تعطیلی به وقت دولت آمریکا

به گزارش خبرگزاری ایران24، تعطیلی دولت فدرال ایالات متحده در نخستین ساعات بامداد اول اکتبر ۲۰۲۵ (9 شهریور)، پس از آن‌که کنگره نتوانست بر سر تصویب بودجه موقت به توافق دست یابد، آغاز شد. این رخداد واشنگتن را با بحرانی سیاسی و اقتصادی مواجه ساخته است؛ بحرانی که در تاریخ معاصر آمریکا بی‌سابقه نیست و نمونه‌های مشابه آن در سال‌های ۱۹۹۵، ۲۰۱۳ و نیز ۲۰۱۸ - ۲۰۱۹ نیز به وقوع پیوسته بود.

محور اصلی اختلاف میان دو حزب، چند حوزه اساسی را در بر می‌گیرد. دموکرات‌ها بر تداوم تامین مالی یارانه‌های بهداشتی در چارچوب «قانون مراقبت‌های بهداشتی مقرون‌به‌صرفه» (Affordable Care Act)، حفظ بودجه برنامه‌های رفاهی همچون کوپن‌های غذایی (SNAP) و حمایت از نظام آموزش عمومی تأکید داشتند.

«قانون مراقبت های بهداشتی مقرون‌به‌صرفه» (Affordable Care Act)، که بیشتر با نام غیررسمی «اوباماکر» (ObamaCare) شناخته می شود،  در سال ۲۰۱۰ در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما تصویب شد. هدف اصلی این قانون گسترش دسترسی به بیمه درمانی، کاهش هزینه‌های سلامت و جلوگیری از تبعیض شرکت‌های بیمه علیه بیماران دارای سابقه بیماری بود. 

مخالفان جمهوری‌خواه که با این قانون به شدت مشکل داشتند، برای تمسخر و نشان دادن اینکه «این برنامه شخصاً ساخته اوباما است»، از اصطلاح Obamacare استفاده کردند. اما به مرور زمان، همین اصطلاح در رسانه‌ها و میان مردم جا افتاد و حتی خود اوباما در سال ۲۰۱۳ گفت:
«I like it — I do care. That’s why I passed the law.» (من این نام رو دوست دارم، چون واقعاً اهمیت می‌دم. به همین دلیل این قانون رو تصویب کردم.)

این قانون به یکی از مهم‌ترین اصلاحات اجتماعی دهه اخیر در آمریکا تبدیل شد و همچنان محور اصلی مناقشات حزبی بر سر بودجه فدرال است.

از دیگر سو، جمهوری‌خواهان خواستار کاهش هزینه‌ها در این بخش‌ها، انتقال بخشی از منابع به حوزه‌های نظامی و امنیتی و نیز محدود کردن بودجه اختصاص‌یافته به برنامه‌های مهاجرپذیری و خدمات اجتماعی مربوط به مهاجران بودند.

تضاد این رویکردها در نهایت مانع دستیابی به هرگونه توافق شد و دولت ایالات متحده در نیمه‌شب به طور رسمی وارد وضعیت تعطیلی شد.

پیامد این اختلاف، تأثیر فوری بر زندگی صدها هزار کارمند دولتی بود که بسیاری از آنان بدون دریافت حقوق به مرخصی اجباری فرستاده شدند. خدمات حیاتی همچون فعالیت نیروهای نظامی، پلیس فدرال، کنترل مرزها و پروازها ادامه دارد، اما این نیروها نیز تا رفع بحران حقوقی دریافت نمی‌کنند.

در حوزه بهداشت و پژوهش، برنامه‌های Medicare و Medicaid به فعالیت خود ادامه داده‌اند اما مؤسسات علمی مانند مؤسسه ملی سلامت (NIH) ناچار شده‌اند بخش بزرگی از تحقیقات خود را متوقف کنند.

از منظر اقتصادی، بازارهای مالی از روزهای پیش احتمال تعطیلی را در معاملات خود لحاظ کرده بودند. شاخص‌های بورس آمریکا در پایان سه‌شنبه با نوسان منفی محدود همراه شد و تحلیلگران هشدار داده‌اند تداوم بحران می‌تواند بر بازار اوراق قرضه و ارزش دلار فشار وارد کند.

 بانک‌های بزرگ نیز نسبت به تأخیر در انتشار داده‌های کلیدی مانند گزارش اشتغال و تورم هشدار داده‌اند؛ داده‌هایی که برای تصمیم‌گیری فدرال رزرو درباره سیاست‌های نرخ بهره حیاتی است. دفتر بودجه کنگره تخمین زده که هر هفته تعطیلی میلیاردها دلار به اقتصاد لطمه می‌زند.

صنایع وابسته به مجوزها و قراردادهای فدرال، از جمله گردشگری، هوانوردی و فناوری، بیشترین آسیب را خواهند دید. تحلیلگران گلدمن ساکس هشدار داده‌اند اگر تعطیلی بیش از یک ماه ادامه یابد، رشد سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۵ تا نیم درصد کاهش پیدا می‌کند. هرچند بخشی از این زیان پس از بازگشایی دولت جبران خواهد شد، اما بی‌اعتمادی در فضای سرمایه‌گذاری و کندی پروژه‌های زیرساختی اثرات ماندگارتری بر جای خواهد گذاشت.

در عرصه سیاسی، دموکرات‌ها، دولت و جمهوری‌خواهان را متهم به گروگان گرفتن خدمات عمومی کرده‌اند و هشدار داده‌اند که کاهش یارانه‌ها و حذف بودجه رفاهی فشار بیشتری بر طبقات کم‌درآمد وارد می‌کند. در مقابل، جمهوری‌خواهان استدلال می‌کنند که بودجه فدرال بیش از حد سنگین و ناکارآمد شده و ادامه هزینه‌ها در حوزه رفاه و مهاجرت «اسراف» است.

 کاخ سفید نیز دموکرات‌ها را مسئول شکست مذاکرات معرفی کرده و حتی از احتمال اخراج دائمی بخشی از کارکنان فدرال سخن گفته است. همزمان، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد حدود دو سوم مردم آمریکا مخالف تعطیلی دولت هستند و آن را اقدامی غیرمسئولانه می‌دانند.

تعطیلی امروز دولت، تنها یک بحران مالی نیست؛ بلکه بازتابی از شکاف عمیق حزبی در سیاست آمریکاست. هر دو حزب به جای مصالحه، از ابزار بودجه به‌ عنوان سلاح سیاسی استفاده می‌کنند و نتیجه آن، تکرار بحران‌هایی است که هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی سنگینی بر کشور تحمیل می‌کند.

این روند علاوه بر اینکه موجب فرسایش اعتماد عمومی به نهادهای دموکراتیک است، ثبات اقتصادی را نیز تهدید کرده و اعتبار بین‌المللی ایالات متحده را زیر سؤال میبرد. تعطیلی دولت در سال ۲۰۲۵ نمادی از قطبی‌شدن مزمن سیاست آمریکاست؛ قطبی‌شدنی که به جای حل مشکلات، خود منبع تولید بحران‌های تازه شده و آینده حکمرانی در این کشور را بیش از پیش مبهم ساخته است.