رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه فرهنگ و اندیشه – محمد جواد نجفی: نشریه اکونومیست است که در تاریخ 14 ژوئن به دموکرات ها هشدار داد:« بیدارشوید.»اکونومیست که به غیر سیاسی بودن مشهور است در یک مقاله جانبدارانه به دموکرات ها التماس کرده تا فکری به حال دموکراسی بیمارگونه آمریکا کنند. نشانه های این بیماری چیست؟
دموکراسی بیمارگونه آمریکا
تقریبا در همه سخنرانی‌هایش اشتباه لفظی دارد، از پله های هواپیما سقوط میکند ، تعادل دوچرخه را نمیتواند حفظ کند و هر آنچه قرار نبود در قامت رئیس جمهور ابر قدرت دنیا جلوی دوربین انجام دهد را انجام داده است.بایدن یکی از ضعیف ترین رئیس جمهورهای ایالت متحده است. او خروجی یکی از پر سر و صداترین انتخابات چند دهه اخیر آمریکا بود و حالا پس از دو سال طبق نظرسنجی موسسه سیویکز، درصد محبوبیتش به زیر سی درصد رسیده است.
انتخابات ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا دو قطبی شدیدی را به وجود آورد،که با ادعای تقلب طرف شکست خورده ، ترامپ همراه شد. نتیجه اعلام تقلب در انتخابات شورش و هرج و مرج خیابانی شد . کنگره آمریکا به دست راست های افراطی طرفدار ترامپ فتح شد . چهار نفر در حمله به کنگره کشته و ده ها نفر دستگیر شدند. این دومین حمله به کنگره آمریکا بعد از حدود دو قرن ثبات بود . اولین بار در ۱۸۱۴ توسط انگلیس به دنبال سوزاندن واشینگتن ، کنگره آمریکا مورد هجوم قرار گرفت.
بعد از این اتفاقات حساب های شخصی ترامپ در صفحات اجتماعی پرطرفدار مانند توییتر و اینستاگرام و یوتیوب بسته شد. اقدامی که از طرف شبکه های ارتباطی با ادعای رکن چهارم دموکراسی ، بهت آور بود .ترامپ هنوز رییس جمهور آمریکا بود اما حساب‌های شبکه‌های اجتماعی‌اش مسدود شده بود و راهی برای ارتباط با طرفدارانش نداشت. تمام این اتفاقات چهره لیبرال دموکراسی آمریکایی را مخدوش کرد و شعارهایی مانند آزادی بیان در این میان رنگ باخت.
آش آنقدر شور شده که بیل کلینتون به تازگی در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس گفت:« نگران این است که آمریکا دموکراسی خود تحت قانون اساسی را به کلی از دست بدهد.شاید ده‌ها سال دموکراسی خود را از دست بدهیم... هرگز تا به این حد نگران ساختار حکومت دموکراتیک آمریکا نبوده‌ام».
آمریکا پس از فروپاشی شوروی با چهره جوان جذاب و قوی همین جناب بیل کیلینتون به عنوان رئیس جمهور، نماینده دموکراسی و آزادی بیان و تنها ابرقدرت دنیا در یک نظم تک قطبی بود؛اما امروز در نظم شبکه‌ای جدید میتوان بایدن فرتوت و بی‌اراده را استعاره ای از زوال تمام شعارها آمریکایی دانست.
امروز در نظم شبکه‌ای جدید میتوان بایدن فرتوت و بی‌اراده را استعاره ای از زوال تمام شعارها آمریکایی دانست.
صادرات بی‌ثبات
دموکراسی مریض امریکایی محصور در مرزهای ایالات متحده نمانده و صدور دموکراسی یک پروژه سیاسی آمریکایی به قصد سفیدشویی و نشان دادن تصویر متمدنانه از دیگر کشورها از جمله پس از اشغال عراق و افغانستان توسط آمریکا بود. این شعار از تجاوز نظامی به خاک افغانستان و سپس عراق شروع شد و امروز به بندی در بودجه سالانه آمریکا تبدیل شده است. بودجه‌ای که مخصوص کودتا و آشوب و بی ثبات کردن کشور هاست .و هزینه شبکه‌های براندازانه آمریکایی فارسی زبان هم از همین منبع است.
فرار آمریکا از افغانستان و سقوط دولت حاصل از دموکراسی آمریکایی اشرف غنی که در انتخابات سال ۹۸ فقط ۹۰۰ هزار رای داشت ، پوچ بودن این وعده خوش رنگ و لعاب را نشان داد . دموکراسی ناقصی که تنها به حضور ارتش آمریکا متکی بود و با خروج آنها از افغانستان فراموش شد و طالبان بدون هیچ هزینه‌ای بر افغانستان مسلط شد و امروز خبری از صندوق رای در افغانستان نیست . مورد دیگر میتوان به عراق اشاره کرد . کشوری که جز نه کشور نظر سنجی موسسه عرب بارومتر بوده و عراقی‌ها در پاسخ به سوال آیا اقتصاد زیر نظر دموکراسی ضعیف است 75 درصد جواب مثبت داده‌اند.
اعراب معتقدند اقتصاد در دموکراسی ضعیف است؛ نظر سنجی عرب بارومتر در آسیای میانه و شمال آفریقا
مایکل رابینز، مدیر عرب بارومتر، مستقر در دانشگاه پرینستون که با دانشگاه ها و سازمان های نظرسنجی در خاورمیانه و شمال آفریقا برای انجام این نظرسنجی از اواخر سال 2021 تا بهار 2022 کار می کرد،او می‌گوید:«درک رو به رشدی وجود دارد که دموکراسی شکل کاملی از حکومت نیست، و همه چیز را اصلاح نخواهد کرد. آنچه در سراسر منطقه می بینیم این است که مردم گرسنه می‌مانند، مردم به نان نیاز دارند، مردم از سیستم هایی که دارند ناامید هستند.»
این نظر سنجی با شرکت 23000 نفر از هفت کشور صورت گرفته است. نه کشور که یکی از آنها عراق است .عراقی که مورد اشغال نظامی آمریکا بود و یکی از کشورهای مقصد صادرات دموکراسی آمریکایی بوده است. بین پنجاه تا هفتاد و پنج درصد شرکت کنندگان نظر سنجی با گزاره :« اقتصاد در دموکراسی ضعیف است» موافق هستند.
بیش از 60 درصد افراد در این نه کشور بیشتر نگران اثربخشی سیاست های دولت خود هستند تا نوع دولت. و از پنجاه تا هشتاد درصد شرکت‌کنندگان با این گزاره موافق‌اند، کشورشان به رهبری نیاز دارد که بتواند در صورت لزوم برای انجام کارها «قوانین را تغییر دهد». با این حال، بخش قابل توجهی از مردم با این بیانیه در سرزمین‌های فلسطین، اردن و سودان و مراکش مخالف هستند.
اقتصادی به عنوان مهم‌ترین چالش در مقایسه با فساد، بی‌ثباتی و گسترش کووید-19 تلقی می‌شود. تنها در دو کشور وضعیت اقتصادی به عنوان مهم ترین مسئله در نظر گرفته نمی شود ، در عراق، و در لیبی جنگ زده، جایی که بی ثباتی است.
کامبک تونس: از دموکراسی به استبداد و امیدواری اقتصادی مردم
چشم انداز اقتصادی در سراسر منطقه تیره و تار است. کمتر از نیمی از پاسخ دهندگان مایل‌اند وضعیت اقتصادی کشورشان را خوب توصیف کنند. حتی بانک جهانی بحران اقتصادی لبنان را یکی از شدیدترین بحران های جهان از اواسط قرن نوزدهم توصیف کرده است.
به طور کلی اکثر مردم انتظار ندارند که وضعیت اقتصادی کشورشان در چند سال آینده بهبود یابد. با این حال کمی خوش بینی وجود دارد. در شش کشور، بیش از یک سوم شهروندان مورد بررسی می‌گویند که وضعیت در دو تا سه سال آینده بهتر یا تا حدودی بهتر خواهد شد. علیرغم آشفتگی اقتصادی که در حال حاضر تونس را فرا گرفته است، پاسخ دهندگان این کشور امیدوارترین افراد به آینده هستند و ۶۱ درصد می گویند که در چند سال آینده اوضاع بسیار بهتر یا تا حدودی بهتر خواهد شد.این در حالی است که تونس ده سال بعد از بهار عربی به سمت دیکتاتوری حرکت میکند .
در شش کشور، بیش از یک سوم شهروندان مورد بررسی می‌گویند که وضعیت در دو تا سه سال آینده بهتر یا تا حدودی بهتر خواهد شد.
تونس تنها کشوری بود که پس از قیام‌های بهار عربی در سال ۲۰۱۱ توانست یک دولت دموکراتیک پایدار تشکیل دهد. البته با تمام ادعاهای اسلام سیاسی اخوانی‌ها» اما چه در تونس ارائه شد هم چیزی فراتر از دموکراسی آمریکایی نبود، و امروز به نظر میرسد که تونس در حال سقوط به یک حکومت استبدادی تحت ریاست جمهوری سعید است. او با انحلال پارلمان، کنترل کمیسیون انتخابات، و برگزاری یک رفراندوم قانون اساسی، قدرت خود را محکم تر کرده است. قانون اساسی جدید که بسیاری می گویند اقتدار او را تقویت خواهد کرد. در همین حال، اقتصاد این کشور عمیق‌تر در بحران فرو رفته است. با تمام این توصیفات ۶۱ درصد مردم تونس به آینده اقتصادی کشور خود امیدوار هستند.
جایگزین مغفول
دقت در این آمار ، نارضایتی گسترده مردم منطقه از دموکراسی وارداتی آمریکایی را نشان میدهد . همانطور که خود مردم آمریکا هم با عدم رضایت از بایدن و خشونت پس از انتخابات این عدم رضایت را نشان میدهند .
میتوان گفت نه دموکراسی غیر مردمی و متکی به ارتش آمریکا که در افغانستان اجرا شد جواب بوده و نه دموکراسی غربی بدون در نظر گرفتن هویت مردمی این منطقه . این دموکراسی حتی برای خود کشور آمریکا هم پاسخ گو نبوده و به غیر از خشم و دوقطبی و آشوب در داخل و تجاوزگری و قلدرمآبی و قتل و غارت در جهان پیرامون عایدی دیگری نداشته است.
منطقه خاورمیانه تجربه انواع حکومت‌ها را دارد، از پادشاهی و دیکتاتوری کشورهای خلیج فارس گرفته تا دموکراسی وارداتی غربی عراق و تونس و مردم سالاری دینی جمهوری اسلامی ایران که حاصل انقلاب مردمی سال پنجاه و هفت بود. انقلابی که حاصل تاریخ فرهنگی و اجتماعی مردم ایران بود.
امروز که مردم مسلمان منطقه از دموکراسی غربی خسته شده اند و زنگ خطر ارتجاع به دیکتاتوری در تونس و دیگر کشورها به گوش میرسد بهترین زمان برای یادآوری اصول مردم سالارانه ایرانی اسلامی است.
اصول اساسی حکومت جمهوری اسلامی ایران که باعث پیشرفت های گوناگون بوده است، حاکمیّت اسلام در قانونگذاری و اجرا، تکیه بر آراء مردمی در مهم‌ترین مسائل مدیریّتی کشور . همین اصول است که میتواند محلّ اجماع ملّتها و دولتهای مسلمان قرار گیرد و امّت اسلامی را در جهت‌گیری‌ها و همکاری‌ها یکپارچه و متّحد سازد.
|انتهای پیام|
