پشت پرده تامین مالی اسرائیل/ تامین مالی نا‌سور اسرائیل از منابع چرکین آمریکا
مهرداد حاجی‌زاده فلاح استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴، به موضوع تامین مالی تروریسم پرداخت و تاکید کرد که تامین منابع نا‌سور اسرائیل از منابع چرکین آمریکا است؛ سرمایه‌گذاری بانک‌ها و مدیران دارایی در «اوراق قرضه جنگی» اسرائیل و تضمین این اوراق، نشان‌دهنده سابقه طولانی همدستی شرکت‌ها در نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه توسط این رژیم است.
وی افزود: مؤسسات مالی، طبق اصول راهنمای سازمان ملل درباره تجارت و حقوق بشر و دستورالعمل‌های OECD، مسئولیت دارند تا از مشارکت در تاثیرات منفی بر حقوق بشر خودداری کنند. راهنمای OECD نیز تصریح می‌کند که موسسات مالی ممکن است از طریق پذیره‌نویسی اوراق قرضه، به نقض حقوق بشر کمک کنند.
حاجی‌زاده فلاح با اشاره به اقدامات نظامی اسرائیل در غزه، از جمله هدف قرار دادن غیرنظامیان، محاصره منابع آب، برق و کمک‌های بشردوستانه و تخریب زیرساخت‌ها، اظهار داشت: این رفتارها باعث شده تا اسرائیل متهم به نسل‌کشی شود. وی به صدور اقدامات موقت دیوان بین‌المللی دادگستری در ژانویه ۲۰۲۴ تحت کنوانسیون نسل‌کشی اشاره کرد و گفت: سازمان‌های حقوق بشری، گزارشگران ویژه سازمان ملل و کارشناسان دانشگاهی بر معادل بودن حملات اسرائیل با نسل‌کشی تأکید کرده‌اند.
استاد دانشگاه با بیان اینکه دولت اسرائیل قصد دارد از عواید حاصل از اوراق قرضه دولتی برای ادامه حملات در غزه استفاده کند، تاکید کرد: این امر بانک‌ها و سرمایه‌گذاران را در معرض ریسک عدم رعایت مسئولیت‌های حقوق بشری قرار می‌دهد و ممکن است در جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل‌کشی همدست شوند.
وی هشدار داد: نقض گسترده قوانین بین‌المللی توسط اسرائیل می‌تواند خطرات قانونی جدی برای بیمه‌گران و سرمایه‌گذاران ایجاد کند. اگر دادگاه‌ها اثبات کنند که مؤسسات مالی سهم قابل توجه و آگاهانه‌ای در این جنایات داشته‌اند، آنها ممکن است با اتهامات کیفری بین‌المللی یا ملی مواجه شوند.
حاجی‌زاده فلاح یادآور شد: در ژوئن ۲۰۲۴، کارشناسان سازمان ملل متحد در فراخوانی برای تحریم کامل تسلیحاتی اسرائیل، هشدار دادند که شرکت‌ها و مؤسسات مالی حمایت‌کننده از حملات نظامی این رژیم ممکن است با پیامدهای همدستی در نقض جدی حقوق بشر، از جمله نسل‌کشی، روبرو شوند.
فلوریدا قانونی برای سرمایه‌گذاری نامحدود دولت‌های محلی در اوراق قرضه اسرائیل با وجود هشدارهای ریسک مالی تصویب کرد
کارشناس اقتصادی، اعلام کرد: قانونی جدید در ایالت فلوریدا آمریکا مدلی مالی را معرفی می‌کند که به دولت‌های محلی سراسر کشور این امکان را می‌دهد تا علی‌رغم افزایش ریسک‌های مالی، مبالغ تقریباً نامحدودی برای حمایت از تلاش‌های جنگی اسرائیل سرمایه‌گذاری کنند.
حاجی‌زاده فلاح بیان کرد: فرماندار جمهوری‌خواه فلوریدا، ران دسانتیس، در اقدامی بی‌سروصدا، ممنوعیت استانداردهای ریسک مالی را برای سرمایه‌گذاری دولت‌های محلی در اوراق قرضه‌ای که دولت اسرائیل را تأمین مالی می‌کند، لغو کرد. این رخداد تنها چند ماه پس از هشدار یک آژانس رتبه‌بندی اعتباری مهم مبنی بر در معرض خطر نکول بودن این اوراق و احتمال پایین آمدن رتبه اعتباری آنها اتفاق افتاد.
وی تاکید کرد: با تصویب این معافیت ویژه، سیاستمداران فلوریدا تهدید می‌کنند که سهم بیشتری از پس‌اندازهای دولت‌های محلی را به حمایت مالی از جنگ رژیم نتانیاهو اختصاص دهند. این قانون مدلی جدید برای سرمایه‌گذاری معرفی می‌کند که علی‌رغم ریسک‌های مالی فزاینده، محدودیتی برای سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های جنگی اسرائیل اعمال نمی‌کند.
کارشناس اقتصادی ادامه داد: یکی از شهرستان‌های فلوریدا با مواجه شدن با شکایتی از سوی ساکنان خود، به علت اختصاص ۱۵ درصد از سبد پس‌انداز خود به اوراق قرضه صادر شده توسط اسرائیل، بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار جهان در اوراق قرضه اسرائیل شده است. این اوراق قرضه تنها اوراق قرضه خارجی است که طبق قانون محلی فلوریدا مجاز به سرمایه‌گذاری در آن هستند.
حاجی‌زاده تصریح کرد: علاوه بر کمک‌های نظامی مستقیم فدرال آمریکا به اسرائیل، خرید این اوراق قرضه به یکی از روش‌های اصلی ایالت‌ها و مناطق مختلف آمریکا برای ارائه میلیاردها دلار پول مالیات‌دهندگان به اسرائیل، به‌ویژه در زمان جنگ اسرائیل و حماس پس از حملات ۷ اکتبر تبدیل شده است.
وی گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده توسط لِوِر، کارگزار اصلی اوراق قرضه اسرائیل که به نمایندگی از دولت اسرائیل فعالیت می‌کند، اخیراً برای تصویب این قانون که از نظر نوع خود بی‌سابقه است، لابی انجام داده است.
کارشناس اقتصادی عنوان کرد: این قانون تنها چند ماه پس از آن تصویب شد که آژانس رتبه‌بندی وال استریت، مودیز، رتبه اوراق قرضه اسرائیل را از «A» به «Baa» کاهش داد. این کاهش رتبه نشان‌دهنده ریسک بالاتر ناتوانی اسرائیل در پرداخت بدهی‌هایش است و با وجود آن، ادامه سرمایه‌گذاری‌ها در این اوراق بدون محدودیت امکان‌پذیر شده است.
حاجی‌زاده فلاح یادآوری کرد: کارشناسان هشدار داده‌اند که تأثیر جنگ بر چشم‌انداز مالی بلندمدت اسرائیل خطرات بسیار بالاتری نسبت به موارد عادی ایجاد کرده و احتمال دارد اوراق قرضه در آینده رتبه پایین‌تری «بنجل» دریافت کنند که به دارایی‌های پرریسک‌تر تبدیل خواهد شد.
وی تصریح کرد: دو آژانس رتبه‌بندی اعتبار مهم دیگر آمریکا نیز سال گذشته رتبه اسرائیل را کاهش داده بودند. این کاهش رتبه‌ها سبب شده برخی شهرستان‌های سرمایه‌گذار در اسرائیل مانند پالم بیچ و میامی-دید در صورت ادامه خرید اوراق قرضه، قوانین و سیاست‌های سرمایه‌گذاری محلی خود را که شرط رتبه «A» را برای سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه اسرائیل دارند، نقض کنند.
لزوم امتیازات ویژه در قانون فلوریدا برای حمایت مالی گسترده از اسرائیل
کارشناس مسائل اقتصادی، اعلام کرد: لایحه اخیر به گونه‌ای طراحی شده است که معافیت‌های خاصی را برای اسرائیل فراهم کند، مشابه رویکرد دولت ایالات متحده در بسیاری از حوزه‌ها که اسرائیل از اجرای قوانین آمریکایی سرپیچی می‌کند. کارشناسان مالی شهرداری نیز تأکید دارند که قانون فلوریدا می‌تواند تاثیرات مالی گسترده‌ای به دنبال داشته باشد.
حاجی‌زاده فلاح ادامه داد: از زمان آغاز جنگ میان اسرائیل و گروه حماس، اسرائیل مبلغ بی‌سابقه‌ای معادل ۵ میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران دولتی و خصوصی آمریکایی به منظور پرداخت بدهی‌های رو به افزایش خود دریافت کرده است. در این میان، دولت‌های ایالتی و محلی آمریکا یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار از این کمک‌ها را تأمین کرده‌اند.
وی بیان کرد: اوراق قرضه که ابزاری در بازار مالی با درآمد ثابت هستند، از سوی سرمایه‌گذاران برای وام دادن به دولت خریداری می‌شوند و در بازه زمانی دو تا پانزده سال با نرخ بهره معین پرداخت می‌شوند. درآمد حاصل از این اوراق قرضه به عنوان منبع بودجه اضافی برای پروژه‌های دولتی از جمله جبران هزینه‌های لشکرکشی‌های نظامی به اسرائیل بازمی‌گردد.
کارشناس اقتصادی تصریح کرد: پیش از آغاز جنگ فعلی اسرائیل با ایران ، حدود نود ایالت و منطقه در آمریکا مبالغ قابل توجهی را در اوراق قرضه اسرائیل سرمایه‌گذاری کرده بودند و این روند با توجه به پیش‌بینی جنگ احتمالی با ایران در یک سال و نیم گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است.
حاجی‌زاده فلاح اضافه کرد: تمام این سرمایه‌گذاری‌ها تحت نظارت و حمایت شرکت توسعه اسرائیل که به «اوراق قرضه اسرائیل» نیز شناخته می‌شود، تسهیل می‌شود. این شرکت با دفاتر فروش در سراسر آمریکا، اوراق قرضه را به سرمایه‌گذاران خرد، صندوق‌های بازنشستگی، صندوق‌های خزانه‌داری و سرمایه‌گذاران نهادی در وال استریت عرضه می‌کند.
وی افزود: دانی ناوه، رئیس فعلی شرکت توسعه اسرائیل و عضو سابق کنست و وزیر کابینه این کشور، عنوان کرد که این پنج میلیارد دلار تنها سرمایه نیست بلکه بیانگر اعتماد جهانی به اقتصاد اسرائیل است.
کارشناس اقتصادی توضیح داد: تاریخچه اوراق قرضه اسرائیل به سال‌های ابتدایی تشکیل دولت اسرائیل بازمی‌گردد و نقشی حیاتی در جذب بودجه جنگ‌های شش روزه ۱۹۶۷ و یوم کیپور ۱۹۷۳ داشته است؛ بر اساس تحقیقات کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی، این شرکت نه تنها فروش اوراق را مدیریت می‌کند، بلکه به یک عملیات مالی-سیاسی تبدیل شده که برای تصویب قوانین به منظور افزایش فروش این اوراق، لابی می‌کند و میزبان مهمانی‌های خصوصی لوکس با سیاستمداران است.
وی خاطر نشان کرد: اوراق قرضه اسرائیل توانسته است دولت‌های ایالتی مختلفی مانند لوئیزیانا، ایندیانا، نیوجرسی و نیومکزیکو را متقاعد کند تا قوانین قدیمی که دولت‌ها را از سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه خارجی منع می‌کرد، لغو کنند. همچنین این اوراق باعث شده‌اند که دولت‌های محلی محدودیت‌های سرمایه‌گذاری در بدهی‌های خارجی را کاهش دهند.
