کاووسی: کشور در مدیریت ارز به «بیدولتی» رسیده است/ تحریمِ پشتپرده بازار آشفته ارز؛ سؤال کنی، حذف میشوی/بازار ارز در سایه رانت؛ جرأت ورود نیست
یوسف کاووسی، کارشناس مسائل بانکی، در گفتوگو با شبکه خبری ایران۲۴ در پاسخ به این سؤال که «کلاً این تعدد تصمیمگیری در شوراها برای ارز چقدر توانسته مشکل ایجاد کند»، گفت: این سؤال شما را که چقدر میتواند مشکل ایجاد کند، من در یک مثال عرض میکنم خدمت شما تا شاید دوستان بیننده هم متوجه شوند که این تعدد شوراها چقدر به کشور آسیب زده است.
وی افزود: یعنی ما باید یک حکمرانی واحد داشته باشیم. الان در بیدولتی داریم به سر میبریم، چون هر کس از هر جایی یک تصمیم میگیرد و آن تصمیم، دولت را کلاً میبرد روی هوا. دولت یک چیز میگوید، یک جای دیگر یک تصمیم دیگر گرفته میشود.
کاووسی ادامه داد: فقط یک مثال میزنم که شاید برای شما جالب باشد. در زمانی که آقای سیف رئیس کل بانک مرکزی بودند، سال ۹۶ که التهابات ارزی ایجاد میشد، ما یک بازار فردایی داریم در ارز که به آن دلار فردایی میگویند. دوره فردایی اینطور است که مثلاً شما امروز یک قیمتی با طرف میبندید، فردا اگر بالا رفت، ارزی جابهجا نمیشود و مابهالتفاوتش را آن کسی که خریده به او میدهید و اگر پایین آمد، او به شما میدهد. این فلسفه بازار فردایی است.
وی توضیح داد: مثل اینکه مثلاً شما کنار اتوبان بنشینید، که الان هم در کشور هست، دو نفر مینشینند و میگویند شمارهای که رد میشود زوج است یا فرد؛ اگر زوج بود باختی و اگر فرد بود بردی. اینجا هم همین بود. بانک مرکزی نگاه کرد دید بازار فردایی دارد بالا میرود. معاون ارزی آقای عراقچی بود، احمد عراقچی؛ حالا نسبتی کاری نداریم. یک رئیس کل داریم و یک معاون ارزی. معاون ارزی اعلام میکند که دلار فردایی دارد به دلار امروزی خط میدهد و باید این را مدیریت کنیم، نه اینکه باز تصمیم شخصی باشد.
وی گفت: شورای عالی امنیت ملی مجوز میدهد. یعنی این شخص میرود مجوز میگیرد که فردا اگر مشکلی شد بگوید من مجوز داشتم. شورای عالی امنیت ملی هم مصوباتش برابر با قانون است، یعنی انگار مجلس تصویب کرده و قانون محکمی است. بر اساس مجوز شورای عالی امنیت ملی، ایشان یک فرد امین که قبلاً در یکی از بانکها کار میکرده را بهعنوان مشتری به بازار فردایی میفرستند. هر قیمتی که بازار میداد، اینها یک ذره بالاتر یا پایینتر قیمت میدادند و بازار فردایی را به کنترل خودشان درمیآوردند؛ یعنی مثلاً اگر ۵ هزار و ۸۰۰ بوده، میرساندند به ۵ هزار و ۴۰۰. یعنی هم بازار را کنترل کردند و هم برای کشور درآمد ایجاد شد.
این کارشناس مسائل اقتصادی یادآوری کرد: بعد یکدفعه گفتند که این برمیگردد به مسائل جناحی و زدن یک گروه توسط گروه دیگر. یک عده گفتند اصلاً بانک مرکزی به چه مجوزی این کار را کرده است. آقای سیف و معاون ارزی را کشاندند به دادگاه. نتیجه دادگاه چه بود؟ محکومیت رئیس کل بانک مرکزی و معاون ارزی. چرا؟ چون وظیفه بانک مرکزی دخالت در بازار و آرام کردن بازار است. چرا باید محکوم شود؟
کاووسی تأکید کرد: اینجاست که شوراها، باندبازیها و جناحبازیها میآید وسط. این افراد به اندازهای که در بازار فردایی دخالت کرده بودند، ضربدر سه به جرم پولشویی محکوم شدند؛ یعنی گفتند شما پولشویی هم کردهاید. آن زمان رئیس کل بانک مرکزی نزدیک ۶ هزار و خوردهای میلیارد تومان محکوم شد، معاونش هم تقریباً نزدیک به همین عدد، بههمراه حبس. بعد از اعتراضات فراوان، که آن اعتراضات هم رد شد، این دو نفر از حیثیت اعتباری و سیاسی افتادند؛ یعنی در جامعه گفته شد اینها محکوماند و دیگر هیچ پستی نمیتوانستند بگیرند.
وی تصریح کرد: تا اینکه تصمیم نهایی و قطعی شد و ابلاغ شد و تمام مراحل قانونیاش هم رفت؛ ماده ۱۱۸ و اختیارات رئیس قوه و همه اینها انجام شد و رد شد. تا اینکه یک شخص متعهد و دلسوز، آقای داوود دانش جعفری، وزیر اقتصاد دولت احمدینژاد، نامهای به رهبری مینویسد و میگوید من در جایگاهی نیستم، ولی به نظر میرسد اجحافی در حق این افراد شده؛ اینها آمدهاند خدمت کردهاند. رهبری حاشیه میزنند که بررسی مجدد شود و در نهایت این دو نفر تبرئه میشوند.
این کارشناس اقتصادی گفت: حالا کدام رئیس کل بانک مرکزی یا معاون ارزی حاضر است با این شرایط و با این اتفاقات، بیاید وارد بازار شود و دخالت کند؟ در حالی که وظیفه بانک مرکزی همین است. در زمان آقای همتی هم حتی با هیچ نزدیک به یک میلیارد دلار از بازار جمع شد.
کاووسی افزود: وقتی اینگونه برخورد میشود، چگونه انتظار داریم یک مسئول ارزی کشور ورود کند؟ اینها را گفتم تا ببینید چقدر مشکل داریم؛ اضافه کنید به اینها بیکفایتی، رابطهبازی، ارز دادن به افراد خاص که بعدش جرأت نمیکنی بگویی چرا ارزت را نیاوردی، چون فردا از جایگاهت برداشته میشوی. اینگونه مافیای تحریم دارد کار میکند.
وی ادامه داد: من مصاحبهای از پسر آقای رحیم صفوی دیدم که میگفت بعضاً این مافیاها خودشان همدیگر را لو میدهند. مثلاً کشتیهای مربوط به آقای شمخانی را آمریکا یکدفعه گرفت و ۵۰ کشتی را بلوکه کرد. چرا؟ چون اطلاعات از داخل داده شد.
کارشناس مسائل بانکی بیان کرد: به قول حمزه صفوی، در درون قدرت، مافیاها برای حذف رقیب آدمفروشی میکنند. آمریکا هم سر بزنگاه یقه طرف را میگیرد. این زیانش به کشور برمیگردد، نه فقط به فرد. این اختیار به آقای شمخانی به عنوان امین که در سپاه، ارتش و دبیر شورای امنیت ملی داده شده بود که نفت بفروشد و او هم کار را به نزدیکان خود سپرد؛ اینها مال حاکمیت است، ولی توسط آنها انجام میشود.
کاووسی ادامه داد: تهش اینها پورسانتشان را برمیدارند؛ یک محموله ۲۰ میلیون دلاری، بعد این ۲۰ میلیونها میشود یک کارتل بزرگ که دیگر اسمش را هم نمیتوانیم صدا کنیم. آنقدر بزرگ شدهاند که دیگر نمیشود با آنها برخورد کرد. رسیدید به سؤالتان.
به گزارش گروه سیاسی شبکه خبری ایران۲۴، یوسف کاووسی، مدیر اسبق بانک مرکزی، روز پنجشنبه ۴ دی ۱۴۰۴ در استودیوی شبکه خبری ایران۲۴ حضور یافت و درباره تأثیر نوسانات ارز و دلار بر معیشت مردم و قیمت کالاهای وارداتی و صادراتی، دیدگاههای خود را بیان کرد.