کارشناس میراث فرهنگی: وضعیت خوبی نداریم/خیلی از مدیران حوزه میراث فرهنگی با رابطه در این جایگاه نشسته اند
علیرضا ناصری در گفتوگو با ایران ۲۴، درباره مشکلات عمده میراث فرهنگی در کشور توضیح داد: ایران بسیار بزرگ و پهناوری و دارای تمدن و قدمت بسیار زیادی است. ما اماکن و آثار تاریخی زیادی داریم. شاید در این زمینه جزو 10 کشور جهان باشیم. در ثبت آثار جهانی در جهان هفتم یا هشتم هستیم. حفاظت و نگهداری از آثار تاریخی هرچقدر بزرگتر باشند زحمات وامکانت بیشتری لازم دارد و هزینه بالاتری هم دارد. در حوزه حفاظت و نگهداری از میراث فرهنگی چالشهای بسیار زیادی داریم و جدیدا چالشهای جدیدی به آن اضافه شده است، مثل خشکسالی، فرونشستها، گرد و غبارها و آلایندههای صنعتی. وضعیت وضعیت خوبی نیست. نیاز به تلاش و زحمات بیشتری نسبت به گذشته دارد. به حمایتهای دولتی و حمایتهای مردمی بیشتری در این زمینه نیاز داریم.
وی در پاسخ به اینکه بزرگترین مشکل میراث فرهنگی هزینه و بودجه است و یا سوء مدیریت، گفت: بودجه جایگاه خود را دارد و همانطور که گفتم ما میراث گستردهای داریم. بودجه هست، اما این بودجه را ما میتوانیم بهتر مدیریت کنیم. یکی از معضلات ما در حال حاضر در میراث فرهنگی، مدیریت میراث فرهنگی و مدیریت بحران در میراث فرهنگی است. خیلی از مدیران ما مدیران کارشناس نیستند، مدیرانی هستند که با ارتباط یا به هر طریقی در این جایگاه نشستند. از همین توان بالقوه و بالفعلمان هم ما نتوانستیم درست استفاده کنیم. واین دو بال یعنی بودجه و امکانت و از طرفی مدیریت، با یکدیگر هماهنگ نیستند و نتوانستیم از این حداقل امکانات بیشترین استفاده را بکنیم. فکر میکنم یکی از معضلات اصلی ما در حال حاضر در میراث فرهنگی، مدیریت میراث فرهنگی باشد.
وی افزود: یکی دیگر از مشکلات ما در میراث فرهنگی این است که بودجه ما برای مدیریتها شفاف نیست و ما یک برنامه استراتژیک و راهبردی نداریم. من نوعی مدیر استانی هستم و برنامههایی دارم، اما چون استراتژی برای اجرای این برنامهها ندارم، سلیقه خودم را به کار می برم. حالا فکر کنید در این حوزه تخصص هم نداشته باشم و آشنایی کافی با حوزه میراث فرهنگی نداشته باشم. بخشی از میراث فرهنگی، گردشگری و بخشی از آن صنایع دستی است. اینها همه با هم ارتباط همسو دارند. اگر گردشگری ضعیف باشد، میراث فرهنگی ضعیف خواهد شد و میراث فرهنگی را اگر تقویت نکنیم، گردشگر خوب نداریم. ما یکی از کشورهایی هستیم که حسن و توان اصلی ما میراث فرهنگی ماست. ما میتوانیم از طریق ابنیهها، آثارمان و تاریخمان گردشکر را به ایران جذب کنیم. اینها مستلزم این است که مدیری قوی و آشنا به تمام موارد سرکار باشد و بتواند همه این موارد را با هم هماهنگ کند و به سمت جلو پیش ببرد.
ناصری درباره ساخت و ساز در حریم آثار تاریخی و تخلفاتی که در این خصوص صورت میگیرد، عنوان کرد: قانون حفظ آثار ملی را داریم و دستورالعملهایی در این حوز آمده و از لحاظ قانونی ما مشکلی نداریم. مشکل این سات که هر کسی برای خودش تفسیری از این قانون ایجاد میکند و مشکل بعدی ما اعمال نفوذ نمایندگان مجلس و افرادی از بیرون است. یکی از معضلاتی که ما در میراث فرهنگی پیدا کردیم حریم آثار میراث فرهنگی است. نمایندگان مجلس برای اینکه بتوانند رضایت افراد و حوزه نمایندگی خود را جلب کنند، دارند فشار میآورند که این حریمها کوچکتر شود. هر چه حریم کوچکتر شود، خطر به آن آثر تاریخی نزدیکتر میشود. قانون دراین زمینه وجود دارد، اما متاسفانه تفسیر به رأی و استفاده از نفوذهای سیاسی باعث شده این اتفاقات برای آثارمان بیفتد.