روزنامه‌نگاری راه‌حل‌گرا و صلح‌محور؛ نسخه رسانه‌ها برای عبور از اضطراب اقتصادی
در پی افزایش فشار‌های اقتصادی و گسترده شدن احساس نااطمینانی در جامعه، احمد کارخانه، کارشناس رسمی دادگستری در حوزه خبرنگاری و روزنامه نگاری، در گفت‌و‌گو با ایران۲۴ نقش رسانه‌ها را در مدیریت افکار عمومی و کاهش اضطراب «حیاتی و تعیین‌کننده» توصیف کرد.
وی با بیان اینکه جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند روایت‌های مسئولانه و حرفه‌ای است، گفت رسانه‌ها باید میان «واقع‌گویی» و «امیدبخشی» تعادل برقرار کنند.
به گفته این دکتری علوم ارتباطات، پنهان‌سازی مشکلات به سرمایه اجتماعی آسیب می‌زند و اغراق در دشواری‌ها اضطراب جمعی را تشدید می‌کند؛ بنابراین رسانه حرفه‌ای باید با تحلیل داده‌های دقیق، ارائه راه‌حل، معرفی الگو‌های موفق و تقویت سواد اقتصادی مردم، به ایجاد آرامش و مدیریت انتظارات اجتماعی کمک کند.
کارخانه تصریح کرد: این همان رویکرد روزنامه‌نگاری راه‌حل‌محور است که به‌جای تمرکز بر بحران، مسیر عبور از آن را برجسته می‌سازد.
کارخانه در ارزیابی عملکرد کنونی رسانه‌ها نیز توضیح داد: بخش قابل توجهی از رسانه‌ها چه رسمی و چه شبکه‌های اجتماعی ناخواسته در حال بازتولید اضطراب هستند.
این مدرس دانشگاه در رشته علوم ارتباطات با بیان اینکه سرعت انتشار، رقابت برای جلب توجه و ضعف تحلیل باعث می‌شود پیام‌های رسانه‌ای بیش از حد بر فشار‌های اقتصادی متمرکز شوند، افزود:
رسانه‌هایی که توانسته‌اند روایت متوازن‌تری ارائه دهند، همان‌هایی هستند که اصول روزنامه‌نگاری صلح‌محور را رعایت کرده‌اند؛ یعنی به جای دامن زدن به تنش و یأس، فضا را به سمت گفت‌و‌گو، عقلانیت و امکان‌های مثبت سوق داده‌اند.
به اعتقاد این کارشناس رسمی دادگستری در حوزه خبرنگاری و روزنامه نگاری، نبود اطلاعات شفاف، کمبود داده معتبر و نفوذ شایعه‌ها از مهم‌ترین عواملی است که مانع نقش‌آفرینی مؤثر رسانه‌ها در کاهش اضطراب شده است.
این مدرس دانشگاه در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو، آموزش سواد مالی را یکی از وظایف ضروری و معاصر رسانه‌ها دانست و تأکید کرد: جامعه‌ای که با مفاهیم پایه اقتصاد آشنا نباشد، در برابر بحران‌ها آسیب‌پذیرتر است.
وی گفت: رسانه‌ها باید با زبانی ساده و علمی، اصول مدیریت هزینه، سرمایه‌گذاری خرد و تحلیل بازار را تبیین کنند و با همکاری دانشگاه‌ها و متخصصان اقتصاد، محتوای آموزشی برای گروه‌های مختلف جامعه تولید کنند.
کارخانه با بیان اینکه آموزش مالی از جنس توانمندسازی اجتماعی است، افزود: افزایش سواد مالی مردم به‌طور مستقیم به افزایش تاب‌آوری اقتصادی و کاهش رفتار‌های هیجانی منجر می‌شود، و این همان کارکردی است که رسانه مسئول و حرفه‌ای باید دنبال کند.
