منطقی سازی قیمت کنسرت ها در گرو تحقق قول مدیرکل دفتر موسیقی/پس از محرم و صفر یا شاید هیچوقت دیگر

به گزارش گروه فرهنگ و هنر شبکه خبری ایران ۲۴، کنسرت‌‌های موسیقی یکی از مهم‌ترین رویدادهای صحنه‌ای محسوب می‌شوند که بیشترین دلیل شرکت مردم در آن‌ها حال خوبی است که از یک رویداد در فضایی تعاملی در کنار دیگر مردم تجربه می‌شود.

موسیقی از منظر کنسرت رفتن درست مثل رستوران رفتن با خانواده است از این جهت که با وجودیکه در خانه غذا هست اما گاه نیاز است که خانواده برای فراغت و حال خوب، به رستوران برود، موسیقی هم همین است و مادامیکه در همه جا موسیقی برای شنیدن در دسترس است اما رفتن به کنسرت حال و هوایی دیگر دارد.

متاسفانه حضور در کنسرت هم مثل رفتن به رستوران بخصوص طی سال‌های اخیر برای خانواده‌ها دست نیافتنی‌تر از همیشه شده است.

این روزها مساله قیمت گزاف بلیت کنسرت به یکی از بحث‌های داغ جامعه بدل شده است.

از سقف بلیت 400 تومانی دو سال پیش تا جهش یک میلیون و 400 هزار تومانی اوایل 1404، مدام مردم با شوک قیمتی مواجه می‌شوند که همین ارقام هم کنسرت را به کالایی کاملا لوکس بدل کرده است. اما به یکباره طی دو روز پیش با اعلام بلیت فروشی کنسرت روزبه نعمت‌الهی با قیمت گزاف سه میلیون تومانی آه را از نهاد همان لوکس کنسرت‌روها هم بلند کرد.

اینکه هر گروهی صبح از خواب بیدار شود و بخواهد برای خدماتی فرهنگی یا هنری که ارائه می‌دهد برای مردم و مارکت موسیقی نرخ تعیین کند آن هم در این مقیاس غیرواقعی و ناعادلانه، نشان می‌دهد که دفتر موسیقی و مسولین ذیربط تا همین لحظه به شدت در ورود به این مساله مهم قصور کرده‌اند.

اینکه بخواهیم روند قیمت گذاری را کاملا به مساله تورم ربط بدهیم توجیه ندارد زیرا در مسیر تورم و شاخصه‌های آن فراتر رفته و اتفاقا بهانه تورم باعث قیمت‌گذاری‌هایی بالاتر و سودهای نجومی برای خواننده و تهیه کننده‌ها به دنبال داشته است.

اگر بخواهیم به سالهای دورتر و نرخ بلیت بپردازیم که با حسرتی عمیق‌تر مواجه خواهیم شد. برای نمونه کنسرت استاد شجریان در سال 1387 با آن سطح از کیفیت و با گروهی از همه موزیسین‌های حرفه‌ای که برای هر اجرا دست کم یک سال تمرین می‌کردند، به نرخ 15 هزار تومان قیمت‌گذاری شده بود که به نرخ خرداد 1404 می‌شود برابر مبلغ 941 هزارو 311 تومان که اکنون این قیمت یکی از قیمت‌های متوسط رو به پایین در بسیاری از کنسرت‌های پاپی هست که اتفاقا از سطح کیفی بسیار نازلی برخوردارند.

روند افزایش قیمت بلیت‌ها اما در دوسه سال اخیر با جهشی معنادارتر مواجه شد. سال 1400 سقف بلیت حدود 450 هزار تومان بود که تا سال بعد یعنی 1401 به سقف 699 هزار تومان رسید. یک سال بعد در اسفند 1402 حداکثر قیمت بلیت حدود 10 درصد یعنی 799 هزار تومان را ثبت کرد.

از اینجا به بعد فاصله تغییر و افزایش قیمت‌ها بسیار نزدیک‌تر شد. از زمستان سال 1402 تا اولین روزهای بهار 1403 باز هم مبلغ یکصد هزار تومان بر قیمت هر بلیت اضافه شد و به رکورد 895 هزار تومان رسید.  

روند تغییر و افزایش قیمت‌ها از سالیانه به فصل و ماهانه رسید. همین سال گذشته پس از صعود قیمت بلیت به 895 در روزهای آغازین سال، به یکباره در اواخر تابستان و با بلیت فروشی کنسرت‌های عرفان طهماسبی، علی زندوکیلی و مسیح و آرش، قیمت بلیت به سقف یک میلیون و 100 هزار تومان رسید. 

از ابتدای سال جاری 1404 قیمت بلیت کنسرت به یک میلیون و 300 هزار تومان افزایش یافت اما این قیمت که آه از نهاد خانواده‌های دوستدار کنسرت برآورده بود به همینجا ختم نشد. 

با بررسی دقیق روند افزایش قیمت بلیت کنسرت می‌توان دریافت که سه جهش قیمتی کنسرت در همین سال جاری در یک دهه گذشته بی سابقه بوده است. امسال در همین بازه زمانی دوماه و نیم، قیمت بلیت کنسرت از یک میلیون و 300 هزار تومان به یک میلیون و 600 هزار تومان تغییر کرد تا اینکه دو روز پیش، با اعلام بلیت فروشی کنسرت روزبه نعمت‌الهی در تهران، رقم اعلام شده، سه میلیون تومان اعلام شد یعنی بیش از 100 درصد افزایش نسبت به گران‌ترین بلیت فروشی قبلی!

حالا پس از واکنش‌های گسترده رسانه‌ها و فضای مجازی به قیمت بلیت سه میلیون تومانی کنسرت، دفتر موسیقی واکنش نشان داده و به شکلی دستپاچه به فکر تدوین شیوه‌نامه قیمت‌گذاری بلیت کنسرت‌ها افتاده است. 

پس از انتشار خبر «قیمت ۳ میلیون تومانی کنسرت روزبه نعمت الهی»، صفحه بلیت فروشی این کنسرت در سایت مورد نظر، بی هیچ توضیحی مسدود شد.

همچنین پس از حواشی دو روز گذشته در پی مسدود شدن بلیت فروشی این کنسرت، بابک رضایی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد دیروز در نخستین واکنش رسمی به این قیمت گذاری گفت: بنده کمتر از دو ماه است که سمت مدیرکل دفتر موسیقی را برعهده گرفته‌ام و در این مدت متوجه مشکلات بی‌نهایت این مجموعه شده‌ام. یکی از مشکلات، قیمت‌گذاری بلیت برای کنسرت‌های این‌چنینی است که در دفتر موسیقی به بررسی آن پرداخته‌ایم؛ چراکه این ارقام برای قیمت بلیت یک کنسرت مورد تایید من نیست.

وی افزود: درحقیقت باید مشخص کنیم که قیمت‌گذاری‌هایی که در سالن‌ها بدون حساب و کتاب اتفاق می‌افتد را چه کسی مشخص می‌کند که برای یک شب اجاره سالن مثلاً یک میلیارد تومان دریافت می‌کنند. به طور کلی ابتدا باید هزینه‌هایی را که بابت برگزاری کنسرت صرف می‌شود، بررسی کنیم و با تجمیع آن هزینه‌ها و با در نظر گرفتن یک سود منطقی برای کنسرت‌گذار و تیم او در مشورت با تهیه‌کنندگان به یک عدد مشخص برسیم. در این صورت می‌توان با ادله روشن و منطقی درباره قیمت گذاری کنسرت‌ها پاسخگو باشیم و این‌گونه بتوانیم از مخاطبین موسیقی حمایت جدی‌تر و بهتری داشته باشیم. 

رضایی ادامه داد: بنده این قول را می‌دهم که بعد از محرم و صفر قیمت بلیت‌ها را در یک رنج قیمت منطقی، حداقل با ادله روشن که قابل دفاع باشد، اطلاع‌رسانی کنیم تا مخاطبان در جریان باشند که قیمت‌گذاری کنسرت‌ها براساس چه منطقی صورت می‌گیرد.

وی افزود: زمانی که درباره قیمت بلیت این کنسرت به من اطلاع داده شد، بلافاصله گفتم که باید مانع برگزاری و بلیت فروشی آن شد. برای بلیت فروشی کنسرت‌ها باید یک تعرفه مشخص شود و نباید این گونه باشد که هر کسی صبح که بیدار می‌شود تصمیم بگیرد در آن روز به قیمتی که دوست دارد، بلیت‌فروشی کند. حداقل باید با دفتر موسیقی هماهنگی‌های لازم انجام شود که به یک‌باره شاهد جهش قیمت دو برابری در کمتر از یک ماه نباشیم‌.

اظهارات مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد در شرایطی عنوان شده که قیمت گذاری کالاها و خدمات فرهنگی هیچ چهارچوب قانونی و رسمی ندارد و هرگز دنباله رو قواعدی مشخص نبوده است.

همچنین رضایی در این گفتوگوی هرگز اشاره‌ای به مکانیسم قیمت سالن‌ها، تعرفه خدمات نور و صدا، دستمزد عوامل، واریزی‌های اداره اماکن و هزینه تجهیزات و ... نکرده است؛ موضوعاتی که مشخص نیست با عدم نظارت و خلا قانونی، همچنان تعیین کننده است.

این خلاء قانونی سالهاست که به یک بحران بزرگ در موسیقی ایران تبدیل شده است و در هر افزایش قیمت در مقاطع مختلف، نقل قول یا اظهار نظری از سوی مدیران صورت می پذیرد و به مرور به فراموشی سپرده می‌شود.