رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه سیاست - امیرحسین طالبیان: در روزهای گذشته نشست دورهای اعضای کابینه حسن روحانی با حضور او تشکیل شد. او در این جلسه مدعی شده بود که شرایط برای احیای برجام در سال گذشته مهیاتر بود. این در حالی است که وضعیت ایران و جبهه مقابل در این یکسال به کلی متفاوت شده و به نظر میرسد دیپلماتهای ایرانی با دست پرتری در مذاکرات حضور پیدا کردند و به همین خاطر امتیازات بیشتری هم کسب کردند و در حال حاضر توافقی که روی میز است از توافق سال گذشته قویتر است. علی واعظ مسئول بخش ایران گروه بین الملل بحران در گفتوگویی در کلابهوس تایید کرده بود که دولت آقای رئیسی توانسته امتیاز های بیشتری نسبت به دولت آقای روحانی بدست بیاورد. در گفت و گو با مصطفی خوشچشم، کارشناس روابط بین الملل این مدعای روحانی را مورد بحث قرار دادیم.
بهمن: به نظر شما وضعیت سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران در مدت مشابه سال گذشته بهتر بود یا وضعیت کنونی؟ آیا احیا برجام در این زمان بهتر است یا سال گذشته؟
خوش چشم:اگر جایگاه کشور در سال قبل بهتر بود چرا همان موقع برجام احیا نشد؟
ما الان نسبت به سال گذشته اهرم فشارهای بهتری داریم: از جمله میزان ذخایر 60 درصد، وضعیت منطقه ای و جهانی و بخصوص با رخ دادن جنگ اوکراین و تلاطمات بازار انرژی، غرب و آمریکا روز به روز فشار بیشتری را متحمل می شود.با بررسی مولفه های مختلف، وضعیت طرف مقابل ضعیف تر و وضعیت ما اکنون نسبت به زمان مشابه سال قبل بهتر است.
از طرف دیگر ما از دولتی که اعتقادی به گسترش روابط با کشورهای بلوک غرب نداشت به دولت فعلی رسیدیم که به شکلی فعال و کنشگرانه روابط را با کشورهای مختلف به منظور کاهش اثر تحریم ها گسترده است، مواجه هستیم.
مجموعا کارنامه این دولت در همه ی زمینه ها قابل قبول تر از دولت قبل بوده است هر چند که باید تلاش بیشتری صورت بگیرد. امروز کنگره آمریکا در پی روابط تنگاتنگ ما با روسیه و چین این پیام را دریافته است که ما می توانیم اثر تحریم ها را از طریق گسترش تجارت خارجی با کشورهای مختلف کاهش دهیم. پس زمان به نفع ما و به ضرر طرف مقابل است.
آقای روحانی هنوز با همان دیدگاههایی که برجام را به وجود آورد و عملا عایدی در روی زمین برای ما نداشت، در این باره فکر می کند. بویژه در زمینه اقتصادی رویکرد جناب آقای روحانی تقریبا هیچ دستاوردی برای ما نداشت.
بهمن: با توجه به وضعیت فعلی کشور، آیا شما احیای برجام در زمان کنونی را به نفع کشور می دانید یا خیر؟
خوش چشم:این مطلب بستگی به دستاورهای ما خواهد داشت.علی رغم هیاهوی طرف آمریکایی، مطلب مورد مناقشه فقط خارج کردن سپاه از لیست تروریست نیست بلکه خارج کردن نام صدها فرد و شرکت از لیست تحریم هاست چرا که انتفاع اقتصادی برجام در گرو همین مطلب است.
با توجه به این که تجربه ی برجام عدم مسئولیت پذیری آمریکایی ها را ثابت کرد،با وجود ضمانت های مختلف اما باز هم شرکت های خارجی از سرمایه گذاری در ایران امتناع می کنند و با احیای برجام هم سرمایه گذاری خارجی را متوقع نیستیم.
اساسا برجام یک مکانیسم تعلیقی است بدین معنا که تحریم ها را رفع نمی کند بلکه موقتا تعلیق می کند و با توجه به این نکته کشورها زیر بار ریسک سرمایه گذاری نمی روند. بنابراین به دلیل ضعف مذاکراتی از طرف تیم آقای روحانی و عدم مسئولیت پذیری آمریکایی ها اصلی ترین انتفاع برجام یعنی رفع تحریم ها و گسترش روابط اقتصادی محقق نشد.
در زمینه فروش نفت هم ما امروز وضعیت بهتری داریم و مازاد تولید ما در حال فروش است و البته به تبع جنگ اوکراین و ترقی قیمت انرژی، برجام آورده چندانی برای ما نخواهد داشت.
نکته ی دیگر اینکه برجام باشد یا نباشد ما امکان آوردن پول به داخل کشور را نداریم پس در این زمینه تفاوتی خاصی با برجام و غیر برجام نیست.
همچنین در برهه کنونی پولهای بیشتری آزاد شده است اما همچنان وارد کشور نشده است. پس در مجموع در صورت احیای برجام تغییر چندانی در وضعیت اقتصادی ما پدید نخواهد آمد و تنها یک تاثیر روانی در افکار عمومی و بازار ارز پدید خواهد آمد. پس توقع امتیازات شگرفی از برجام نداریم.