«رسانه تحلیلی تصویری بهمن»، گروه اجتماع- محمودرضا زارع؛ سرانجام طرح جنجالی «نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» معروف به «طرح صیانت» در کمیسیون مشترک طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی با ۱۸ رأی موافق و تنها یک رأی مخالف به تصویب رسید و به فاصله دقایقی از انتشار این خبر موجی از اعتراض به این تصمیم مجلس در فضای مجازی به راه افتاد.
البته تا زمان تبدیل شدن این مصوبه به یک قانون لازمالاجرا مسیر زیادی باقی مانده است و باید پس از تصویب کلیات، نمایندگان کمیسیون مشترک جزئیات آن را بررسی کرده و با پایان بررسی جزئیات، این طرح برای تایید و بررسی نهایی به شورای نگهبان خواهد رفت.
تا پیش از آنکه جلسه علنی امروز مجلس برگزار شود تناقضهایی نسبت به تصویب یا عقب انداختن این طرح وجود داشت و حتی نوری، عضو کمیسیون ویژه بررسی این طرح، اجرا و تصویب طرح صیانت را در سال جاری رد کرده و زمان بررسی و تصویب آن را به بعد از تعطیلات نوروز موکول کرده بود.
با این حال وی به عنوان نماینده مخالف پس از تصویب این طرح در کمیسیون مشترک گفت: نمیتوانیم درعرض ۴۵ دقیقه برای طرحی با این اهمیت جمع شده و تصمیمگیری کنیم.
طرحی پر از ابهام با مخالفان بیشمار!
از همان ابتدای مطرح شدن طرح صیانت از کاربران فضای مجازی و بحثهایی که پیرامون آن به راه افتاد انتقادات زیادی به آن وارد شد و جبههگیریهای بسیاری نسبت به آن صورت گرفت حتی مرکز پژوهشهای مجلس هم درباره این طرح گزارشهای متعددی درباره نقاط ایراددار و ابهامبرانگیز منتشر کرده بود.
مخالفان معتقد بودند طرح موسوم به صیانت اگر اجرایی شود محدودیت در کسب و کارهای اینترنتی را ایجاد خواهد کرد و نقض حقوق شهروندی و حریم خصوصی را به دنبال خواهد داشت اما مدافعان این طرح که در بین آنان هم برخی از کارشناسان فضای مجازی بودند اعتقاد داشتند باید کنترل فضای مجازی در دست دولت باشد که البته سخن پر بیراهی نبود اما شکل کار آنجا ایراد پیدا کرده بود که به نظر مخالفان، طرح صیانت از حقوق کاربران از استواری زیادی در بهرهگیری از نظر مردم و کارشناسان برخوردار نیست.
با اینحال سرعت در تأیید کلیات طرح صیانت در مجلس که امروز صورت گرفت به اندازهای متعجبانه بود که بسیاری از نمایندگان هم از این سرعت عمل کمیسیون مشترک متعجب مانده و اکنون که چند ساعتی از تصویب آن گذشته است کاربران در فضای مجازی به این اقدام مجلس اعتراضات فراوانی دارند.
وقتی افکار عمومی برای 18 نفر مهم نیست!
تصویب 45 دقیقهای طرح صیانت در خلال جلسات بررسی بودجه سال آینده که مجلس را تبدیل به کارگاه سهشیفته بررسی جزء به جزء بندها و متممهای لایحه کرده است جای شبههای باقی نمیگذارد که موافقان این طرح به دنبال فرصتی مناسب برای تصویب بیدردسر آن بودند و در مقابل اعتراض مخالفان، بررسی جزئیات آن را پایان بررسی بودجه و ابتدای سال آینده اعلام کردند.
طرح صیانت از ابتدای بروز و ظهور خود به مانند یک توپ سرگردان از این کمیسیون به آن یکی پاس داده شده بود و برای آنکه بدنامیاش بر پیشانی مجلس نماند بارها تغییر نام داد و در آخر به عنوان نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی نامگذاری شد.
ولنگاری در عرصه فضای مجازی و پیامدهایی که میتواند با رهاسازی آن از هر نظر به ساختار سیاسی، امنیتی و اقتصادی کشور ضربه زده و حتی نظام فرهنگی کشور را به چالش بکشد امری نیست که مورد تأیید حتی مخالفان دولت باشد اما نحوه مواجه با آن و چگونگی مدیریت فضای مجازی لبه تیز چاقویی است که باید با بهرهگیری از نظر و خواست کارشناسان و شهروندان مدیریت شود؛ اگرچه با اینهمه اتفاقاتی که در چند سال اخیر در فضای مجازی رخ داد کسی مخالف ساماندهی آن نیست اما نمایندگان مجلس باید به این دو سؤال پاسخ دهند که آیا این طرح در راستای ساماندهی فضای مجازی است یا از نگاه مردم کنترل شهروندان محسوب میشود و اینکه اصرار و ضرورت تصویب کلیات آن در خلال بررسی بودجه برای چه بود؟
مصوبه طرح صیانت لغو میشود؟
با این حال ساعاتی پس از مصوبه کمیسیون مشترک طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی تلاشهایی برای لغو این مصوبه صورت گرفت. جلال رشیدی کوچی تنها نماینده مخالف طرح صیانت از کابران فضای مجازی در کمیسیون، از جمع آوری امضا برای لغو بررسی طرح صیانت در کمیسیون مشترک و بازگشت طرح به صحن مجلس خبرداد.
باید منتظر ماند و دید سرانجام این طرح که بدون اغراق یکی از ده طرح جنجالی تمام ادوار مجلس است به کجا خواهد انجامید.