رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی_ رضا باقری‌پور: توافق هسته‌ای ایران موقعیت خاصی در شبکه مسائل نظام بین‌الملل پیدا کرده است. این روند فزاینده است و تداخل مسائل مختلف با این این توافق رفته رفته بیشتر هم می‌شود. قیمت جهانی نفت، نرخ تورم آمریکا، تحریم های روسیه و.. من جمله مسائل متداخل با این پرونده هستند.
اخیرا در همسایگی ایران تغییری در سطح هیئت حاکمه رقم خورد که ممکن است خط جدیدی به سمت مذاکرات و مسئله توافق هسته‌ای با ایران ایجاد کند. پاکستان عرصه کشمکش قدرت بین عمران خان و شهباز شریف از حزب مسلم لیگ شد. اکنون عمران خان جای خود را به واسطه چیزی که مداخله و کودتای خارجی می‌داند، به رقیب غربگرای خود یعنی شهباز شریف داده است.
روی کار آمدن شهباز شریف از دو جهت حائز اهمیت است. اول اینکه او برخلاف عمران خان روابط خوبی با عربستان سعودی و محمد‌بن‌سلمان دارد. همین چند روز پیش او در اولین سفر رسمی خود به عربستان سفر کرد و با پادشاه و ولیعهد این کشور دیدار نمود. اما جهت دوم بیشتر از شخص نواز شریف به پاکستان برمی‌گردد؛ به سابقه جنجالی این کشور در انتقال و فروش تاسیسات اتمی!
سودای سعودی
اگر میل به عرضه در پاکستان محل گمانه و تردید باشد، عطش تقاضای عربستان غیرقابل انکار است. یکی از هراس‌های غربی پیرامون برنامه اتمی ایران، مسئله اشاعه اتمی پس از تولید سلاح توسط جمهوری اسلامی است. عربستان نیز با بهره‌برداری از این نگرانی، مدام بر عزم خود برای ساخت سلاح به دنباله ایران تاکید می‌کند. محمد بن سلمان در یک مصاحبه تلویزیونی در سال 2018 رسما اعلام کرد که قطعا ایران را در ساخت سلاح اتمی دنبال می‌کند. جالب اینکه گویی او به چهره وحشتناک و غیرعقلانی خود در جهان واقف است و می‌داند که دولتهای بزرگ چه هراسی از تجهیز این شاهزاده سبکسر به سلاح اتمی دارند.
اما ظهور اراده پادشاهی سعودی تنها در مقام حرف نبوده است. مدتی پیش اخبار احداث یک کارخانه تولید موشک در بیایان‌های عربستان به رسانه‌ها درز کرد. این کارخانه با کمک چینی‌ها ساخته شد بود؛ گمانه‌ها حاکی از اینست که این کارخانه قابلیت مونتاژ و ساخت موشک‌هایی با قابلیت حمل کلاهک اتمی را داراست. در سال 2020 نیز وال استریت ژورنال گزارش داده بود که چین به پادشاهی عربستان سعودی کمک کرده تا کارخانه ای برای فرآوری سنگ اورانیوم بسازد.
قبل از این هم در خلال همکاری های پاکستان و عربستان این احتمال وجود داشت که عربستان مسیر اتمی شدن را از ناحیه استقرار موشک‌های اتمی پاکستان در عربستان دنبال کند. اما هر چه به جلو می‌رویم، انگیزه و تحرکات سعودی‌ها برای درونی سازی این توان شدت می‌گیرد.
عربستان همین الان هم از بایدن تقاضای کسب سطح متعارف تکنولوژی هسته ای دارد که تاکنون موفق به جواز و مساعدت آن نشده است. اما اکنون که کار این دو کشور تا حد پاسخ ندادن به تماس‌های یکدیگر بیخ پیدا کرده، بی‌اعتنایی عربستان به قیود آمریکایی و حرکت برای دستیابی از جانب پاکستان، ناممکن یا بعید نیست.
این تقلای سعودی برای سلاح اتمی، توقف برنامه هسته‌ای ایران را برای آمریکا توجیه‌پذیر تر از گذشته می‌کند. حال دموکرات‌ها به طریقی و جمهوری‌خواه‌ها به طریقی دیگر. اما در حال حاضر و مبتنی بر آرایش کنونی صحنه، احتمال اینکه بایدن را به سمت توافق و مسامحه سوق دهد بیشتر است
