رقابت ونس و روبیو برای جانشینی ترامپ
در سال ۲۰۲۵، فقط چند ماه پس از آغاز دومین دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، زمزمه‌های جانشینی او به محور اصلی سیاست واشنگتن تبدیل شده است. نگاه‌ها بیش از هر نام دیگری به دو چهره معطوف است: جی‌دی ونس معاون رئیس‌جمهور، جوان و تندرو و مارکو روبیو وزیر امور خارجه کارکشته و رقیب سابق ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶.
این دو که اکنون متحد و هم‌پیمان در دولت به‌نظر می‌رسند، در سکوت در حال آماده‌سازی نبردی بزرگ برای آینده جنبش «ماگا» و رهبری حزب جمهوری‌خواه‌اند.
مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا، در گفت‌وگوهای خصوصی به نزدیکان خود گفته است که جی‌دی ونس معاون رئیس‌جمهور، پیشتاز رقابت جمهوری‌خواهان برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۸ است و اگر او تصمیم بگیرد وارد رقابت شود، از او حمایت خواهد کرد.
این موضوع را دو نفر از نزدیکان دولت تأیید کرده‌اند. اظهارات خصوصی روبیو نشان می‌دهد که برخی جمهوری‌خواهان، کمتر از یک سال پس از آغاز دوره جدید ریاست‌جمهوری ترامپ، در حال بررسی رقابت‌های دوران پس از او هستند.
به گفته یکی از افراد نزدیک به روبیو: «مارکو کاملا روشن کرده که اگر جی‌دی بخواهد، نامزد جمهوری‌خواهان خواهد بود. او هر کاری بتواند برای حمایت از معاون رئیس‌جمهور انجام خواهد داد.»
دونالد ترامپ نیز بارها نام‌های ونس و روبیو را به عنوان محتمل‌ترین جانشینان خود مطرح کرده و حتی پیشنهاد داده بود که این دو می‌توانند در یک فهرست مشترک انتخاباتی شرکت کنند. هر دو گفته‌اند که دوست یکدیگرند و رقابتی در میان نیست، هرچند گمانه‌زنی‌ها درباره وارث «جنبش ماگا» رو به افزایش است.
یک منبع نزدیک به کاخ سفید گفته است که انتظار می‌رود در صورت ورود ونس به رقابت، روبیو گزینه معاونت او باشد.
طبق نظرسنجی جدید پولیتیکو، ونس در میان رای‌دهندگان ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ پیشتاز است و ۳۵٪ گفته‌اند ترجیح می‌دهند او نامزد ۲۰۲۸ باشد ولی فقط ۲٪ از شرکت‌کنندگان نام روبیو را ذکر کرده‌اند.
با این حال، بسیاری از رای‌دهندگان هنوز تصمیمی نگرفته‌اند یا مایلند خود ترامپ دوباره نامزد شود.
نتایج ضعیف جمهوری‌خواهان در انتخابات اخیر نیز نگرانی‌ها را افزایش داده که بدون حضور ترامپ در رقابت، ممکن است شور لازم در میان رای‌دهندگان از بین برود.
جیمز بلر مدیر سیاسی کارزار ۲۰۲۴ ترامپ، هشدار داده که هرکسی قصد رقابت در ۲۰۲۸ دارد باید فعلا بر انتخابات ۲۰۲۶ و حفظ قدرت جمهوری‌خواهان تمرکز کند: «رای‌دهندگان خیلی زود متوجه خودمحوری می‌شوند.»
در همین حال، رابرت اف. کندی جونیور وزیر بهداشت و خدمات انسانی، پس از جنجال‌ها درباره تمایلش برای رقابت ۲۰۲۸، از این مسیر کناره‌گیری کرد. برخی دیگر از اعضای کابینه، از جمله داگ برگام (وزیر کشور) و تولسی گابارد (رئیس اطلاعات ملی)، نیز پیش‌تر برای ریاست‌جمهوری تلاش کرده‌اند. اما هیچ‌کس به اندازه ونس و روبیو بخت جلب حمایت ترامپ را ندارد.
ونس و روبیو، که هر دو پیش‌تر سناتور بودند، روابط نزدیکی دارند و بارها با هم همکاری داشته اند؛ از جمله در طرحی برای بازسازی صنعت دفاعی آمریکا.
روبیو که در دوران کرونا نقش مهمی در برنامه وام حمایتی مشاغل کوچک داشت، از متحدان اصلی ترامپ در سیاست خارجی نیز بوده است.
ونس اخیرا در یک پادکست گفته است که درباره حضور مشترک با روبیو در انتخابات «به شوخی» صحبت کرده، اما هنوز خیلی زود است.
او روبیو را «بهترین دوستش در دولت» نامیده است و گفته است: «در جلسات خصوصی هر چند هفته با هم ناهار می‌خوریم تا درباره امور روز صحبت کنیم.»
سیمون تیسدال تحلیلگر گاردین می‌نویسد: میلیون‌ها آمریکایی چشم‌انتظار ۷ نوامبر ۲۰۲۸ هستند، روزی که احتمالاً دوران ترامپ پایان می‌یابد (هرچند او تهدید کرده برای دوره سوم هم نامزد شود).
ترامپ گفته است که دو گزینهٔ اصلی برای جانشینی‌اش، ونس و روبیو هستند. او می‌گوید این رقابت، «انتخابی میان یک پیت‌بول و یک پودل» است؛ یکی پرخاشگر، جنجالی و فاقد ظرافت؛ دیگری آرام اما بی‌اثر.
ونس ۴۱ ساله، فردی تند و جنجالی توصیف شده که در نظرسنجی‌ها پیشتاز است. او زبان تند و دیدگاه‌های سطحی دارد و در شبکه‌های اجتماعی از ترامپ دفاع و مخالفانش را تحقیر می‌کند.
تیسدال یادآور می‌شود که ونس حتی از اظهارات نژادپرستانه و زن‌ستیزانه در گروه‌های آنلاین جمهوری‌خواه دفاع کرده و انتشار ویدئوی توهین‌آمیز با هوش مصنوعی را «شوخی و خنده‌دار» دانسته است.
در مقابل، روبیو «آرام‌تر اما منفعل و بی‌اثر» است. او زمانی در سال ۲۰۱۶ علیه ترامپ نامزد شد و از مدافعان سنتی دموکراسی و حقوق بشر بود، اما اکنون به تعبیر تیسدال «به همراه و توجیه‌گر ترامپ تبدیل شده است» چرا که او عملا بدل به شخصی شده که ماموریت اصلی‌اش دفاع از معاملات شتاب‌زده و گاه بی‌منطق رئیس‌جمهور است.
از دیگر سو او در اجرای بخش‌های امنیتی طرح صلح غزه ناکام مانده و زیر سایه ترامپ قرار گرفته است. روبیو که زمانی موضعی سرسخت در برابر روسیه داشت و از حمایت از کشورهای کوچک در برابر قدرت‌های بزرگ سخن می‌گفت، اکنون بسیاری از اصول گذشته‌اش را کنار گذاشته است. بودجه‌های کمک خارجی و حمایت از دموکراسی کاهش یافته و پشتیبانی از اوکراین تقریبا متوقف شده است.
با این حال، او در دشمنی با دولت‌های چپ‌گرای آمریکای لاتین مانند کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه ثابت‌قدم مانده و در مقام مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه، از سیاست‌های تهاجمی علیه نیکلاس مادورو دفاع می‌کند. روبیو حتی از حملات مرگبار علیه قاچاقچیان مواد مخدر در دریا حمایت کرده و گفته است که «تنها وقتی جلویشان گرفته می‌شود که منفجرشان کنید.»
در دیگر سو، ونس چهره‌ای از خود ساخته است که در چشم طرفداران «ماگا» یادآور ولیعهد ترامپ است؛ سیاستمداری که با زبانی تند و عوام‌گرایانه، خشم و هیجان پایگاه او را زنده نگه می‌دارد. او که زمانی ترامپ را «احمق» خوانده و گفته بود هرگز از او حمایت نخواهد کرد، اکنون کاملا در مسیر او حرکت می‌کند.
ونس در جایگاه معاون رئیس‌جمهور از حملات یک‌جانبه علیه ایران، یمن و ونزوئلا پشتیبانی کرده است، در حالی که در گذشته مخالف جنگ‌های خارجی بود.
در کتاب معروفش Hillbilly Elegy، جامعه سفید فقیر آمریکا را به خاطر سرزنش چین و مهاجران نکوهش می‌کرد، اما امروز خود همان مواضع را تکرار می‌کند.
هر دو چهره، روبیو و ونس، بیش از آنکه رهبرانی مستقل باشند، دنباله‌روهایی جاه‌طلب‌اند که در پی حفظ میراث ترامپ‌اند؛ مقلدانی از رئیس خود که بیش از مسئولیت، به قدرت می‌اندیشند و همین شاید بزرگ‌ترین نشانه‌ی تداوم دوران ترامپ باشد.
در نهایت، رقابت میان ونس و روبیو را می‌توان نمادی از دگرگونی درونی حزب جمهوری‌خواه دانست؛ حزبی که از اصول کلاسیک محافظه‌کاری و سیاست‌ورزی متکی بر تجربه فاصله گرفته و بیش از هر زمان به سیاست هیجانی، پوپولیستی و شخص‌محور گرایش یافته است.
هر دو چهره، به‌جای ارائه چشم‌اندازی تازه برای آمریکا، در تلاش‌اند میراث سیاسی ترامپ را تکرار و تثبیت کنند؛ میراثی که بر پایه‌ی وفاداری شخصی، تقابل با نهادها و بهره‌برداری از خشم اجتماعی بنا شده است. اگرچه هر دو در ظاهر نمایانگر دو سبک متفاوت از جمهوری‌خواهی‌اند.
یکی تهاجمی و عوام‌گرا، دیگری منضبط و عمل‌گرا؛ اما در عمق، هر دو به یک منبع قدرت متکی‌اند: ادامه‌ی نفوذ ترامپ بر سیاست آمریکا. هر دو، نماینده ادامه سیاست‌های تند و شخص‌محور ترامپ‌اند، نه آغازگر فصلی تازه در سیاست آمریکا.