جهش طلا در جهان؛ بحران طلا در ایران

به گزارش خبرگزاری ایران24، در روزهای اخیر قیمت جهانی طلا با رکوردشکنی تازه‌ای به حدود ۳۷۰۰ دلار در هر اونس ترُوی رسید؛ سطحی که در تاریخ معاملات کم‌سابقه است.

فقط در سال ۲۰۲۵، بهای این فلز زرد حدود ۴۰ درصد افزایش یافته و آن را به یکی از پر بازده‌ترین دارایی‌های سال تبدیل کرده است.

کاهش نرخ بهره آمریکا، تورم جهانی، نااطمینانی‌های ژئوپولیتیکی و همچنین افزایش خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی از مهم‌ترین دلایل این جهش عنوان می‌شوند.

بازار ایران اما به‌ طور مضاعف تحت‌تأثیر این تحولات قرار دارد. ترکیب تورم مزمن، تحریم‌های بین‌المللی و نوسانات نرخ ارز باعث شده قیمت طلا و سکه در داخل بسیار سریع‌تر از بازار جهانی افزایش یابد.

نرخ دلار آزاد که مبنای اصلی محاسبه بهای طلاست، با هر تغییر سیاسی یا اقتصادی جهش می‌کند و این اثر به‌طور مستقیم بر بازار سکه و طلا منعکس می‌شود.

در شرایطی که تورم بالای ۳۶ درصد فشار سنگینی بر خانوارها وارد کرده، مردم برای حفظ ارزش دارایی‌های خود بیش از پیش به خرید طلا و سکه روی آورده‌اند.

تحریم‌ها نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در این روند دارند. محدودیت دسترسی به ارز و طلا، افزایش هزینه‌های نقل‌وانتقال و واردات و همچنین کاهش عرضه در بازار داخلی، موجب شده فشار تقاضا با شدت بیشتری بر قیمت‌ها وارد شود.

از سوی دیگر، اخبار سیاسی، از مذاکرات هسته‌ای گرفته تا تهدید بازگشت مکانیسم ماشه، به‌طور مستقیم و لحظه‌ای بازار ارز و به دنبال آن بازار طلا را تکان می‌دهد.

تجربه اخیر نشان داده است که هر زمان چشم‌انداز مذاکرات مثبت باشد، قیمت سکه کاهش یافته و در مواقع تشدید تنش‌ها، جهش‌های چند 10 درصدی در بازار رخ داده است.

بر اساس گزارش‌ها، در یکی از مقاطع تشدید فشارهای تحریمی قیمت سکه در ایران بیش از ۹۵ درصد افزایش یافت؛ در حالیکه پس از انتشار اخبار مثبت از مذاکرات، بهای سکه امامی تا حدود ۷۹.۵ میلیون تومان پایین آمد. این نوسانات، بازتابی از پیوند مستقیم بازار داخلی ایران با تحولات سیاسی و اقتصادی بین‌المللی است.

تداوم این وضعیت پیامدهای سنگینی برای اقتصاد ایران به همراه دارد. افزایش بهای طلا و سکه قدرت خرید خانوارها را کاهش داده و فشار بیشتری بر اقشار حقوق‌بگیر وارد می‌کند.

همزمان، تمایل گسترده به سرمایه‌گذاری در طلا، منابع مالی را از بخش‌های مولد اقتصاد دور می‌سازد و رشد اقتصادی را کند می‌کند. به این ترتیب، چرخه‌ای از تورم، افزایش نرخ ارز و جهش دوباره قیمت طلا شکل می‌گیرد که انتظارات تورمی را تشدید کرده و ثبات اقتصادی را شکننده‌تر می‌سازد.

آینده بازار طلا در ایران به‌شدت به مسیر تحولات بین‌المللی و توان سیاستگذاران داخلی در مهار تورم و مدیریت نرخ ارز گره خورده است. در غیاب تغییرات مثبت، شکاف میان قیمت جهانی و داخلی همچنان پابرجا خواهد ماند و بازار طلا و سکه در کشور به نوسانات شدید خود ادامه خواهد داد.