برنامه اقدام ملی برای حفاظت از فک خزری آغاز شد/ثبت ۱۸ مورد تلفات فک خزری در ۲ ماه گذشته

 به گزارش‌ شبکه خبری ايران ۲۴ از ایرنا، محمدرضا کنعانی روز شنبه با بیان این‌که فک خزری تنها پستاندار بومی دریای خزر و یکی از گونه‌های شاخص تنوع زیستی این پهنه آبی است، اظهار کرد: ثبت ۱۸ مورد تلفات فک خزری از ابتدای سال جاری تا دوم خرداد ۱۴۰۴ در سواحل این استان، ضرورت اجرای اقدامات مؤثر برای حفاظت از این گونه در معرض انقراض را بیشتر کرده است و بر همین اساس نیز اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، اقدامات علمی و میدانی را در این زمینه افزایش می‌دهد.

وی افزود: این گونه به‌دلیل کاهش شدید جمعیت، تخریب زیستگاه، آلودگی‌های انسانی و تهدیدات طبیعی، در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) به‌عنوان گونه «در معرض انقراض» ثبت شده است.

این مسوول با اشاره به اهمیت سواحل جنوبی دریای خزر به‌ویژه نوار ساحلی مازندران به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های مهم موقتی و مسیرهای مهاجرت فصلی این گونه، افزود: بررسی داده‌های میدانی از سال ۱۴۰۱ تاکنون نشان‌دهنده روند نگران‌کننده‌ای در خصوص تلفات فک خزری است که این موارد به طور عمده در بازه زمانی فروردین تا آبان رخ می‌دهد.

سرپرست اداره‌ کل حفاظت محیط زیست مازندران آلودگی‌های نفتی و صنعتی، کاهش منابع غذایی، بیماری‌های ویروسی مانند دیستمپر، گرفتار شدن در تورهای صیادی، برخورد با شناورها و تغییرات اقلیمی را برخی دلایل احتمالی تلفات فک‌های خزری برشمرد و خاطرنشان کرد: بخشی از تلفات در فاصله‌ای دور از ساحل رخ داده و لاشه‌ها پس از چند روز توسط امواج به نوار ساحلی رانده می‌شوند. به همین دلیل در بسیاری از نمونه‌ها، به‌دلیل پیشرفت فساد لاشه، امکان کالبدگشایی علمی و تعیین دقیق علت مرگ فراهم نمی‌شود.

کنعانی تصریح کرد: در پی ثبت تلفات فک خزری در سواحل مازندران، مجموعه‌ای از اقدامات بر اساس برنامه اقدام ملی حفاظت از فوک خزری در دستور کار قرار گرفته است.

وی افزود: پایش روزانه و منظم سواحل توسط ادارات حفاظت محیط زیست شهرستان های ساحلی و ثبت دقیق مشاهدات، همراه با هماهنگی فوری با دامپزشکی برای نمونه‌برداری، کالبدگشایی و دفن بهداشتی لاشه‌ها و هماهنگی با نهادهای ذیربط مستقر در دریا جهت گشت های مشترک دریایی ۲ مورد از این برنامه‌ها هستند.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران ادامه داد: در قالب این برنامه تجهیز سه مرکز امداد و نجات در بهشهر، بابلسر و تنکابن نیز در حال انجام است. همچنین تشکیل کمیته مشورتی استانی با حضور متخصصان، سازمان‌های مردم‌نهاد و نمایندگان جوامع محلی و هماهنگی برگزاری کارگاه‌های آموزشی تخصصی در زمینه اصول نمونه‌برداری و کالبدگشایی برای ادارات دامپزشکی و حفاظت محیط زیست شهرستان‌های ساحلی انجام شده است.

کنعانی، هماهنگی برگزاری نشست‌ها با دستگاه‌های اجرایی برای تبیین نقشه راه و هم‌افزایی نهادی و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در چارچوب کنوانسیون تهران برای پایش مشترک و تدوین پروتکل‌های حفاظتی را نیز از دیگر برنامه‌های اقدام ملی حفاظت از فوک خزری در مازندران برشمرد و با تأکید بر نقش ویژه مازندران در حفاظت از این گونه خاطرنشان کرد: این استان یکی از پهنه‌های اصلی استراحت و عبور فوک خزری در سواحل جنوبی دریای خزر است و حفاظت از آن، مسئولیتی فراتر از استان و در چارچوب تعهدات ملی و بین‌المللی کشور قرار دارد.

وی تصریح کرد: اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های فنی، تخصصی و انسانی خود، اجرای کامل برنامه اقدام ملی و توسعه هماهنگی بین‌بخشی را با جدیت دنبال می‌کند. صیانت از فک خزری، تجلی‌گاه تعهد ما به تنوع زیستی، نسل‌های آینده و همکاری منطقه‌ای برای حفاظت از دریای خزر است.

 فک خزری با نام علمی Caspian Seal که به آن سگ آبی هم می‌گویند تنها پستاندار دریای خزر است و به این دلیل که بزرگ‌ترین حیوان خزر نیز محسوب شده و در رأس هرم غذایی از گستره ۴۳۶ هزار کیلومتر مربعی این دریای رازآلود قرار دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است.