غنیسازی ایران، کارت برنده برای بازگرداندن آمریکا به میز مذاکرات

امیرعلی ابوالفتح کارشناس روابط بینالملل، در گفتوگو با خبرنگار گروه سیاسی شبکه خبری «ایران ۲۴ » درباره تناقضگوییهای ترامپ علیه ایران اظهار داشت: ترامپ خصوصیت خاصی دارد که صرفاً مربوط به ایران نیست و به همه کشورها و حوزهها نیز تعمیم مییابد؛ او همیشه اظهار نظرهای متناقض دارد.
وی افزود: درباره کانادا، ایرلند و ناتو نیز همینطور است؛ حرفهای مثبتی که میزند، از جمله تمایل به داشتن روابط خوب با ایران در جامعه بینالمللی برای رفع مشکلات اقتصادی، قابل اتکا نیست و همچنین آن بخشهایی که درباره بمباران و حمله میگوید نیز چندان قابل اعتماد نیست.
ابوالفتح ادامه داد: موضع رسمی دولت آمریکا درباره مسئله هستهای ایران در مذاکراتی که توسط ویتکاف رهبری میشود، مبنا است و اگر این موارد در جلسات پای میز مذاکره مطرح شود، موضع دولت آمریکاست؛ اما صحبتهای ترامپ قابل اتکا نیست.
این کارشناس تصریح کرد: اصولاً ترامپ از یک تکنیک مذاکراتی استفاده میکند که طرف مقابل را در ابهام و سردرگمی قرار میدهد و فضا را غبارآلود میسازد تا طرف مقابل دچار خطا و اشتباه شود؛ این وضعیت باعث میشود که آمریکا و تیم مذاکرهکنندهاش بیشترین بهرهبرداری را از فرصتها داشته باشند.
وی درباره مذاکرات هستهای و رفع تحریمها و نظر برخی کارشناسان که معتقدند کنسرسیوم غنیسازی مطرح شده ضعیفتر از برنامه غنیسازی در برجام است و ماهیت آن همان پیوند زدن موضوع هستهای است؛ گفت: درواقع گره اصلی مذاکرات ابتدا بحث غنیسازی در ایران است و سپس موضوع رفع تحریمها؛ تا زمانی که موضوع غنیسازی به نتیجه نرسد، پرداختن به تحریمها چندان فایدهای ندارد.
ابوالفتح تاکید کرد: ابتدا باید مشخص شود آیا آمریکاییها حاضرند غنیسازی ایران را به رسمیت بشناسند و ایران به خواستههایش برسد. اگر این اتفاق بیفتد، میتوان وارد بحث تحریمها شد؛ در غیر این صورت، پرداختن فعلی به تحریمها بیفایده است چون وضعیت اصلی هنوز مشخص نیست.
وی اظهار داشت: غنیسازی برای ایران اهمیت بسیار زیادی دارد، از تولید انرژی تا رادیو داروها و کشاورزی محصولات متعددی را برای کشور فراهم میکند و ایران به دو دلیل اصرار بر غنیسازی دارد.
ابوالفتح افزود: دلیل اول بیاعتمادی ایران به طرف مقابل است؛ تاریخچه نشان میدهد که آمریکاییها هر وقت اراده کردهاند، به تعهدات خود عمل نکردهاند. به عنوان نمونه، شرکت مشترک ایرانی و فرانسوی به نام یورودی که باید ۱۰ درصد تولید سوخت غنیسازی را به ایران میداد، به تعهدات خود عمل نکرد و حتی سود سرمایهگذاری را نیز به ایران پرداخت نکرد.
وی ادامه داد: دومین دلیل، نیاز ایران به ویالهای سوخت برای راکتورهای اطراف تهران بود که آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید تضمین میکرد اما با فشار آمریکا این موضوع محقق نشد.
ابوالفتح خاطرنشان کرد: اصرار ایران بر ساخت غنیسازی به دلیل رفتار نادرست طرف مقابل است که به ایران این پیام را داده که نمیتواند روی آنها حساب باز کند.
وی افزود: نکته دیگر اینکه غنیسازی ایران ابزاری برای فشار بر آمریکا است تا در تعهدات خود بماند، زیرا اگر ایران غنیسازی نداشته باشد و آمریکا از توافق مثل برجام خارج شود، دیگر ابزاری برای بازگرداندن آمریکا به تعهدات وجود ندارد.
این کارشناس روابط بینالملل، گفت: اگر آمریکا دوباره به میز مذاکره بیاید به این دلیل است که نگران پیشرفت ایران به سوی چیزی است که آنها تحت عنوان سلاح هستهای مینامند؛ کارت بازی ایران، ابزار فشار برای آمریکا است تا اگر توافق از بین رفت، ایران دستش به جایی بند نباشد و هیچ اقدامی موثر در سطح جهانی صورت نگیرد، در نتیجه از ۳ درصد به ۶۰ درصد غنیسازی برسد.
ابوالفتح تصریح کرد: بنابراین حفظ غنیسازی به این دو دلیل خطوط قرمز ایران است، ولی من نمیدانم عاقبت این ماجرا چه خواهد شد. بالاخره اگر قرار است توافق حاصل شود، دو طرف باید کمی از حوزههای خود عبور کنند، اما اگر این اتفاق نیفتد، توافقی هم حاصل نخواهد شد.
وی در خصوص کنسرسیوم غنیسازی مطرح شده، گفت: کنسرسیوم ایران بهطور کلی رد نشده است؛ برای ایران آنچه مهم است، حفظ غنیسازی در کشور با توان ملی و بومی است.
این کارشناس روابط بینالملل عنوان کرد: به موازات حفظ غنیسازی در داخل کشور، امکان تشکیل شرکتهایی در قالب کنسرسیومهای چندجانبه بینالمللی یا منطقهای وجود دارد، به شرط آنکه داخل کشور و در جزایر ایرانی حفظ شود. این کنسرسیوم نباید جایگزین توان بومی شود. اگر توان بومی حفظ شود، حتی اگر کنسرسیوم کمتر از دو درصد تولید کند، مشکلی نیست، چون ایران نیازهای خود را بر اساس صنعت بومی تامین میکند.
ابوالفتح ادامه داد: گره اصلی، اصل غنیسازی در ایران است؛ اگر این مشکل حل شود، مسئله کنسرسیوم هم امکانپذیر است. بله، اینها ظرفیتها و توانمندیهایی دارند که میتوانند این موضوع را با کشورهای منطقه به اشتراک بگذارند و کار جمعی انجام دهند. ایران از این موضوع استقبال میکند. آمریکاییها هم میتوانند حضور داشته باشند تا اطمینان حاصل کنند که ایران به سمت سلاحهای هستهای حرکت نمیکند.
وی در خصوص تحریمها بیان کرد: در حقیقت ادامه تحریمها عجیب نیست و چیز خاصی نیست. اینکه خبر آمد تحریمهای جدید تعلیق شدهاند، تا حدی جای تعجب داشت. سخنگوی کاخ سفید گفته که دولت آمریکا نمیخواهد رویهاش را تغییر دهد؛ تحریم میکند، باز هم تحریم میکند و با توافق تحریم تعیین میکند. این موضوع چیز عجیبی نیست؛ معتقدم اگر آمریکا تحریم نکند، آن وقت چیز خاصی رخ داده است.
کارشناس روابط بینالملل افزود: این اعتیاد به تحریم در واشنگتن متأسفانه وجود دارد و روز به روز بیشتر میشود. البته تحریمها ابزار مقابله با دشمنان آمریکا نیستند. الان علیه دانشگاههای آمریکا، موسسات آمریکایی هم تحریم اعمال میشود؛ بخش عمده هزینههای دانشگاهها از طریق منابع خارجی تأمین میشود. دانشجویان خارجی در آمریکا تحصیل میکنند و دانشگاهها بر این اساس کار میکنند، اما تحریمها روز به روز آنها را بیشتر تحت فشار قرار میدهند. حالا اگر تحریم هم نکنند، تعرفههای سنگین میگذارند. به نظر من این قضیه در شرایط مذاکرات چیز عجیب و غریبی نیست.