آیا ریال دیجیتال در نظام مالی ایران تحولی ایجاد می کند؟

به گزارش شبکه خبری ایران ۲۴، در حالی که بانک مرکزی ایران نخستین گام‌های عملیاتی برای راه اندازی ریال دیجیتال را برداشته، ابهامات زیادی درباره کارایی، ارزش ذاتی و تأثیر آن بر زندگی روزمره مردم وجود دارد.

مهدی عبادی کارشناس حوزه رمزارز و فینتک، در گفت وگوی اختصاصی با ایران ۲۴ از جزئیات این طرح و چشم انداز‌های احتمالی آن پرده برداشت. 
به گفته وی، ریال دیجیتال هم اینک در مرحله پایلوت قرار دارد و در برخی اپلیکیشن‌های پرداخت مانند ایرانکیش، امکان انتقال و پرداخت با این ارز دیجیتال فراهم شده است.

عبای تأکید می کند که پس از اتمام مرحله آزمایشی، رونمایی عمومی انجام خواهد شد، اما پرسش اصلی اینجاست که آیا این ارز دیجیتال میتواند جایگاهی در معاملات روزمره پیدا کند یا خیر.

کارکرد‌های متفاوت، اما ابهامات جدی 
عبادی توضیح می دهد که ریال دیجیتال برخلاف ریال معمولی، کارکرد‌های متفاوتی دارد از جمله تسهیل انتقال‌های آنی پول. در حال حاضر، سیستم‌های تسویه مانند پایا و ساتنا با تأخیر‌های زمانی همراه هستند، اما ریال دیجیتال میتواند این فرآیند را به صورت لحظه‌ای ممکن سازد. با این حال، موفقیت این طرح به سیاست‌های اجرایی بانک مرکزی و پذیرش آن توسط مردم وابسته است. 
وی خاطرنشان می کند: هنوز مشخص نیست که آیا مردم و کسب وکار‌ها از این ارز دیجیتال استقبال خواهند کرد یا نه. زیرساخت‌ها آماده است، اما اجرا و فرهنگسازی نیازمند زمان و برنامهریزی دقیق است..»

حذف ریال و تأثیر آن روی ریال دیجیتال 
یکی از چالش‌های مطرح شده، مصوبه اخیر مجلس درباره حذف ریال از محاسبات مالی است. آیا با حذف ریال، هزینه‌های راه اندازی ریال دیجیتال توجیه دارد؟

عبادی در پاسخ به این پرسش گفت: اگر واحد پول به تومان تغییر کند، ریال دیجیتال نیز به تومان دیجیتال تبدیل خواهد شد و این تغییر، هزینه چندانی برای سیستم بانکی نخواهد داشت. فقط نام و ارزش واحد پول عوض می شود، نه زیرساخت‌های فنی.

به گفته این کارشناس، ماهیت دیجیتال این ارز باعث می شود تغییر واحد پول به سادگی انجام پذیرد و نیاز به سرمایه گذاری مجدد نباشد.

چشم انداز رمزارز‌های جهانی و نقش بانک مرکزی 
عبادی در بخش دیگری از این گفت‌ و‌گو به وضع رمزارز‌های جهانی پرداخت و تصریح کرد: «روند بازار رمزارز‌ها به شدت تحت تأثیر سیاست‌های بانک‌های مرکزی و مقررات دولت ها است. در ایران نیز بانک مرکزی هنوز موضع رسمی خود را درباره نحوه تعامل با ارز‌های دیجیتال جهانی اعلام نکرده است.

وی معتقد است که تا زمانی که سیاست‌های شفاف و دقیقی در این زمینه تعیین نشود، نم یتوان پیش بینی دقیقی از آینده ریال دیجیتال و جایگاه آن در اقتصاد دیجیتال ایران داشت.

سخن پایانی: انتظار‌ها و نگرانی‌ها 
راه اندازی ریال دیجیتال می تواند نقطه عطفی در نظام پرداخت ایران باشد، اما تنها در صورتی که بانک مرکزی بتواند اعتماد عمومی را جلب کند و زیرساخت‌های لازم برای استفاده گسترده از آن را فراهم آورد. در غیر این صورت، این طرح ممکن است به سرنوشت بسیاری از پروژه‌های آزمایشی دیگر دچار شود: آغاز پرسر و صدا، پایان بی صدا.

همچنان باید منتظر ماند و دید که آیا ریال دیجیتال به بخشی از زندگی مالی ایرانیان تبدیل خواهد شد یا تنها نامی در لیست نوآوری‌های مالی خواهد بود که هرگز به مرحله اجرای کامل نرسید.