنند چرا که قانون بین المللی چنین اجازه‌ای به کشورها نمی‌دهد..
کارشناس روابط بین‌الملل با تاکید بر اینکه مشکل آمریکا با ایران فقط موضوع انرژی هسته‌ای نیست، یادآور شد: آنها می‌گویند ایران نفت‌خیز است و این سوال را مطرح می‌کنند چرا ایران به انرژی هسته‌ای توجه می‌کند؟ آیا فراموش کرده‌اند ۵۰ سال پیش آنها بودند که با محمدرضا پهلوی قرارداد هسته‌ای بستند؟. ما الان یک رآکتور اتمی داریم، آن زمان آمریکایی‌ها ۲۰ قرارداد با ایران بستند، آیا آن زمان ایران نفت نداشت؟ در حالیکه روزی چند میلیون بشکه صادر می‌کرد. معلوم است که مسئله چیزی دیگری است.
مقدم تاکید کرد: قواعد بین‌المللی باید رعایت شود. این قواعد می‌گویند به هیچ وجه نباید به کشوری که تجهیزات و تأسیسات هسته‌ای دارد نباید حمله شود.
وی بیان کرد:، اما مرتباً رئیس‌جمهورآمریکا، مشاوران امنیتی این کشور و رژیم صهیونیستی، ایران را تهدید می‌کنند که به تأسیسات هسته‌ای حمله خواهند کرد. یک ماده قانونی بیاورید که این اجازه را داده باشد؛ آنان اصلاً به قوانین بین‌المللی پایبند نیستند. اگر پایبند بودند، شرایط فلسطین اینگونه نبود و در ماه‌های گذشته شاهد بمباران سوریه و لبنان و غزه نبودیم.
کارشناس روابط بین‌الملل تصریح کرد: در مجموع می‌خواهم بگویم که چنین رفتار‌هایی خلاف قوانین بین‌المللی در حال شکل گیری است. اگرهم قرار باشد مذاکره صورت گیرد، باید در همان چارچوب قوانین و ضوابط بین‌المللی باشد و آنها هم باید در مواردی از مواضع خود عقب‌نشینی کنند.
مقدم در ادامه درباره اظهارات ویتکاف که گفته است «غنی‌سازی خط قرمز آمریکا است و نباید اصلاً در ایران انجام شود»، گفت:اظهارات مختلفی مطرح شده است، اما تا زمانی که این حرف‌ها به تفاهم و توافق تبدیل نشود، قابل اعتنا نیستند. باید توجه داشت که بین این دو حالت تفاوت است؛ یا اینکه کل فعالیت‌های هسته‌ای ما متوقف شود یا اینکه غنی‌سازی انجام شود.
وی افزود: اگر قرار است ما تشکیلات هسته‌ای و تاسیسات داشته باشیم، نیازمند سوخت هستیم. حالا اگر آنها می‌خواهند سوخت را به ما بدهند، بفرمایند. مگر در برجام تعهد نداشتند؟ همه آنها را نادیده گرفتند. معنایش این است که ما تاسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت می‌شناسیم و متعهد می‌شویم سوخت را تامین کنیم.
کارشناس روابط بین‌الملل تاکید کرد: اگر آمریکایی‌ها راست می‌گویند مگر قبلاً تعهد نکردند؟ توجه داشته باشید که اینها را قبلاً آزموده‌ایم؛ چه آمریکا و چه اروپا، همین‌جا بودند. اما مشکلی نیست، تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به قوت خود باقی است؛ آنها می‌گویند نه، ولی فرض می‌کنیم و امیدواریم کمک کنند تا فعالیت‌ها به صورت صلح‌آمیز ادامه یابد.
مقدم یادآور شد: مقدار مازاد بر مواد لازم برای مصارف صلح‌آمیز مانند دارویی، پزشکی، کشاورزی و سایر مواردی که از این مواد استفاده می‌شود را به آنها می‌دهیم و نیازی به غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد نداریم. آنها خودشان هم می‌دانند معنی غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد چیست. همه این اقدامات در شرایط اضطرار و تحت تهدید و سایه تحریم‌ها انجام شده است. اگر تحریم‌ها برداشته شود، همه این مسائل رفع خواهد شد؛ این بسیار روشن است. اما ما همواره در سایه تهدید قرار داریم.
وی افزود: کدام کشوری در برابر تهدید سکوت می‌کند؟ طبیعتاً هر کشوری واکنشی نشان می‌دهد. ما هم در این شرایط حجم غنی‌سازی خود را افزایش دادیم. بله، در نگاه اول ما به غنی‌سازی ۶۰ درصدی نیاز نداریم، اما اگر تحریم‌ها برداشته شود، به طور طبیعی وضعیت به قبل باز خواهد گشت.
کارشناس روابط بین‌الملل خاطرنشان کرد: اگر اورانیوم غنی شده را به ما بدهند، ما نیازی به انجام این کار نداریم، دانش آن را هم اکنون داریم و خیلی فراتر از آن هستیم. اما وقتی نیاز نباشد، برای چه وقت صرف کنیم و کار پرهزینه‌ای انجام دهیم؟ اگر آنها به ما بدهند، مثل بسیاری از کشورها، به موقع همکاری می‌کنیم. به عنوان مثال، کشور‌هایی در همسایگی ما مانند امارات چند برابر ما نفت دارند، چند رآکتور هسته‌ای دارند؟ آمریکایی‌ها بهتر است ادعا‌های خود را کنار بگذارند و سری هم به کشور‌های همسایه بزنند.
