در جستجوی حیات در مریخ

 حرکت، اغلب یکی از واضح‌ترین نشانه‌های زنده بودن یا نبودن یک موجود است.
با بهره گیری از این ویژگی، آزمایشی که میکروب‌ها را به حرکت وا می‌دارد می‌تواند به عنوان روشی نوین برای شکار حیات در سیارات دیگر تبدیل شود.

به گزارش شبکه خبری ایران۲۴ از BBC Sky at Night magazine، این آزمایش از ماده شیمیایی به نام ال-سرین (L-serine) استفاده می‌کند، که یکی از آمینواسید‌هایی است که اساس وجود حیات در سیاره زمین را تشکیل می‌دهد.
دانشمندان این ماده شیمیایی را در کنار سه موجود زنده متفاوت قرار دادند و مشاهده کردند که هر سه آنها به سمت ال-سرین حرکت می کنند.
مکس ریکلز از دانشگاه فنی برلین، که سرپرستی این پژوهش را بر عهده داشت، می‌گوید: «این حرکت که با عنوان کموتاکسی (Chemotaxis) شناخته می‌شود، می‌تواند نشانه‌ای قوی از وجود حیات باشد و مأموریت‌های فضایی را در جستجوی موجودات زنده در مریخ یا سایر سیارات هدایت کند.»

آزمایش ال - سرین برای یافتن زندگی فرازمینی
ال - سرین باعث حرکت در انواع مختلف موجودات زنده می‌شود، اما برای این آزمایش، تیم تحقیقاتی سه میکروب اکستریموفیل (extremophiles) را انتخاب کرد. میکروب‌هایی که به خوبی در شرایط شدید زندگی سازگار شده‌اند.
دو مورد از این موجودات باکتری بودند: باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) که می‌تواند تا دمای ۱۰۰ درجه سیلسیوس (۲۱۲ درجه فارنهایت) زنده بماند، و پسودوآلترووموناس هالواپلانکتیس (Pseudoalteromonas haloplanktis) که حتی در دما‌های زیر صفر نیز به خوبی رشد می‌کند.
سومین میکروب هالوفرکس ولکانئی (Haloferax volcanii) یک آرکئا (archaea) بود، که ظاهراً مشابه باکتری‌ها است، اما از نظر تکاملی در بسیاری از جنبه‌های کلیدی تفاوت‌های زیادی دارد. این آرکئای خاص معمولاً در محیط‌هایی با شوری بالا زندگی می‌کند، که مشابه شرایطی است که در مریخ وجود دارد.
مکس ریکلز می‌گوید: «باکتری‌ها و آرکئا‌ها از قدیمی‌ترین اشکال حیات در زمین هستند، اما آنها به روش‌های مختلفی حرکت می‌کنند و سیستم‌های حرکتی خود را به‌طور مستقل از یکدیگر تکامل داده‌اند».
مکس ریکلز می‌گوید: «با آزمایش هر دو گروه، می‌توانیم روش‌های شناسایی حیات را برای مأموریت‌های فضایی قابل‌اطمینان‌تر کنیم. از آنجا که هالوفرکس ولکانئی (Haloferax volcanii) در محیط‌های بسیار شور به خوبی رشد می‌کند، می‌تواند مدل خوبی برای نوع حیاتی باشد که ممکن است در مریخ پیدا کنیم».

اما این آزمایش چگونه کار می‌کند؟ 
آزمایش از یک روش ساده برای جست و جوی نشانه‌های کموتاکسی استفاده می‌کند، که شامل یک اسلاید ویژه با دو محفظه است که توسط یک غشای نیمه‌نفوذپذیر ازهم جدا شده‌اند.
میکروب‌ها در یک طرف قرار داده می‌شوند، آمینواسید در طرف دیگر و سپس زیر میکروسکوپ مشاهده می‌شوند.
مکس ریکلز می‌گوید: «اگر میکروب‌ها زنده باشند و قادر به حرکت باشند، آنها از طریق غشا به سمت ال-سرین شنا می‌کنند».
وی اضافه می‌کند: «این روش می‌تواند شناسایی حیات را ارزان‌تر و سریع‌تر کند و به مأموریت‌های آینده کمک کند تا با منابع کمتر، دستاورد‌های بیشتری داشته باشند. این ممکن است یک روش ساده برای جستجوی حیات در مأموریت‌های آینده به مریخ باشد».