آتش‌بس موقت در جنگ بودجه ذیل شکاف عمیق سیاسی در واشنگتن
پس از چهل‌ویک روز تعطیلی فلج‌کننده، واشنگتن بالاخره شاهد روزنه‌ای از توافق بود. سنا شامگاه دوشنبه ۱۰ نوامبر ۲۰۲۵ با رأی ۶۰ به ۴۰ به لایحه‌ای دوحزبی برای بازگشایی دولت فدرال رای مثبت داد؛ گامی که اگر در مجلس نمایندگان نیز تایید شود، به طولانی‌ترین تعطیلی تاریخ آمریکا پایان می‌دهد.
این رای نه‌تنها یک تصمیم مالی، بلکه یک حرکت سیاسی تعیین‌کننده بود که نشان داد فشار اقتصادی، نارضایتی عمومی و بی‌ثباتی اداری می‌تواند حتی سخت‌ترین جناح‌ها را به سازش وادار کند.
اما همزمان، عمق شکاف درون هر دو حزب و ضعف ساختار تصمیم‌گیری کنگره بیش از هر زمان دیگری آشکار شد.
تعطیلی دولت که از اواخر سپتامبر آغاز شد، نتیجه‌ی مستقیم اختلاف میان جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها بر سر تمدید یارانه‌های قانون مراقبت مقرون‌به‌صرفه (Obamacare) بود؛ یارانه‌هایی که میلیون‌ها آمریکایی برای بیمه درمانی خود به آن متکی‌اند. دموکرات‌ها به رهبری چاک شومر، می‌خواستند پیش از هرگونه رای به تامین بودجه، تضمین قطعی برای تمدید این یارانه‌ها بگیرند. اما جمهوری‌خواهان، به‌ویژه رهبر اکثریت سنا جان تون، معتقد بودند اول باید دولت باز شود، سپس درباره‌ی سلامت مذاکره کرد.
تون در نشست خبری پس از رای‌گیری گفت: «ما سناتورهایی از هر دو حزب داریم که می‌خواهند بحران سلامت را واقعا حل کنند، نه اینکه آن را ابزار دعوای سیاسی قرار دهند.»
در نهایت، گروهی از هشت سناتور دموکرات میانه‌رو از جمله تیم کین، جین شاهین، جان فترمن و کاترین کورتز ماستو از رهبری حزب جدا شدند و با جمهوری‌خواهان همراهی کردند.
سناتور شاهین تاکید کرد: «این تنها توافق ممکن بود. اگر دولت را باز نکنیم، مردم بیشتری آسیب می‌بینند.»
در نتیجه، طرح جدید که شامل سه لایحه هزینه‌ای و یک قطعنامه تداومی است، تصویب شد تا بودجه دولت تا ۳۰ ژانویه ۲۰۲۶ تامین شود.
در حالی که دموکرات‌ها نتوانستند به هدف اصلی خود یعنی تمدید فوری یارانه‌های قانون مراقبت مقرون‌به‌صرفه (Obamacare) دست یابند، موفق شدند چند امتیاز کلیدی و حمایتی را در متن نهایی لایحه بگنجانند که مستقیما وضعیت کارمندان فدرال را بهبود می‌بخشد. بر اساس توافق جدید، تصمیم دولت ترامپ برای اخراج کارکنانی که در دوران تعطیلی به مرخصی اجباری فرستاده شده بودند لغو می‌شود، تمامی حقوق‌های معوقه آنان به‌طور کامل پرداخت خواهد شد و بندهای تازه‌ای به قانون افزوده شده است تا در صورت بروز تعطیلی‌های آینده، از آسیب مالی و شغلی این گروه جلوگیری شود.
سناتور تیم کِین، از چهره‌های میانه‌روی حزب دموکرات که از این توافق حمایت کرد، در توضیح دلایل رای مثبت خود گفت: «اگر یک هفته دیگر صبر می‌کردیم، آسیب بیشتری به کارمندان وارد می‌شد. آنچه مرا قانع کرد، تعهدی بود که برای حمایت از کارکنان فدرال داده شد.»
این اصلاحات در ظاهر ممکن است تغییراتی جزئی به نظر برسند، اما از نگاه بسیاری از ناظران سیاسی در واشنگتن، در واقع نشانه‌ای روشن از بازگشت نوعی عمل‌گرایی محتاطانه به کنگره هستند؛ رویکردی که اولویت را بر بازگشایی دولت و کاهش فشار اجتماعی گذاشت، حتی اگر به بهای تعمیق شکاف‌های داخلی در حزب دموکرات و عقب‌نشینی موقت از خواسته‌های سیاسی اصلی آن تمام شود.
در چهار دهه‌ی گذشته، هیچ تعطیلی دولتی در ایالات متحده تا این اندازه طولانی، پرهزینه و تاثیرگذار نبوده است.
برآوردهای اولیه نشان می‌دهد اقتصاد آمریکا در طول این بحران روزانه بین ۱.۴ تا ۲ میلیارد دلار زیان مالی متحمل شده است. همزمان، بسیاری از خدمات حیاتی دولت از جمله پرداخت کمک‌هزینه‌های تغذیه (SNAP)، وام‌های دانشجویی و طرح‌های حمایتی خانواده‌ها متوقف شده و بخش حمل‌ونقل هوایی کشور در آستانه‌ی فروپاشی قرار گرفته است.
مایک جانسون رئیس مجلس نمایندگان، در نشست خبری خود با اشاره به شدت بحران هشدار داد:«کنترل‌کنندگان پرواز خسته و بی‌حقوق‌اند، و بسیاری از ماموران TSA مجبور شده‌اند شغل دوم بگیرند یا مرخصی بگیرند. سفرهای هوایی عملا در برخی شهرها متوقف شده است.»
در همین حال، وزیر حمل‌ونقل شان دافی نیز اعلام کرد که حتی با پایان تعطیلی، بازگشت صنعت هوایی به شرایط عادی «چند روز تا یک هفته زمان خواهد برد». طبق داده‌های رسمی اداره هوانوردی فدرال (FAA)، از سه‌شنبه ظرفیت پرواز در چهل فرودگاه اصلی کشور شش درصد کاهش خواهد یافت؛ تصمیمی که مستقیما میلیون‌ها مسافر را در آستانه‌ی تعطیلات شکرگزاری تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مایک جانسون، که تنها یک سال از ریاستش بر مجلس نمایندگان می‌گذرد، اکنون در مرکز بحرانی ملی قرار دارد. او در گفت‌وگویی با Fox News Digital اعلام کرد:«همین حالا به همکارانم در هر دو حزب می‌گویم، به واشنگتن بازگردید. باید این کار را فوراً انجام دهیم.»
جانسون قصد دارد روز چهارشنبه، ۱۲ نوامبر لایحه‌ی مصوب سنا را به رای بگذارد و از کمیته‌ی قوانین خواسته است از روز سه‌شنبه برای بررسی آن آماده باشد. او همچنین تاکید کرده است که از روند تسریع‌شده‌ی رأی‌گیری (suspension of rules) استفاده نخواهد کرد، زیرا برای تصویب آن به دوسوم آراء نیاز است و رهبران دموکرات هنوز با نسخه‌ی فعلی لایحه مخالفت دارند.
با این حال، نشانه‌هایی از هماهنگی و حمایت در سطح بالای دولت دیده می‌شود. دونالد ترامپ در گفت‌وگویی با CNN با لحنی اطمینان‌بخش اعلام کرد:«کشورمان به‌زودی باز خواهد شد. حیف که بسته شد، اما دوباره باز می‌شود.»
این حمایت آشکار از سوی رئیس‌جمهور، برای جانسون که میان فشار تندروهای حزب جمهوری‌خواه از یک‌سو و ضرورت پایان بحران از سوی دیگر گرفتار شده، نوعی پشتوانه‌ی سیاسی حیاتی به‌شمار می‌رود.
تعطیلی دولت سال ۲۰۲۵ بار دیگر ضعف ساختار مالی و سیاسی ایالات متحده را آشکار کرد؛ کشوری که به نظر می‌رسد هر چند سال یک‌بار، گرفتار همان الگوی تکراری اختلاف حزبی، فلج اداری و تعطیلی نهادهای کلیدی می‌شود. این بحران، که با نزدیکی به انتخابات میان‌دوره‌ای و افزایش نارضایتی اقتصادی همزمان شده است، نشانه‌ای روشن از سیاست‌زدگی مزمن در فرآیند قانون‌گذاری آمریکا به شمار می‌رود.
میتوان گفت توافق اخیر بیش از آنکه راه‌حل نهایی باشد، نوعی آتش‌بس موقت است. همان‌طور که سناتور جان تون تصریح کرد:«این لایحه فقط زمان می‌خرد تا بتوانیم در دسامبر گفت‌وگویی واقعی درباره‌ی هزینه‌های سلامت داشته باشیم.»
به بیان دیگر، اگر دو حزب تا پایان سال بر سر اصلاح بودجه و تمدید یارانه‌های سلامت به توافق نرسند، احتمال دارد کشور در ژانویه‌ی ۲۰۲۶ بار دیگر با تعطیلی دولت روبه‌رو شود.
عطیلی دولت امسال نه‌تنها یک بحران بودجه‌ای، بلکه آیینه‌ای از شکنندگی نظام سیاسی واشنگتن بود. در درون حزب جمهوری‌خواه، مایک جانسون در موقعیتی دشوار میان دو جریان قرار گرفته است: از یک‌سو نیاز به حفظ کارآمدی دولت و از سوی دیگر فشار تندروهایی که هرگونه مصالحه را «خیانت به اصول محافظه‌کاری» می‌دانند.
در حزب دموکرات نیز، جدایی میانه‌روها از رهبری چاک شومر نشانه‌ای از شکاف‌های عمیق‌تر درون حزب است؛ شکاف‌هایی که می‌تواند در آینده، توان این حزب برای مقابله با جمهوری‌خواهان را تضعیف کند.
با وجود تمام این اختلافات، نتیجه‌ی این بحران نشان داد که در لحظه‌ای که فشار اجتماعی و اقتصادی به نقطه‌ی جوش می‌رسد، حتی سیاستمداران سرسخت واشنگتن نیز ناگزیر از عقب‌نشینی می‌شوند.
بازگشایی قریب‌الوقوع دولت شاید پایان تعطیلی باشد، اما قطعا پایان دوگانگی سیاسی و بحران اعتماد در ساختار حکمرانی آمریکا نیست.
این رویداد بیش از هر چیز یادآور آن است که ایالات متحده در قرن بیست‌ویکم، بیش از هر زمان دیگری، نیازمند بازتعریف مفهوم «حکمرانی موثر» است؛ مفهومی که در هیاهوی سیاست حزبی، روزبه‌روز کم‌رنگ‌تر می‌شود.