به گزارش رسانه بهمن، روزنامه ایران ۱۴ دی به گفت وگو با محمد مسیحی معاون درآمدهای سازمان مالیاتی پرداخت و نوشت: اقلام خوراکی مانند روغن، پنیر، ماست، شیر، شیرخشک و خدمات درمانی، آموزشی، ورزشی و همچنین دارو از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شدند. پس از ۱۳ سال، قانون مالیات بر ارزش افزوده دائمی و از روز گذشته لازم الاجرا شد. کلیات لایحه مالیات بر ارزش افزوده ۱۷ اردیبهشت سال ۹۸ در مجلس دهم به تصویب رسیده بود که بعد از گذشت ۲ سال در مجلس یازدهم به سرانجام رسید.
قانون آزمایشی مالیات بر ارزش افزوده از سال ۸۷ به اجرا درآمد و قرار بود در مدت ۵ سال ضعف‌های آن اصلاح و به قانون دائمی تبدیل شود که پس از آن هر سال در بودجه سنواتی تمدید و بعد از ۱۳ سال از تصویب، به قانون دائمی تبدیل شد. قانون ۵۷ ماده‌ای مالیات ارزش افزوده، پس از سال‌ها اجرای آزمایشی سرانجام با اصلاحات قابل توجهی نهایی و دائمی شد که طبق اعلام مسئولان یکی از اهداف اصلی آن حمایت از سبد مصرفی خانوارها و تولیدکنندگان است. برهمین اساس، دراین قانون بندهای مختلفی بدین منظور به تصویب رسیده است. محمد مسیحی، معاون درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور درگفت‌وگو با «ایران» مهم‌ترین تغییرات قانون مالیات بر ارزش افزوده را تشریح می‌کند.
قانون مالیات بر ارزش افزوده از روز ۱۳ دی ماه دائمی و لازم الاجرا شد، محورهای اصلی این قانون و تغییرات آن شامل چه مواردی می‌شود؟
قانون مالیات بر ارزش افزوده پس از ۱۳ سال اجرای آزمایشی سرانجام در نیمه نخست امسال و در تاریخ ۱۲ تیرماه ابلاغ و از دیروز لازم الاجرا شد. با توجه به تجاربی که در دوره آزمایشی این قانون به دست آمد و همچنین با مطالعات تطبیقی سایر کشورها، اصلاحاتی در آن انجام شد. براین اساس اصلی‌ترین محورهای رفع ابهامات فنی و اجرایی، شامل بازنگری در معافیت‌های مالیات بر ارزش افزوده، تغییر در نحوه توزیع درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده، متناسب‌سازی جرایم مالیاتی و بحث اصلاح دادرسی نظام مالیاتی شده است. البته حمایت از بخش کشاورزی و تولید نیز در این اصلاحیه پیش‌بینی و عملیاتی شده است.
در بازنگری معافیت‌ها چه تغییراتی ایجاد شده است؟
در چهارچوب اصلاحات انجام شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده تلاش شده با تبیین مواردی از قانون و تغییر آنها، بار مالی کمتری به تولید کنندگان تحمیل شود. از سوی دیگر، به جهت حمایت از سبد مصرفی خانوار و با توجه به تجربه چندین ساله در برخی کالاها و خدمات که اجرای مالیات بر ارزش افزوده در مورد آنها مشکلاتی را به وجود آورد، بازنگری اساسی در معافیت‌های مالیات بر ارزش افزوده صورت گرفته است.
مهم‌ترین کالاهایی که از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شده چه مواردی است؟
کلیه محصولات کشاورزی فرآوری نشده، تمام اقلام سبد مصرفی خانوار (شامل روغن، پنیر، ماست، شیر، شیر خشک)، خدمات درمانی، آموزشی، ورزشی و دارو از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. علاوه بر این، درخصوص بازنگری درمعافیت‌های مالیاتی که مهم‌ترین بخش در قانون مالیات بر ارزش افزوده محسوب می‌شود و مهم‌ترین مطالبه فعالان اقتصادی و مردم بوده، تغییرات مهمی رخ داده است. در این راستا، یکی از معافیت‌های مهم به طلا مربوط می‌شود.
بدین ترتیب برخلاف گذشته که اصل و ذات طلا مشمول مالیات بر ارزش افزوده بود، در قانون دائمی، تنها اجرت ساخت و سود مشمول مالیات است. یکی دیگر از تغییراتی که در معافیت‌ها ایجاد شده این است که خدمات حمل‌ونقل بار شامل ریلی، زمینی و... چه داخلی و چه بین‌المللی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شده است. این در حالی است که پیش از این، این فعالیت‌ها مشمول مالیات بر ارزش افزوده بود و یکی از مطالبات فعالان این حوزه حذف مالیات بود که انجام شد. از دیگر بخش‌هایی که از شمول مالیات بر ارزش افزوده خارج شد، هتل‌های سه ستاره و کمتر و میهمانپذیرهاست.
همچنین شیر و ماست هم جزو کالاهای معاف به شمار می‌رود. در حوزه صنایع دستی نیز با تأیید و اجرای قانون حمایت از صنایع دستی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شد. از سوی دیگر، خدمات ورزشی که قبل از این مشمول مالیات بود به شرط دریافت مجوز از مراجع ذیربط از پرداخت مالیات معاف می‌شود.
در راستای حمایت از تولید چه تمهیداتی پیش‌بینی شده است؟
در قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده، مالیات و عوارض ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولیدی قابل کسر و استرداد است. بدین معنا که شرکت‌های تولیدی که قبل از مرحله بهره‌برداری قرار دارند از همان شروع فعالیت می‌توانند مالیات بر ارزش افزوده پرداخت شده خود را از سازمان امور مالیاتی طلب کنند و درخواست استرداد آن را داشته باشند. در یک چهارچوب کلی تا زمانی که یک شرکتی تا به تولید نمی‌رسید امکان درخواست استرداد فراهم نبود، اما با اجرای قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده این محدودیت‌ها برداشته شده است.
در حوزه نشر هم معافیت‌ها اعمال شده است؟
بله برای حمایت از فعالان حوزه چاپ و نشر، این فعالیت‌ها هم مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیست.
در بخش کالاهای مشمول مالیات بر ارزش افزوده در قانون دائمی چه تغییراتی ایجاد شده است؟
در این بخش یکی از مهم‌ترین کالاها، خدمات حمل‌ونقل هوایی است که مشمول ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده است.
بدین ترتیب قیمت بلیت هواپیما افزایش می‌یابد؟
نکته‌ای که در مالیات بر ارزش افزوده بلیت هواپیما به آن باید توجه کرد این است که پیش از این بلیت مشمول ۵ درصد عوارض بود که در قانون دائمی این ۵ درصد حذف و ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده جایگزین آن شده است. بدین ترتیب هزینه بلیت ۹ درصد افزایش نیافته است و این قانون نباید بهانه‌ای برای افزایش قیمت باشد.
در مواد غذایی، چه اقلامی مشمول مالیات بر ارزش افزوده شده است؟
به طور عمده اغلب مواد غذایی معاف از مالیات است و در قانون اقلام مضر برای سلامتی مشمول مالیات شده است. برهمین اساس قند و شکر یکی از اقلامی است که در قانون دائمی مشمول شده است.
اجرای قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده چه میزان درآمد برای دولت ایجاد می‌کند؟
هم اکنون یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت مالیات است که سهم مالیات بر ارزش افزوده نیز قابل توجه است. در لایحه بودجه سال آینده از ۴۵۱ هزارمیلیارد تومان درآمد مالیاتی، بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد تومان مربوط به مالیات بر ارزش افزوده است. در شهرداری‌های کشور نیز حداقل ۳۰ درصد از بودجه آنها از محل مالیات بر ارزش افزوده تأمین می‌شود. بدین ترتیب سهم و نقش مالیات بر ارزش افزوده در تأمین بودجه و منابع عمومی کشور قابل توجه است.
