پیشگیری و مراقبت از زخم پای دیابتی

به گزارش شبکه خبری ایران۲۴ از وبدا، دکتر سعید نمازی بایگی با بیان اینکه دیابت یکی از پرهزینه‌ترین بیماری‌های غیرواگیر در جهان است، گفت: دیابت کنترل‌نشده می‌تواند منجر به عوارض خطرناکی همچون قطع عضو، نارسایی کلیه، نابینایی و سکته‌های مغزی و قلبی شود. در بسیاری از بیماران، زخم پای دیابتی آخرین مرحله این عوارض است که در صورت بی‌توجهی ممکن است به از دست دادن اندام منتهی شود.

دکتر نمازی با اشاره به عوامل خطر مؤثر در بروز زخم پای دیابتی افزود: چهار عامل اساسی شامل سابقه زخم قبلی، درگیری عصبی (نوروپاتی)، اختلال عروقی و تغییر شکل پا در بروز این زخم‌ها نقش دارند. از میان این عوامل، آسیب عصبی شایع‌ترین علت است، زیرا موجب از بین رفتن حس درد، گرما و سرما در اندام می‌شود و بیمار متوجه آسیب‌های کوچک نیز نمی‌شود.

وی تأکید کرد: بیماران دیابتی باید مراقبت از پاهای خود را به یک عادت روزانه تبدیل کنند. شست‌وشوی پا با صابون ملایم، خشک کردن دقیق به‌ویژه بین انگشتان، و بررسی روزانه پوست پا برای مشاهده هرگونه قرمزی، تورم، ترک یا زخم ضروری است. در صورت عدم امکان مشاهده کف پا، استفاده از آینه یا کمک گرفتن از اعضای خانواده توصیه می‌شود. این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: افراد مبتلا به دیابت نوع یک باید پنج سال پس از تشخیص، و افراد مبتلا به دیابت نوع دو بلافاصله پس از تشخیص، هر سال تحت معاینه کامل عصبی و عروقی قرار گیرند.

دکتر نمازی خاطرنشان کرد: کنترل دقیق قند خون، پرهیز از استعمال دخانیات، رعایت رژیم غذایی سالم و انجام فعالیت بدنی منظم از اصول اساسی پیشگیری از زخم پای دیابتی است. بیماران باید از کفش‌های مخصوص دیابتی با پنجه پهن و اندازه مناسب استفاده کنند و حتی در منزل نیز بدون کفش راه نروند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: زخم‌های دیابتی به هیچ عنوان نباید در منزل درمان شوند. این بیماران باید حتماً به پزشک متخصص عروق یا تیم‌های درمانی مجرب مراجعه کنند تا وضعیت خون‌رسانی پا ارزیابی شود و از گسترش عفونت جلوگیری گردد. بی‌توجهی به زخم، می‌تواند موجب عفونت‌های مقاوم و حتی از دست دادن پا شود.

دکتر نمازی ضمن هشدار نسبت به استفاده از روش‌های غیرعلمی مانند «زالودرمانی» در بیماران دیابتی گفت: زالودرمانی یا روش‌های مشابه نه‌تنها موجب بهبود واریس یا زخم دیابتی نمی‌شود، بلکه در صورت وجود اختلال در خون‌رسانی پا می‌تواند منجر به سیاه شدن و نکروز بافت شود.

این عضو هیأت علمی دانشگاه در پایان اظهار داشت: پیشگیری همواره آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر از درمان است. بیماران دیابتی باید به‌صورت مستمر سطح قند خون خود را کنترل کنند، به پزشک معالج مراجعه منظم داشته باشند و مراقبت‌های روزانه از پا را جدی بگیرند تا بتوانند از بروز عوارض جبران‌ناپذیر این بیماری پیشگیری کنند.