منوچهر اکبرلو: بخش اطلاع رسانی جشنواره بینالمللی فجر ضعیف بود/تمرکز زدایی فرهنگی اقدامی مثبت است
چهل و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر، از پنجم تا دوازدهم آذرماه ۱۴۰۴ در شهر شیراز برگزار شد.
این جشنواره برای نخستین بار در شهر شیراز برگزار شد و ۴۶ فیلم از ۳۵ کشور مختلف در بخشهای متفاوتی شامل «رقابتی بینالملل»، «جلوهگاه شرق»، «چشمانداز سینمای جهان» و «زیتون شکسته» روی پرده رفت.
اولین میزبانی شهر شیراز به عنوان شهری فرهنگی و تاریخی، از یک رویداد خاص فرهنگی و بین المللی با حضور چهرههای شاخص سینمایی، مدیران فرهنگی و مهمانان خارجی فضای فوق العاده خاصی را ایجاد کرد.
از بازیگران مطرح سینما و تلویزیون که در جشنواره حضور داشتند میتوان به «علیرضا خمسه»، «محمدرضا شریف نیا»، «علی نصیریان»، «ایرج طهماسب» و «مهدی فقیه» اشاره کرد.
منوچهر اکبرلو نمایشنامهنویس، کارگردان تئاتر و پژوهشگر ایرانی روز دوشنبه هفدهم آذر ۱۴۰۴ در گفت وگو با شبکه خبری ایران۲۴، درباره معیارهای مهمی که باعث انتقال جشنواره بینالمللی فیلم فجر به شیراز شد بیان کرد: باتوجه به اینکه زیرساختهای اصلی سینمای کشور در تهران مستقر بوده، طبیعی است که جشنوارههای مهم نیز در پایتخت برگزار می شد. اما در حال حاضر با ورود به دوره دیجیتال، نمایش فیلم وابسته به تجهیزات آنالوگ و امکانات خاصی نیست؛ امروزه میتوان فیلمها را در هر سالن و شهری به نمایش گذاشت و به همین دلیل محدودیت زیرساخت سینما در این عصر مطرح نیست؛ برای برگزاری جشنواره در تهران یا شیراز محدودیت خاصی وجود ندارد.
وی ادامه داد: به طور کلی وضعیت در حوزه تئاتر متفاوت است. تئاتر، یک اجرای زنده است و برای اجرا نیازمند سالنهای متعدد، امکانات فنی و هنری، تجهیزات و ملزومات صحنه، نورپردازی حرفهای هستیم؛ بنابراین محل برگزاری جشنوارههای تئاتر کاملا وابسته به امکانات فنی در هر شهر است در صورتی که این مورد را در سینما نمیبینیم.
اکبرلو با اشاره به علت اصلی انتقال جشنواره بین المللی فیلم فجر به خارج از تهران اشاره کرد: یکی از دلایل مهمی که باعث انتقال جشنوارههای فرهنگی مانند جشنوارههای فیلم فجر به خارج از تهران اشاره کرد مسئله تمرکززدایی فرهنگی است. به عبارت سادهتر اینکه رویدادهای فرهنگی و هنری فقط مخصوص تهران و پایتخت نباشد و سایر شهرها نیز بتوانند از این برنامهها بهرهمند شوند. از طرفی دیگر بحث بودجه جشنواره به میان میآید؛ وقتی جشنواره به شهر دیگری منتقل میشود، معمولا بخش عمده هزینه از طرف استانداری، شهرداری و نهادهای مختلف تامین میشود و وزارتخانهها بیشتر نقش هماهنگیها برای صدور مجوز را برعهده دارد و مدیریت شهری نیز انگیزه بیشتری برای میزبانی و سرمایهگذاری در رویداد دارد. به همین دلیل است که برخی رویدادهای بزرگ مانند جشنواره بینالمللی تئاتر کودک در همدان یا جشنواره بینالمللی فیلم فجر در شیراز برگزار میشوند.
کارگردان نمایش «حصار در حصار» درباره استقبال میهمانان خارجی از جشنواره گفت: واقعیت این است که من امسال در جشنواره حضور نداشتم و به همین دلیل اطلاعات دقیقی از جزئیات برگزاری، میزان حضور میهمانان خارجی و کیفیت مشارکت آنها ندارم. یکی از چالشهای اصلی جشنوارههایی که خارج از تهران برگزار میشوند، محدودیت برای اطلاعرسانی است؛ بنابراین اطلاع رسانی بیشتر به صورت محلی و بومی انجام شده و در مقایسه با رویدادهای تهران اطلاع رسانی محدود بوده است. باتوجه به این وضعیت، نمیتوانم درباره تعداد یا سطح هنری میهمانان خارجی جشنواره امسال نظر درست و قطعی بدهم.
اکبرلو افزود: تصمیم برگزاری جشنواره بین المللی فیلم فجر در خارج از تهران شامل جنبههای مختلفی اعم از سیاسی و نمایشی است و بخش مهم دیگر نیز مربوط به تمرکززدایی فرهنگی در سراسر کشور است که همیشه مد نظر مدیران فرهنگی بوده است. این امر موجب گسترش انجام فعالیت هنری و فرهنگی در سراسر کشور است.
این نویسنده و منتقد سینمایی از برگزاری جشنواره بین المللی فیلم فجر در شیراز استقبال کرده و درباره چالش برگزاری جشنواره تئاتر در شهرهای مختلف گفت: قبلتر هم اشاره کردهام در بحث سینما، فکر نمیکنم محل برگزاری انچنان تاثیری در روند کار داشته باشد؛ زیرا پخش فیلمها به صورت سراسری انجام میشود و فرقی ندارد شما در چه جایی زندگی میکنید، از طریق پلتفرمها و سالنهای نمایشی که درهر جای کشور میتواند وجود داشته باشد همه افراد به فیلمها دسترسی دارند. اما این امرشاید در زمینه تئاتر متفاوت باشد زیرا اجرا زنده است و برای مردم یک شهر یا یک منطقه امکان استفاده از آثار شهرهای دیگر و مخصوصا آثار خارجی وجود ندارد. در زمینه سینما اینطورنیست هر کسی در هر جایی میتواند از طریق اینترنت به تماشای این فیلمها بنشیند. مخصوصا که بحث ممیزی هم همیشه میتواند مطرح شود؛ بنابراین مخاطب هم ترجیح میدهد ازنسخه کامل آثار استفاده کند تا نسخهای که به دلایل مختلف و با محدودیتهای مختلف بخشهایی از آن حذف شده باشد.