حمله اسرائیل به ایران به بهانه دفاع پیشدستانه، از نظر حقوق بین الملل غیرقانونی است/وکلای رایگان در اختیار شهروندان آسیبدیده قرار می گیرد

رژیم صهیونیستی با حملات نامشروع علیه ایران و هدف قرار دادن اماکن غیرنظامی، نهتنها قوانین بینالمللی را به صراحت نقض کرده، بلکه جان صدها شهروند بیگناه ایرانی را به مخاطره انداخته است.
یکی از اقدامات غیرانسانی و غیرقابل توجیه رژیم صهیونیستی، حمله به زندان اوین است، اقدامی که بار دیگر بیرحمی و بیتوجهی این رژیم به حقوق بشر را به نمایش گذاشت.
دولت جمهوری اسلامی ایران باید برای احقاق حقوق قربانیان و محکوم کردن این اقدامات خصمانه در محافل بینالمللی، طرحهای قوی و موثری را در دستور کار قرار دهد.
دکتر «مرتضی عبدی» وکیل پایه یک دادگستری و رئیس کمیسیون بینالملل مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه و استاد دانشگاه در گفتوگویی اختصاصی با شبکه خبری ایران ۲۴ درباره حمله اسرائیل به زندان اوین تصریح کرد: هر مکانی مانند زندان، بیمارستان وامثالهم که خارج از محدوده نبرد وغیرنظامی باشد حمله به آن جرم تلقی میشود. اماکن غیرنظامی پروتکلهای خود را دارند و هیچ دولتی اجازه حمله به این اماکن را ندارد.
وی ادامه داد: علاوه بر این موضوع، رژیم صهیونیستی، بیمارستان زندان اوین، همچنین بخش اداری و سالن ملاقات زندان را مورد حمله قرار داد که منجر به کشتهشدن خانواده زندانیان و مددجویان و کارمندان و افراد غیرنظامی بسیار شده است. اماکنی که نظامی نیستند، حفاظت شده بین المللی هستند و مطابق با بند دوم ماده ۸ اساسنامه دیوان کیفری بین الملل یا همان اساسنامه رم و یا مواد ۵۱، ۵۲، ۵۴ و ۵۶ پروتکل الحاقی اول سال ۱۹۷۷ کنوانسیون ژنو و همچنین مطابق با مواد ۱۸ و ۱۹ کنوانسیون چهارم ژنو ۱۹۴۹ جرمانگاری شدهاند و حمله به این اماکن جرم تلقی میشود.
عبدی افزود: صداوسیما نیز پایگاه نظامی ندارد و شورای امنیت سازمان ملل متحد در قطعنامه ۱۷۳۸ مصوب ۲۰۰۶ هدف قرار دادن خبرنگاران و رسانهها را محکوم کرده و اسرائیل هیچ قانون بین المللی را رعایت نکرده است.
این وکیل پایه یک دادگستری در مورد پیگیری جنایات اسرائیل از طریق مجاری داخلی و بینالمللی تصریح کرد: ظرفیتهای قانونی کافی در این زمینه وجود دارد و با هیچ خلأء قانونی مواجه نیستیم.
وی افزود: در قوانین داخلی، از جمله قانون مقابله با اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی علیه صلح و امنیت که در 29 اردیبهشت 1399 به تصویب رسیده، به صورت صریح به این موضوعات پرداخته شده است. همچنین قانون الزام دولت به حمایت همهجانبه از مردم مظلوم فلسطین مصوب 11 دی 1387 نیز بستر مناسبی برای طرح دعوی در محاکم داخلی فراهم میکند. علاوه بر این، دولت میتواند از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز اقدامات لازم را پیگیری کند.
عضو کانون وکلای بین الملل لندن افزود: وزارت خارجه، دادگستری و ریاست جمهوری اقداماتی را در این مسیر انجام داده است؛ از جمله نامه به آنتونیو گوتروش دبیرکل سازمان ملل، نامه به کشورهای عضو بریکس، نامه به رئیس سازمان صلیب سرخ و نامه به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد.
عبدی در مورد خانوادههای آسیب دیده از جنگ گفت: خانوادههای قربانیان نیز قادرند در مجامع بینالمللی و در محاکم داخلی برخی کشورها که اصل صلاحیت جهانی برای رسیدگی به جرائم بینالمللی را به رسمیت شناختهاند، طرح شکایت کنند.
رئیس کمیسیون بینالملل مرکز وکلای قوه قضائیه ادامه داد: خانوادههایی که فرزندان آنها دچار مصدومیت شدند و یا خانه و یا محل کار آنها آسیب دیده است میتوانند از محاکم داخلی استفاده کنند. همچنین قصد داریم از طریق همکاری مرکز وکلا و کانون وکلا، وکلای رایگان را در اختیار مردم آسیبدیده از جنگ قرار دهیم تا دسترسی این گروهها به خدمات حقوقی تخصصی فراهم شود.
وی ادامه داد: حتی قرار شده است تا کارشناسان رسمی که برای برآورد و ارزیابی خسارات در مکانهای آسیب دیده حضور پیدا میکنند نیز به طور رایگان در خدمت باشند.
عبدی در مورد روشهای پیگیری بین المللی تجاوز اسرائیل به ایران با توجه به عدم عضویت رژیم صهیونیستی و جمهوری اسلامی ایران در دادگاه کیفری بینالمللی (ICC) گفت: با توجه به اینکه نه اسرائیل و نه ایران عضو ICC نیستند با این وجود پرونده اسرائیل و فلسطین در ICC مطرح شده و رای محکومیت برای گالانت و ناتانیاهو صادر شده است که مرکز کانون وکلا ایران به همرا ژیل دوبر وکیل فرانسوی، در این پرونده شرکت دارد.
وی ادامه داد: در قوانین ICC بندی وجود دارد به نام «به تدبیر دادستان» و خوشبختانه دادستان در ICC مسلمان است و این بند میتواند راهی را برای بررسی این موضوع در دادگاه کیفری بینالمللی باز کند. همچنین میتوانیم از طریق شورای امنیت ملل متحد نیز برای پیگیری این موضوع توسط ICC اقدام کنیم.
وی افزود: از محاکم کشورهایی مانند بلژیک، فرانسه، روسیه و ... که صلاحیت جهانی رسیدگی به جرائم بین المللی را دارند نیز میشود طرح دعوی کرد.
عبدی در واکنش به توجیهات رژیم صهیونیستی در خصوص حمله به ایران و واکنشهای بینالمللی تصریح کرد: بر اساس بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد، استفاده از زور در روابط بینالملل صراحتاً ممنوع است. در شرایطی که ایران در حال مذاکره با ایالات متحده بود و هیچگونه درگیری مستقیم یا حتی نیابتی با رژیم صهیونیستی نداشت، توسل اسرائیل به زور کاملاً غیرقانونی و فاقد مشروعیت است.
وی افزود: علاوه بر این، حمله به فرماندهان نظامی ایران در زمانی که در حال انجام هیچگونه عملیات نظامی نبودهاند و در منزل شخصی خود، در کنار خانواده، مورد هدف قرار گرفته و به شهادت رسیدهاند، نمونه آشکار نقض قواعد حقوق بینالملل بشردوستانه و اصول بنیادین منشور ملل متحد محسوب میشود.
عبدی ادامه داد: اسرائیل در توجیه حمله خود به ایران به دفاع مشروع پیشدستانه استناد میکند، درحالی که دفاع مشروع پیشدستانه در حقوق بین الملل نه رویه و نه مستند قانونی دارد و در کل هیچ جایگاهی ندارد.
وی افزود: بسیاری از کشورهای منصف بیانههای بسیار خوبی را منتشر و اسرائیل را محکوم کردند و حتی بسیاری از کارشناسان سازمان ملل متحد نیز بیانیههایی منتشر کردهاند و در سازمانها و محاکم بینالمللی نیز دولت در حال انجام اقداماتی است که اسرائیل را محکوم کند.