۱۱۲ مجوز کاوش باستانشناسی در کشور صادر شد/ از حریره کیش تا غار اسپهبد خورشید
به گزارش شبکه خبری ایران۲۴ از ایرنا، محمد ابراهیم زارعیاظهار داشت: بررسی و شناسایی ضروریترین اقدام در کاوشگری است. در کشورهای غنی مانند ایران آثاری از نیاکان و تمدنها بر جای مانده که با بررسیهای علمی و پیماشی کاوشگران در بخشهایی از محوطه و یا شهر میتوان به اطلاعات ارزشمندی از نحوه زندگی انسان ها، تاریخ، فرهنگ و تمدن پی برد.
وی افزود: در باستان شناسایی شهری اقداماتی نظیر بررسی و شناسایی، کاوش گسترده، کاوش های استعلامی و گمانه زنی انجام میشود. اگر کاوشگران با اثری مواجه شوند دست به کاوش گسترده میزنند مانند کاوش ها در بافت شیراز که در حین ساخت بخشی از طرح مترو کنار شاه چراغ، با اثر تاریخی مواجه شدند یا در کمر زرین اصفهان که بعد از گمانه زنی استعلامی در صورت یافتن آثار تاریخی کاوشهای گسترده صورت میگیرد.
رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری ادامه داد: طرحهای نجات بخشی هم در مکانهایی مانند سدسازی، توسعه عمرانی در کشور، مسیرهایی که لولههای آب و گاز از مسیرها عبور میکند، جادهسازیها و اجرای خطوط راه آهن انجام میشود. متولیان برای انجام عملیات اجرایی باید ابتدا از سازمان محیط زیست مجوز دریافت کنند و بعد موضوع را به میراث فرهنگی اطلاع دهند. اجرای هر طرح عمرانی دستورالعملل های خاصی دارد به عنوان مثال باستان شناسان با بررسی تراز آبگیری سدها تعداد محوطه ها را شناسایی میکنند.
زارعی تصریح کرد: همه طرحها در شورای فنی طرح های عمرانی از لحاظ اینکه آسیب رسان نباشد مطالعه و بررسی میشود و نقاطی که آثار وجود داشته باشد را به مجریان طرح ها اعلام میکنیم. اگر تعداد آثار تاریخی زیاد باشد باید مسیرها تغییر کند. اکنون به دلیل ارتباط خوبی که پژوهشگاه با معاون میراث فرهنگی دارد کارها به خوبی انجام میشود. بخشی از بررسی ها پرسش محور است، کاوشگران طرح میدهند و با توجه به محدوده و گستره آنها، اعتبار در نظر گرفته میشود. اگر بررسی هدفمند و درست انجام شود، میتوان برنامه ریزی کرد کدام نیاز به کاوش، مستند نگاری و حفاظت و مرمت دارد.
صدور ۱۱۲ مجوز کاوش در کشور
رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری گفت: ۱۱۲ مجوز شامل ۱۳ مجوز بررسی و شناسایی، ۲ مجوز کاوش و بررسی نجات بخشی، ۲۶ مجوز کاوش، ۶۶ مجوز گمانه زنی و لایه نگاری، ۶ مجوز کاوش آموزشی دانشگاه ها از دی سال گذشته تاکنون صادر شده است.
زارعی افزود: ۱۳ مجوز بررسی و شناسایی در شهرستان های سرچهان- دشت بام، ۲۹ مستند نگاری های آرکئوژئوفیزیک در بهبان و شهر تاریخی ارجان در ایلام و ۲ مجوز نجات بخشی برای بررسی خط انتقال کلقان به بستان آباد و کاوش محوطه میمه صار شده است.
وی ادامه داد: در بررسی های نجات بخشی، انتقال خطوط آب و گاز، افراد باید رزومه قوی داشته باشند بعد از احراز صلاحیت به افراد مجوز داده میشود. آنها طول مسیر آب و گاز را بررسی و با جی پی اس تفکیک یا فقط مستندنگاری میکنند.بیشتر محوطه ها آثار سطحی دارد. بعد از دیدن برجستگی ها یا یافتن سفال و سازها گمانه زنی انجام میشود که آیا در لایه های زیرین خاک اثری وجو د دارد یا خیر.
زارعی خاطرنشان کرد: سالها کاوش ها به دلیل کمبود بودجه و هماهنگ نبودن دستگاه های متولی متوقف شده بود اما امسال با پیگیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارتخانه و مناطق آزاد کیش بخشی از بودجه مورد نیاز را تامین و پشتیبانی میکنند. ایران کشوری غنی است و وزارتخانه نمیتواند به تنهایی هزینه ها را پرداخت کند.
کاوش در ۲۶ منطقه از حریره کیش تا غار اسپهبد خورشید
رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری گفت: کاوش ها پرسش محور در محوطه های حریره کیش- تپه چغاگلان مهران- دستکنده تفرش- گورستان چالی سقز- غار اسپهبد خورشید در مازندران- غار قمری خرم آباد، غار غلعه کرد اوج در قزوین، محوطه ربع رشیدی در تبریز، پایگاه ملی اوجان بستان آباد در آذرباریجان شرقی، محوطه سلطانیه در زنجان، کمر زرین اصفهان و هگمتانه در حال انجام است.
زارعی اضافه کرد: در بخش گمانه زنی و لایه نگاری نیز ۶۶ مجوز برای قلعه فلک الافلاک، محوطه فسطین لار الموت، تپه چغاگنوند، پردیس تخت جمشید، تپه خیبر روانسر، بندر سیراف صادر شده است.
صدور ۶ مجوز کاوش آموزشی برای دانشگاه ها
برخی از دانشگاه های دارای گروه باستان شناسی، یک درس عملی برای دوره کاوش های میدانی دارند. ما با دانشگاهها تفاهمنامه داریم بعد از بررسی پروپزالها مجوز کاوش آموزشی با رعایت تمام موازین کاوش علمی باستان شناسی برای آنها مجوز صار می شود.
زارعی افزود: اکنون ۶ مجوز کاوش آموزشی در نوش آباد کاشان، مشکین تپه بوئین زهرا، چشمه علی ری دانشگاه شهید بهشتی، تپه صادق و پیرزال سیستان برای دانشگاهها صادر شده است.
