رسانه تصویری تحلیلی بهمن، گروه سیاست-محمد دائی رضایی: انتشار فایل صوتی نوری المالکی حواشی بسیاری را در افکار عمومی و شبکه‌های اجتماعی عراق به وجود آورد؛ تا حدی که عده‌ای از این فایل تحت عنوان «ویکلیکس مالکی» یاد میکنند. هنوز مشخص نیست که مالکی در چه زمانی این سخنان را بر زبان آورده است اما به طور قطع باتوجه به سابقه نوری مالکی حتماً وی چنین سخنان بی پرده‌ای را در جمعی از نزدیکانش که به آنها اطمینان کامل داشته ایراد کرده است.
شخصی که این فایل صوتی را منتشر کرده است، علی فاضل نام دارد که روزنامه نگار عراقی مقیم آمریکا است. او در پنج قسمت این فایل را منتشر ساخته که قسمت پنجم آن در دوشنبه هفته گذشته منتشر شد. مالکی در این فایل صوتی 45 دقیقهای تقریباً به تمامی افراد و جریانات تاثیرگذار در عراق حمله میکند. البته مالکی انتساب این فایل صوتی به خود را رد کرده است. او در اولین واکنش خود نسبت به انتشار این فایل صوتی در صفحه توئیتر خود نوشته بود: «این کلیپ های ساختگی و امثال این ها فتنه‌ای است که هدفش ایجاد اختلاف و ایجاد ناآرامی است. اظهارات منتسب به خود را در شبکه‌های اجتماعی درباره اهانت به جناب مقتدی صدر تکذیب و تأکید می‌کنم که همچنان به روابط حسنه با برادران در جریان صدر و سایر شرکای سیاسی تمایل دارم و امیدوارم چنین ویدئوهایی را تصدیق نکنند، چرا که این اقدامات برای فتنه انگیزی و ایجاد شکاف و اختلاف است».
با این وجود با کمی توجه به رسانه‌ها و جو سیاسی حاکم بر عراق به راحتی می‌توان به این نکته رسید که برای تمامی جریانات و رسانه‌های عراقی محرز شده است که این فایل به مالکی تعلق دارد. مالکی احتمالاً برای آنکه از تبعات سنگین انتشار این فایل صوتی فرار کند به تکذیب این فایل روی آورده است. افشای این فایل می‌تواند معادلات پیچیده عراق را پیچیده‌تر کند.
واکنشها
واکنشها به این فایل صوتی در محافل رسانه‌ای و سیاسی عراق بسیار زیاد بوده است. بامداد روز یکشنبه هفته گذشته، سازمان حشد الشعبی اقدام به بستن برخی از دفاتر حزب الدعوه به رهبری المالکی کرد. همان روز در دادگاه الکرخ بغداد به اتهام کشاندن کشور به جنگ داخلی و برهم زدن امنیت ملی بغداد از نوری المالکی شکایت شد.
روز دوشنبه 26 تیر مقتدی صدر در توئیتر به این فایل صوتی در چهارچوب بیانیه‌ای شدید الحن و بی سابقه واکنش نشان داد و از مالکی خواست تا برای همیشه از سیاست دوری کند و خود و مفسدان اطرافش را تحویل قانون دهد. او در این بیانیه نوری مالکی را متهم به تلاش در راستای جنگ شیعی-شیعی کرد و بازگشت مجدد مالکی به نخست وزیری را با نابودی عراق و مردم آن برابر دانسته است.
قطعه صوت در پازل سیاست عراق
این فایل صوتی در شرایطی منتشر شده است که عراق در یک خلاء سیاسی بی‌سابقه قرار دارد که تمامیت ارضی و امنیت این کشور را به شدت تهدید میکند. در واقع عراق تقریباً نه ماه است که در برزخ تشکیل دولت به سر می‌برد. اختلافات میان گروهای پیروز در انتخابات اکتبر 2021 آنقدر بالاست که پارلمان عراق پس از پشت سرگذاشتن سه ضرب العجل قانونی هنوز نتوانسته رئیس جمهور و کابینه را انتخاب کند. به علاوه این فایل در حالی منتشر شده است که در 22 خرداد سال جاری کل نمایندگان جریان صدر که پیروز انتخابات پارلمانی اخیر بودند پس از ماه‌ها بن بست سیاسی به صورت دسته جمعی استعفا دادند. پس از استعفای جریان صدر که 73 عضو پارلمان (22 درصد پارلمان) را تشکیل می‌دادند هرچند از لحاظ نمادین ضربه‌ای را به پارلمان این کشور وارد می‌سازد ولی طبق قانون پارلمان عراق از حد نصاب قانونی نمی افتد؛ نامزدهای که پس از نماینده جریان صدر در نتایج انتخابات قرار داشتند جایگزین خواهند شد. این نمایندگان بیشتر از اعضای ائتلاف قانون و فتح هستند که هر دو ذیل چهارچوب هماهنگی تعریف می‌شوند.
صدر پس از استعفای نمایندگانش استارت قدرت نمایی خیابانی را مانند گذشته زد و در نماز جمعه‌ای که در خیابان الفلاح شهرک صدر برگزار شد (حدود یک میلیون نفر در گرمایی 50 درجهای بغداد شرکت کردند) خواستار انحلال همه گروه های مسلح عراقی و اخراج عناصر بی‌ضابطه در حشد الشعبی شد. درست در زمانی که چهارچوب هماهنگی شیعیان که رهبری‌اش را مالکی برعهده دارد در پارلمان بدون وجود صدر خود را بی رقیب میدید و مهیای تشکیل کابینهای احتمالاً به نخست وزیری خود مالکی می‌شد؛ انتشار این فایل صوتی تمامی معادلات را تقریباً بر هم زد.
محتوای فایل، حمله به همه
حمله مالکی به اکثر جریان‌های سیاسی عراق می تواند شروع انزوای سیاسی او باشد. در این فایل 45 دقیقهای نوری مالکی تقریباً به تمامی جریانات و اشخاص مطرح در عراق حمله کرده است. المالکی در این فایل، ضمن «قاتل» و «جاهل» خواندن صدر او و هوادارانش را «بزدل» توصیف کرد؛ او همچنین به آدم کشی‌ها و آدم ربایی‌های صدر در بغداد پرداخته است.
وی درباره جریان صدر در این فایل‌ها گفته بود: «من جریان صدر را می‌شناسم و در بصره، کربلا و شهرک صدر بغداد برعلیه آنها جنگیده‌ام. همان موقع هم ترسو بودند. آن موقع که رفتم بصره نه هواپیما داشتم نه هلکوپتر و نه سلاح اما شکستشان دادیم»
المالکی همچنین مسعود بارزانی، رئیس حزب دمکرات کردستان را به ضربه‌زدن به شیعیان از طریق جذب آوارگان اهل سنت و همچنین رهبران آنها متهم کرده است و او را مزدور اسرائیل دانسته است. او در این فایل درباره سنی‌ها گفته است:« امروز وضعیت خیلی ترسناک است سنی‌های کینه به دل می‌خواهند دوباره امور عراق را در دست بگیرند این وضعیت شیعه را نابود میکند، این برنامه بریتانیاست.» او ضمن حمله به محمد الحبوسی که رئیس کنونی مجلس عراق است، «حزب التقدم» را که رهبری‌اش را حبوسی بر عهده دارد به بعثی بودن متهم کرد.
حتی مرجعیت شیعه نیز از تیغ انتقادات مالکی به دور نمانده است. وی آقای سیستانی را به سکوت متهم کرده است و سکوت وی را دلیلی برای بازگشت بعثی‌ها به عرصه قدرت در عراق دانسته است. او در این فایل صوتی شیعیان عراق را با عبارت اراذل و اوباش مورد خطاب قرار داد. المالکی که در آن به طور مستقیم به دست‌نشاندگی گروه‌های «عصائب»، «حزب الله عراق» و دیگر بخش‌های حشد الشعبی به ایران اشاره میکند.
سیاست در عراق و بازتولید کینه کهنه
تندترین بخش این فایل صوتی مربوط به مقتدی صدر است. مالکی در بخش چهارم این فایل صوتی صدر را تهدید به «راه اندازی جنگی ویرانگر میکند که هیچ کس از آن زنده بیرون نخواهد آمد» کرده است. در ادامه مالکی از تدارک 15 گروه مسلح برای مقابله با جریان صدر سخن میگوید. او در ادامه آمادگی خود را برای حمله به نجف برای حفاظت از مرجعیت دینی در برابر جریان صدر اعلام میدارد. این لحن مالکی نسبت به صدر از کینه طولانی میان آن دو نشئت میگیرد که در همین فایل صوتی نیز به آن اشاره شده است.
پس از یک دوره کوتاه ائتلاف در انتخابات سال 2006 اختلافات میان صدر و مالکی از نبرد کربلا در نیمه شعبان 2007 شروع شد. اوج این اختلافات در نبرد بصره بروز پیدا کرد. در نبرد بصره هفت روز میان جیش المهدی (یگان نظامی جریان صدر تا سال 2008) و نیروهای ارتش عراق به فرماندهی نوری مالکی جنگ شدید شهری در جریان بود. در نهایت پس از تلفات فراوان با وساطت ایران نبرد بصره خاتمه یافت و مقتدی صدر که ضربه سنگینی را از مالکی دریافت کرده بود، قبول کرد جیش المهدی را منحل اعلام کند.
پس از این تاریخ روابط صدر با مالکی به شدت تیره و تار شد به نحوی که صدر در سال 2014 از عوامل اصلی ناکامی مالکی برای تصدی سومین دوره نخست وزیری بود و باعث به قدرت رسیدن حیدر العبادی شد. یکی از دلایل عدم تمایل رهبر جریان صدر برای ائتلاف با چارچوب هماهنگی شیعیان، حضور مالکی در این ائتلاف به شمار می‌رفت، تا جایی که سید مقتدی صدر پیشنهاد کرده بود که در صورت اخراج نوری المالکی از کمیته چارچوب هماهنگی حاضر به ائتلاف و تشکیل دولت خواهد بود که این پیشنهاد به شدت از سوی گروه‌های سیاسی شیعه رد شد. در واقع مقتدی صدر انسداد سیاسی در عراق را به در کنار مالکی بودن ترجیح داده است که این مسئله نشان دهنده عمق کینه میان این دو نفر است. در همین فایل صوتی مالکی قدرت گیری جریان صدر در عراق را خطرناک و ادامه آن را به معنای پایان حیات سیاسی خود در عراق میداند.
|انتهای پیام|
