حضور «نوری بیلگه جیلان» در جمع داوران جشنواره جهانی فیلم فجر/رقابت ۱۶ فیلم از ۲۱ کشور

به گزارش ایران۲۴، روح الله حسینی در نشست خبری جشنواره جهانی فیلم فجر که در موزه سینما در حال برگزاری است اظهار کرد: از نظر من، رسانه بخشی جدایی‌ناپذیر سینماست و در شکل‌گیری نگاه عمومی به سینما نقشی تعیین‌کننده دارد. رسانه در واقع سهمی اساسی در ساختن حافظه جمعی ما و در زاویه‌ای که نسبت به سینما اتخاذ می‌کنیم ایفا می‌کند. تجربه تماشای فیلم‌ها و مواجهه با تحلیل‌ها و بازتاب‌های رسانه‌ای، ما را از سطح یک تجربه صرفاً شخصی فراتر می‌برد و در فرآیند یادگیری سینما، مقایسه آثار و شکل‌گیری توانایی «دیدن»، نقش بنیادین دارد.

 

وی افزود: از این جهت، برای من رسانه نه یک همراه مقطعی، بلکه شریکی بلندمدت برای سینماست و حضور در جمع شما را سبب خوشحالی و افتخار می‌دانم. امیدوارم گفت‌و‌گو‌های امروز، نقد‌ها و پیشنهاد‌های شما، در پیشبرد مسیری که به‌تازگی در حوزه بین‌الملل و جشنواره جهانی آغاز کرده‌ایم، مؤثر و سازنده باشد و بتوانیم با همراهی یکدیگر این مسیر را به بهترین شکل ادامه دهیم.

 

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر تاکید کرد: در فراخوانی که در شهریورماه منتشر کردیم، چهار بخش رقابتی معرفی شد؛ شامل مسابقه بین‌الملل، جلوه‌گاه شرق، چشم‌انداز و زیتون شکسته. این چهار بخش، بخش‌های اصلی رقابتی جشنواره را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، سه بخش غیررقابتی نیز در نظر گرفته شده است که شامل نمایش فیلم‌های مرمت‌شده (عمدتاً آثار شاعرانه سینمای ایران) مرور سینمای ترکیه و بخش جشنواره جشنواره‌ها است.

 

حسینی گفت: «زیتون شکسته» از بخش‌هایی است که از سال‌های گذشته در تقویم جشنواره جهانی حضور داشته و دوستان رسانه‌ای حتماً آن را به خاطر دارند. این بخش به گونه‌ای از سینما اختصاص دارد که ما آن را سینمای مقاومت، صلح و پایداری می‌دانیم و چنین نام‌گذاری کرده‌ایم. فیلم‌هایی که در این بخش ارائه می‌شوند، معمولاً آثاری هستند که به موضوعاتی همچون جنگ غزه، مسائل فلسطین و لبنان و همچنین جنگ ۱۲ روزه‌ای که در ایران رخ داده و جنگی تحمیلی از سوی رژیم صهیونیستی بوده است، می‌پردازند.

 

وی ادامه داد: در جشنواره جهانی فیلم فجر امسال نیز بخشی با عنوان «زیتون شکسته» در نظر گرفته‌ایم که شامل بخش ویژه ویدئو و عکس است. این بخش به‌طور خاص به مجموعه عکس‌ها و ویدئو‌هایی درباره جنگ‌های منطقه و جنگ ۱۲ روزه اختصاص یافته است که در خانه جشنواره در شیراز شاهد برگزاری آن خواهیم بود.

 

رقابت ۱۶ فیلم از ۲۱ کشور در بخش مسابقه بین‌الملل

وی گفت: در بخش «مسابقه بین‌الملل» جشنواره جهانی فیلم فجر، ۱۶ فیلم از ۲۱ کشور حضور دارند. کشور‌هایی همچون یونان، مجارستان، ژاپن، کره جنوبی، رومانی، ایتالیا، عربستان سعودی، قطر، فرانسه، نروژ و سوئد از جمله مشارکت‌کنندگان این بخش هستند.

 

به گفته وی در بخش «جلوه‌گاه شرق»، ۱۲ فیلم از ۱۸ کشور انتخاب شده‌اند. در این بخش، هفت فیلم نیز حضور دارند که ایران و هند هر کدام با دو فیلم و کشور‌هایی مانند آمریکا، چین، اندونزی، تایوان، ترکیه، مالزی، هنگ‌کنگ، ژاپن، مصر، فرانسه، آلمان و برخی کشور‌های دیگر هر کدام با یک فیلم در این بخش شرکت کرده‌اند.

 

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: در بخش «چشم‌انداز»، که همان مسابقه فیلم‌های اول و دوم است، ۱۱ فیلم از ۱۰ کشور حضور دارند. ایران در این بخش با دو فیلم حضور دارد و کشور‌های ترکیه، تونس، چین، کره جنوبی، ازبکستان، روسیه، سریلانکا، صربستان و ایتالیا نیز هرکدام با یک فیلم در این بخش شرکت کرده‌اند.

 

وی ادامه داد: در بخش «زیتون شکسته» نیز شش فیلم از ۱۵ کشور حضور دارند. از جمله، کانادا، فلسطین، عربستان سعودی، اردن و قطر هر کدام با دو فیلم در این بخش شرکت کرده‌اند و کشور‌هایی مانند لبنان، ایران، چین، انگلستان، فرانسه، دانمارک، نروژ، آلمان، قبرس و یونان نیز هر کدام یک فیلم در این بخش ارائه کرده‌اند.

 

 

8 فیلم ایرانی در بخش رقابتی جشنواره

حسینی گفت: در بخش «جشنواره جشنواره‌ها» که به نمایش آثار تحسین‌شده جشنواره‌های معتبر بین‌المللی اختصاص دارد، پنج فیلم از ۱۰ کشور حضور دارند. این آثار از کشور‌های پرتغال، کلمبیا، سوئد، سوئیس، آرژانتین، اروگوئه، ایران، آلمان و اسپانیا انتخاب شده‌اند. به جز فیلم ایرانی حاضر در این بخش، سایر فیلم‌ها تولیدات مشترک بین‌المللی هستند.

 

به گفته وی همچنین امسال هشت فیلم ایرانی در بخش رقابتی جشنواره حضور دارند: «او نمی‌خوابد» به کارگردانی رضا جمالی/ «زمانی در ابدیت» به کارگردانی مهدی نوروزیان/ «پل» به کارگردانی محمد عسگری/ «مرد آرام» به کارگردانی بهنوش صادقی/ «ماهی در قلاب» به کارگردانی محی‌الدین مظفر (محصول مشترک ایران و تاجیکستان)

 

دبیر جشنواره جهاین فیلم تصریح کرد: در بخش «جلوه‌گاه شرق» نیز دو فیلم ایرانی نمایش داده می‌شود: «دو روی پاییز» به کارگردانی روناک طاهر/ «فرشته‌ها نمی‌میرند» به کارگردانی محمدرضا ابوالحسنی.

 

حسینی گفت: اکنون جشنواره جهانی فیلم فجر جامه نویی می‌پوشد و ضمن احترام برای همه دوستانم از جمله رضا میرکریمی، محمدمهدی عسگرپور و رضا داد که پیش از من عهده‌دار این مسئولیت بودند، درباره جشنواره گفته شد که شیک و پیک برگزار می‌شده و مهمانان خوب داشته، همه را باید تعریف کرد، این تعاریف یک مقدمه دارد. یادمان نرود در چه دوره‌ای به سر می‌بریم، اولین دوره جشنواره جهانی سال ۹۴ بود، اگر اشتباه نکنم برجام هم امضا شده بود، حتما یادتان هست فضای اجتماعی، فضای عمومی، فضای فرهنگی، فضای اقتصادی سال ۹۴ اصلا قابل مقایسه با سال ۱۴۰۴ نیست. از روز‌هایی که چند میلیون نفر برای اینکه جنگ شده بود، فقط از تهران خارج شدند و چیزی نمانده بود به اینکه واقعه‌ای به نام اسنپ بک رخ دهد.

 

وی افزود: همکاران ما استادان علوم سیاسی دانشگاه تهران در تلویزیون می‌گفتند هفته بعد دوباره جنگ خواهد شد، در این فضا ما داریم سعی می‌کنیم، بنده و همکارانم در سازمان سینمایی و در استانداری شیراز که یک جشنواره شایسته و درخور نام ایران را برگزار کنیم، امیدوارم بتوانیم از عهده این کار بر بیاییم، فقط خواستم این فضا رو فراموش نکنید، کجا هستیم و چه کار می‌کنیم، من تمام تلاشم را می‌کنم.

 

وی افزود: سعیم را می‌کنم که جشنواره‌ای که آبروی ما را حفظ کند به شهر شیراز و هنر شیرازی‌ها هم بیاید برگزار کنیم. ما زمان زیادی هم نداشتیم، این جشنواره همیشه حداقل ۶ الی ۹ ماه وقت داشتند برای فراهم کردن مقدمات و در واقع دعوت از میهمان‌ها که با همین زمان کم؛ البته این به لطف خدا بوده و کمک همکارانم فکر می‌کنم اتفاق خوبی افتاد، یعنی با همین زمان کم دیگر فرصت اطلاع رسانی برای ما فراهم نبود که البته آن هم باز دلایل و ملاحظاتی داشت که می‌شود درباره آن حرف زد، فکر می‌کنم آنچه دعوت شد و آنچه پذیرفته شد قابل پذیرش باشد.

 

نوری بیلگه جیلان به جشنواره جهانی می‌آید

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در ادامه در پاسخ به پرسش خبرنگاران اظهار کرد: نوری بیلگه جیلان سرمایه سینمای آسیا و جهان است و صاحب نخل طلای کن است. از ایشان دعوت کردیم در هیات داوران حضور داشته باشد و امیدوارم از افتتاحیه شاهد حضور این فیلمساز در شیراز باشیم.

 

حسینی گفت: فیلم‌هایی که در جشنواره انتخاب و بازبینی شدند مسیری را طی کردند که همه فیلم‌ها در جشنواره‌ها طی می‌کنند و ملاحظه‌ای در کار نبوده است. رویکرد ما در انتخاب فیلم‌ها موثر بوده و رویکرد ما شاعرانه است. این خود به خود برخی موانع را از پیش پای ما برداشت. هیچ فیلمی به دلیل ممیزی منع حضور در جشنواره نداشته است. یک فیلم متعلق به سال ۲۰۲۲ بود و وقتی فهرست فیلم‌ها را بسته بودیم برای حضور تماس گرفتند که امکان حضور این اثر را نداشتیم.

 

دلیل نرسیدن فیلم «صدای هند رجب» به جشنواره

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: مذاکرات بسیار خوبی با پخش‌کننده فیلم «صدای هند رجب» داشتیم و روند همکاری به‌خوبی پیش می‌رفت و تنها چند درصدی از مسیر باقی مانده بود. اما متأسفانه خبری که نباید منتشر شد، زودتر از موعد رسانه‌ای شد؛ با اینکه می‌دانم انتشار آن از سر خیرخواهی بوده است. دوستی که این خبر را منتشر کرد، روز قبل با من صحبت کرده بود و از ایشان خواهش کرده بودم اندکی صبر کند، اما این اقدام زودهنگام ما را در وضعیت دشواری قرار داد. نتیجه این شد که تهیه‌کننده فیلم که طرف اروپایی و آمریکایی پروژه بود با ادامه روند موافقت نکرد.

 

وی افزود: این دقیقاً همان نکته‌ای است که پیش‌تر هم گفته بودم: امسال کار ما در پذیرش مهمانان و فیلم‌ها به‌طور ویژه سخت‌تر و حساس‌تر شده است و نیاز دارد که همچنان با دقت و مراقبت بیشتری پیش برویم.

 

۲۰۰ مهمان از کشور‌های مختلف به جشنواره جهانی می‌آیند

دبیر جشنواره جهانی در ادامه گفت: میهمانان ما که نزدیک به ۲۰۰ نفر هستند و قرار است به ایران بیایند از اروپا، آمریکا، شرق دور و منطقه، گام بزرگی در خروج انزوای فرهنگی ایران خواهد بود. تحریم‌های فرهنگی و جشنواره‌ای ایران جدی است و خیلی‌ها دوست ندارند پای فیلمسازان خارجی به ایران و پای فیلم‌های مجوزدار ایرانی به جشنواره‌های خارجی باز شود و این اقدام به بی اثر کردن چنین تلاش‌هایی منجر خواهد شد.

 

مرور سینمای ترکیه در جشنواره جهانی فیلم فجر

حسینی توضیح داد: ما در سال فرهنگی ایران و ترکیه به سر می‌بریم و در جشنواره مرور سینمای ترکیه را خواهیم داشت و میهمانان ترکیه نسبت به سایر کشور‌ها بیشتر هستند و از فیلمسازان تا عوامل حضور دارند و نشستی را درباره سینمای ترکیه خواهیم داشت. برای ما همکاری با ترکیه مهم است و تفاهم نامه‌ای سال‌ها پیش بین وزارت فرهنگ دو کشور منعقد شده که دنبال احیای آن هستیم و در تولیدات مشترک همکاری داشته باشیم.

 

وی گفت: پیشنهاداتمان را به سفیر ترکیه در ایران منتقل کردیم و امیدوارم از مقامات وزارت فرهنگ ترکیه حضور داشته باشند و مذاکراتمان را با آنان پیش ببریم.

 

تمرکز زدایی؛ دلیل برگزاری جشنواره جهانی فجر در شیراز

حسینی در ادامه اظهار کرد: وزیر فرهنگ از همه ما خواستند تمرکز زدایی کنیم و ایران تنها تهران نیست و محور رویداد‌های فرهنگی به دیگر شهر‌ها منتقل شود، این فرصت خوبی بود که جشنواره جهانی را به شهر دیگری که امکانات لازم را از منظر زیرساختی و فرهنگی دارد یعنی شیراز منتقل کنیم. رویکردی که ما در این جشنواره در نظر داریم یعنی فیلم شاعرانه ما را بیشتر ترغیب کرد که جشنواره را به شهری ببریم که نامش به شعر و ادب گره خورده است و استدلال‌های قوی داشتیم که جشنواره به شیراز برویم.

 

وی افزود: نمی‌شد یکسال صبر کرد تا سال بعد این اتفاق رخ دهد. هر زمانی که بشود کار خوب و پسندیده‌ای را انجام داد باید اقدام کرد. شیراز استقبال خوبی از جشنواره داشت البته که سال اول است و نواقصی هم هست. سعی می‌کنیم جشنواره آبرومند باشد، اما سال اول تجربه اول است و البته با همکاران کارکشته و مجربمان تلاش می‌کنیم کمترین ایراد را داشته باشیم.

 

شعر بخشی از هویت ما است

حسینی در ادامه درباره جشنواره جهانی فیلم فجر در پاسخ به خبرنگاران یادآور شد: ما در سرزمینی زندگی می‌کنیم شعر در آن فقط هنر نیست شیوه‌ای از بودن و نگریستن است. یک نوع جهانبینی است و فیلسوفان درگذشته ما نیز به این مهم اشاره داشتند و آثار آقای شایگان را همه می‌شناسیم و وی می‌گوید: ایرانیان شاعرانه می‌اندیشند و شعر مولفه تمدن ایرانی است و بخشی از فرهنگ و هویت ما شعر است و حضورش بر زیست فکری و فرهنگی و اجتماعی ما اثر دارد. کمترین کشوری داریم که چهارراه‌هایی مانند نوروز یا شب یلدا با فال حافظ داشته باشد.

 

وی ادامه داد: شعر در ایران قرن ۲۱ همچنان حاضر است. مولانا، سعدی، حافظ و...، در فرانسه که بروید کمتر کسی را می‌بینید که از شاعران قبلی این کشور بخواند و این زیست یعنی شعر مزیت فرهنگی و تمدنی ما است. می‌توان آنرا به سایر پدیده‌ها و هنر‌ها از جمله سینما گره زد. بزرگترین دستاورد ما از دوره کلاسیک شعر است. ما در جهان شهره به واسطه مولانا، خیام، و شعر پارسی هستیم و حافظ امروز هویت ما است و سر سفره‌ها حضور دارد. این بزرگترین دستاورد را می‌توان به بزرگترین دستاورد مدرن ما یعنی سینما گره زد.

 

حسینی گفت: رویکرد شاعرانه از این جهت برای من و دوستانم در سازمان خوشایند بود و هست که در واقع ارج نهادن این رویکرد به یک شیوه زیستن است که بخشی از هویت ماست، این نگاه را خیلی دوست داریم که در سینما ببینیم، مثل فیلم‌هایی که داشتیم و دیدیم، مثل سهراب شهید ثالث، نادری تا کیارستمی و مجید مجیدی که در جهان شهره شده‌اند؛ اینها فیلم‌های شاعرانه ما بوده که در جهان جاری است و بازگشت به یک رویکرد و مزیت است که می‌تواند مزیت ما در سینمای ایران و جهان باشد و در ایران هم در کنار تمام سرگرمی‌ها می‌تواند جای خود را دوباره باز کند. انتقال آثار مطابق با این رویکرد بوده یعنی این فیلم‌های خیلی سرگرم کننده نیستند و باید به عنوان مخاطب کمی حوصله بیشتری برای دیدن آنها داشته باشیم مثل برخورد با شعر با صبر، سکوت و ایهام و استعاره در مواجهه با آنها برخورد کنیم.