رسانه بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی - مطهره مهدی پسند :بحران انرژی در کشورهای اروپایی از جدی بودن خطر جنگ میان آن‌ها برای منابع انرژی خبر می دهد.این روزها درگیری و نبرد در شرق اوکراین کشورهای اروپایی را در وضعیت بسیار خطرناکی قرار داده است. بحران گاز اروپا بدتر از چیزی است که به نظر می رسد.طی چند روز گذشته، کل منحنی قیمت گاز اروپا سیر صعودی داشته است.
در حالیکه کشورهای غربی روسیه را بر سر اشغال اوکراین تحریم کرده و به دنبال منابع جایگزین انرژی هستند، اسرائیل با اتکا به منابع موجود خود در دریای مدیترانه، می کوشد خود را در موقعیت عرضه کنندهٔ اصلی کالا مستقر کند.شبکه اسرائیلی کان در گزارشی اعلام کرد که رژیم صهیونیستی با همکاری مصر به دنبال صادرات گاز مایع به اتحادیه اروپاست .اسرائیل تنها چند سال است که پس از کشف حوزه‌های گازی در دریای مدیترانه در نزدیکی مرز شمالی خود، به تولیدکننده گاز مبدل شده است. حوزه های گازی کشف شده در مرز دریایی مشترک با لبنان است که بر سر مرزهای دریایی خود اختلاف دارند. البته اسرائیل و لبنان با میانجیگری امریکا چند مرحله مذاکرات مستقیم برای ترسیم مرزهای دریایی و حل اختلاف برگزار کردند اما تاکنون به راه حلی نرسیده اند.
ریشه مناقشه کنونی لبنان و اسرائیل بر سر چیست؟
اصل اختلاف، در مورد مرز دریایی بین دو کشور و نحوه محاسبه خط مرزی است که از لبنان و مرز زمینی اسرائیل امتداد می‌یابد. در اواخر سده بیستم، پس از این که شرکت‌های بین‌المللی نفت بر وجود گاز طبیعی در میدان‌های گازی واقع در آب‌های شمال اسکندریه مصر و بندر سعید تاکید کردند، نخستین اکتشافات گاز طبیعی در مناطق دریایی اسرائیل آغاز شد. اسرائیل در ابتدا با چالش گوناگونی روبرو شد و اکتشافات نخستین برای خودکفایی و امکان صادرات مهم نبود، ولی سپس در آب‌های شمالی دریای مدیترانه اکتشافات مهمی انجام شد.
در بین سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳، چند میدان گازی در آب‌های عمیق دریای مدیترانه کشف شد. مهمترین این میدان‌های گازی «تامار» و «لویاتان» و سپس یک میدان گازی به نام «کاریش» در حدود ۱۰ مایل دریایی با آب‌های منطقه لبنان بود. اختلاف‌ها در مرز آبی میان لبنان و اسرائیل به‌دنبال تصمیم اسرائیل برای استخراج گاز از میدان گازی- نفتی «کاریش» است . اما این اختلاف چگونه تشدید شد؟
ماجرا از آنجا شروع شد که ۵ژوئن ۲۰۲۲، یک کشتی اسرائیلی از خط ۲۹ عبور کرد و در ۵ کیلومتری خط ۲۳ در منطقه مورد مناقشه با لبنان قرار گرفت. شرکت اکتشافی انگلیسی-یونانی انرژین سکوی جدید استخراج گاز از میدان کاریش را در ۸۰ کیلومتری شمال غربی حیفا نصب و اعلام کرد استخراج گاز ظرف سه ماه آینده آغاز خواهد شد. طبق توافقنامه رژیم صهیونیستی و شرکت انرژین، تأمین امنیت این سکو به عهده این شرکت اما مسئولیت برقراری امنیت منطقه آبی به عهده ارتش اسرائیل است.
میدان «کاریش» به وسعت ۱۴۳۰ کیلومتر مربع در منطقه ۲۹ مرزی میان لبنان و زمین‌های اشغالی قرار دارد. لبنان قاطعانه می گوید که بخش بزرگی از این میدان نفتی درون مرزهای این کشور قرار دارد و در مقابل رژیم اسراییل نیز مدعی است که سراسر این منطقه تحت «حاکمیت تام» این رژیم است.البته گفتنی است اگر چه اسرائیل کشوری فقیر به لحاظ منابع انرژی بود، ولی با توسعه همین میدان های گازی در شرق مدیترانه ناگهان به عنوان صادر کننده گاز ظاهر شده است. وزیر انرژی اسرائیل با استقبال از صادرات گاز این کشور به اتحادیه اروپا گفت: «لحظه تاریخی است که یک کشور کوچک نقش مهمی در بازار جهانی انرژی ایفا کند.» اما با این حال خط لوله ای برای صادرات گاز اسرائیل به اتحادیه اروپا وجود ندارد و به همین علت تاسیسات مایع سازی گاز طبیعی مصر برای صادرات ضروری است.
مصر ، تنها گزینه انتقال گاز اسرائیل به اروپاست
بواسطه معضل تامین انرژی از روسیه، توجه بروکسل به منابع گاز طبیعی و LNG در سواحل جنوبی مدیترانه جلب شده است؛ پتانسیل مصر، اسرائیل، و احتمالاً قبرس، مورد توجه بوروکرات‌ها و کارشناسان بروکسل واقع شده است. این روند پس از دیدار «کارینه الحارار» وزیر انرژی اسرائیل و «کادری سیمسون» کمیسر انرژی اتحادیه اروپا در پاریس آغاز شد. پس از این نشست، یک تیم مشترک بین اتحادیه اروپا و اسرائیل تشکیل شد تا با هماهنگی مصری ها چارچوبی سیاسی برای انتقال گاز به اروپا ایجاد کند. نکته قابل توجه این است که گفت‌وگوهای اتحادیه اروپا و اسرائیل شامل مصر نیز می‌شود، زیرا قاهره تنها طرفی است که واقعاً ظرفیت صادرات در دسترس را دارد.
نتیجه نهایی این مذاکرات توافقنامه ای در قاهره بود که توسط وزیران انرژی اسرائیل و مصر و مسئول انرژی اتحادیه اروپا امضا شد. توافقنامه صادرات گاز به مدت ۳ سال خواهد بود و به طور خودکار قابل تمدید برای ۲ سال است. توافق مذکور بر انتقال گاز طبیعی از رژیم صهیونیستی به ایستگاه‌های مایع‌سازی گاز در مصر (دمیاط و ادکو در شمال این کشور) و سپس بارگیری به سمت بازارهای اروپا تصریح دارد. قراردادی که به نظر میرسد حدود ۱۰ درصد از گاز صادراتی روسیه به اروپا را جبران کند؛ در مقابل، اتحادیه اروپا اعلام کرده ۱۰۰ میلیون یورو به اقتصاد مصر برای فائق آمدن بر آثار منفی جنگ اوکراین به قاهره کمک خواهد کرد، این توافق همچنین در حالی امضا شده است که از زمان کشف اکتشافات گازی گسترده در شرق دریای مدیترانه، بخش گازی به عرصه‌ای برای تحکیم مناصبات مصر و رژیم صهیونیستی تبدیل شده است.
اما پرسش احتمالی اینست که چرا اسرائیل گاز را از طریق مصر به اروپا صادر می کند؟چرا این صادرات را مستقیما صورت نمی‌دهد؟ در واقع اسرائیل زیرساخت اساسی و مطلوب برای صادرات گاز به شکل مستقیم به اروپا خواه از طریق سوریه -ترکیه و یا از طریق قبرس-ترکیه را ندارد وحتی بهتر است بگوییم اسرائیل راهکار دیگری به جز مصر و استفاده از خط گازی شرق دریای مدیترانه که از زمان قرارداد صادرات گاز مصر به اسرائیل وجود دارد، نداشت. البته این توافق جدیدی نیست بلکه دو طرف پیشتر قرارداد همکاری اقتصادی در سال ۲۰۱۸ میان شرکت های فعال در صنعت گاز امضاء کرده بودند ، توافقی که تل‌آویو آن را «مهمترین توافق از زمان امضای معاهده صلح در سال ۱۹۷۹ میلادی » توصیف کرد.
شاهین های مقاومت
داستان سه پهپاد مقاومت اسلامی لبنان که به سمت میدان نفتی کاریش پرواز کردند تا حاکمیت لبنان بر آب‌های سرزمینی خود را اثبات کنند، همچنان در رسانه‌های لبنانی و صهیونیستی مورد بررسی قرار گرفته و در سطوح بین‌المللی هم یکی از موارد مهم مورد اشاره است. رژیم صهیونیستی مدعی شد که ۳ فروند پهپاد حزب الله بر فراز میدان گازی کاریش (مورد مناقشه با لبنان ) رهگیری و منهدم کرده است. البته چند روزی است که از این ماجرا می‌گذرد در حالی که مقامات حزب‌الله در مورد این پرواز سکوت کرده و تا این لحظه فقط یک بیانیه صادر کرده‌اند. ازسران رژیم صهیونیستی، کارشناسان سیاسی و نظامی تا رسانه‌های سرزمین‌های اشغالی محتوای مختلفی تولید و منتشر کرده‌اند که خروجی همه آن‌ها یکی است: «ارتش رژیم صهیونیستی به ویژه نیروی هوایی آن در این ماموریت شکست خورده اند» این خلاصه تمام یادداشت‌ها، اظهارنظرها و دیدگاه‌هایی است که از رژیم عبری به بیرون درز کرده است. البته گفتنی است پس از هشدارهای صریح و روشن سید حسن نصرالله، رژیم صهیونیستی از ترس مقابله با اقدامات حزب الله لبنان، سطح هشدار و آماده باش خود را افزایش داده است.همچنین رسانه های عبری صحبت های تهدیدی سید حسن نصرالله را سر خط خبرهای خود قرار دادند.
ژنرال عودی دکل مدیر اندیشکده مطالعات امنیتی تلاویو با اشاره به ارسال ۳ پهپاد حزب الله به منطقه گازی کاریش در دریای مدیترانه میگوید : ا حتمالاً تهران پشت پرتاب این پهپادها است و با نگاهی دقیق تر به قطعات پهپاد مشخص می شود که این پهپاد یک محصول ایرانی است.
