توانمندسازی زنان سالمند با رویکرد خود مراقبتی/رسانه‌ها می‌توانند چهره سالمندی را دگرگون کنند
چندی پیش، گزارشی از سوی سازمان بهزیستی کشور منتشر شد که نشان می‌داد جمعیت سالمندان در ایران با روندی رو به افزایش مواجه است و حدود ۶۰ درصد از سالمندان، به‌ویژه زنان سالمند، تنها زندگی می‌کنند.
با این وجود، زیرساخت‌های حمایتی کشور فاصله زیادی با استاندارد‌های جهانی دارد؛ به‌طوری‌که در ایران به ازای هر ۶۰۰ سالمند فقط یک تخت مراقبتی وجود دارد، در حالیکه استاندارد جهانی، یک تخت برای هر سالمند است.
همچنین، در ایران فقط ۱۹ متخصص سالمندی فعالیت می‌کنند و نسبت فیزیوتراپیست به سالمند ۳۲۰ به ۱ است، در حالیکه استاندارد جهانی ۲۵ به ۱ اعلام شده است.
علاوه بر این سالمندان، مخصوصا سالمندانی که تنها زندگی می‌کنند، ممکن است به انزوا کشیده شوند و نیاز به حمایت‌های روحی و روانی پیدا کنند.
ولی پرسش اینجاست که برای مراقبت‌های جسمی و روحی این قشر از جامعه، که جمعیت آن نیز رو به افزایش است، چه برنامه‌ها و طرح‌هایی تدارک دیده شده است.
درهمین راستا، شبکه خبری ایران ۲۴ گفت وگویی با دکتر «مژگان رضازاده» رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور داشته است که در پی می‌آید.
رضازاده در مورد مهم‌ترین نیاز‌ها و مشکلات سالمندان تصریح کرد: امروز سالمندان ما، به‌ویژه زنان سالمند، در کنار مسائل جسمی و درمانی با چالش‌های جدی اجتماعی، روانی و اقتصادی نیز مواجه‌اند. کمبود خدمات تخصصی در حوزه سالمندی، از جمله تعداد اندک متخصصان طب سالمندی، فیزیوتراپیست‌ها و تخت‌های بیمارستانی ویژه سالمندان، بخشی از مشکلات ساختاری نظام سلامت است. اما در کنار آن، مسائلی مانند احساس تنهایی، نبود نظام حمایتی پایدار، نابرابری در دسترسی به خدمات، و فقدان محیط‌های دوستدار سالمند در شهر‌ها و روستا‌ها نیز به همان اندازه مهم‌اند. سالمندی یک پدیده صرفاً پزشکی نیست؛ بلکه مسئله‌ای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که باید با نگاه جامع به آن پرداخته شود.
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در مورد طرح‌ها و برنامه‌های شورای ملی سالمندان گفت: شورای ملی سالمندان با همکاری دستگاه‌های عضو خود در حال تدوین و اجرای برنامه‌های ملی برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان است. یکی از طرح‌های شاخص ما در سال جاری، طرح توانمندسازی زنان سالمند تنها با رویکرد خودمراقبتی است. این طرح با هدف ارتقای مهارت‌های خودمراقبتی، سلامت روان، تغذیه، تحرک بدنی، و مهارت‌های اجتماعی زنان سالمند طراحی شده و تلاش می‌کند آنان را از وضعیت انزوا و وابستگی به سوی فعالیت، ارتباط، و مشارکت اجتماعی هدایت کند. در این طرح، آموزش‌دهندگان محلی، گروه‌های داوطلب و نهاد‌های اجتماعی محله‌ای نقش کلیدی دارند تا خدمات و آموزش‌ها در سطح اجتماع به زنان سالمند برسد.
وی در مورد همکاری شورای ملی سالمندان با سازمان‌ها و دستگاه‌ها ذیربط تصریح کرد: شورای ملی سالمندان به‌عنوان نهاد هماهنگ‌کننده سیاست‌های سالمندی کشور، همکاری تنگاتنگی با سازمان بهزیستی کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های عضو شورا دارد. بسیاری از برنامه‌های حمایتی و توانمندسازی با همکاری همین نهاد‌ها طراحی و اجرا می‌شود تا از تکرار فعالیت‌ها جلوگیری و هم‌افزایی ایجاد شود.
رضازاده افزود: فعال‌سازی سالمندان نیازمند تغییر نگرش در سطح جامعه است. باید سالمندی را نه به‌عنوان دوره‌ی افول، بلکه به‌عنوان دوره تجربه و توان دید. ایجاد فرصت برای مشارکت سالمندان در فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و داوطلبانه، گامی اساسی در پیشگیری از انزوا و افسردگی است. رسانه‌ها در این میان نقشی بی‌بدیل دارند زیرا می‌توانند با بازنمایی مثبت از سالمندی، الگوسازی از سالمندان فعال و انتقال پیام «سالمندی پویا و باکرامت» به جامعه، فضای فرهنگی لازم را برای حضور فعال‌تر آنان فراهم کنند.
