رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه ورزش: نهادهای مختلف ورزشی و به خصوص فیفا در سالهای اخیر همواره به این نکته تاکید داشتهاند که ورزش باید از سیاست جدا شده و دولتها و فدراسیونها نباید اجازه دهند که اتفاقات سیاسی روی ورزش اثر منفی داشته باشد. با این حال وقتی در روزهای اخیر شاهد حمله روسیه به اوکراین و وقوع جنگ بین این دو کشور بودیم این روایت آنها از ورزش نقض شد و انواع و اقسام تحریمها و مجازاتها برای ورزش روسیه در نظر گرفته شد تا مشخص شود که این اتفاقات شعاری بیش نیست.
فیفا و یوفا به تازگی تیم ملی و همچنین باشگاههای روسیه را از حضور در تمامی رقابتها محروم کردند و تا اطلاع ثانوی فوتبال این کشور قادر به حضور در هیچ تورنمنتی نخواهد بود. در چنین شرایطی به نظر میرسد اگر جنگ در اوکراین به این زودی خاتمه پیدا نکند احتمالا دیدارهای مقدماتی جام جهانی در منطقه اروپا با تغییراتی روبرو خواهد شد و در مسیری که تیمهای روسیه، لهستان، سوئد و جمهوری چک حضور دارند روسها قادر به حضور در بازیها نخواهند بود تا به این ترتیب شانس حضور در جام جهانی 2022 را از دست بدهند. البته روسیه در بیانیهای به شدت از این تصمیم فیفا و یوفا انتقاد کرده و گفته که تصمیم دارد از این دو نهاد به دادگاه ورزش شکایت کند.
اتحادیه فوتبال روسیه به سرعت به این اتفاق واکنش نشان داد و در بیانیهای نوشت: «اتحادیه فوتبال روسیه با تصمیم فیفا و یوفا مبنی بر تعلیق تیمهای روسی از شرکت در مسابقات بینالمللی قاطعانه مخالف است. به اعتقاد ما این تصمیم با قوانین و اصول رقابتهای بینالمللی مغایر است. این تصمیم طبیعتا به تعداد زیادی از ورزشکاران، مربیان، کارکنان باشگاهها و تیمهای ملی و از همه مهمتر میلیونها هوادار روسی آسیب میرساند که در وهله اول سازمانهای ورزشی بینالمللی باید از منافع آنها محافظت کنند. جامعه ورزشی که همواره به اصول برابری، احترام متقابل و استقلال سیاسی پایبند بوده است، حق اعتراض به تصمیم فیفا و یوفا مطابق با قوانین بین المللی ورزش را برای خود محفوظ میدارد.»
روسها اینچنین مخالفت خود را با تصمیمگیریهای سیاسی فیفا در ورزش نشان دادند اما این آخرین عکسالعمل به جنگ ویرانگر اوکراین نیست. کمپانی آدیداس هم تصمیم گرفت به همکاری خود با اتحادیه فوتبال روسیه خاتمه دهد و به این ترتیب این تولید کننده البسه ورزشی آلمانی که از سال 2008 اسپانسر لباس تیمرهای ملی این کشور بود دیگر قرار نیست با روسها همکاری کند.
پیش از این نیز کمیته بینالمللی المپیک نیز در تصمیمی غیرمنتظره از اعضای خود خواسته بود تمامی مسابقات و رویدادهای ورزشی که قرار است در روسیه برگزار شود را لغو یا به کشور دیگری منتقل کنند. حتی در رقابتهایی که ورزشکاران روس حضور دارند قرار نیست پرچم، سرود یا هر نمادی که به این کشور ارتباط داشته باشد در سالن یا محل برگزار مسابقات دیده شود و به این ترتیب نهادهای ورزشی به دنبال این هستند تا با فشارهای سیاسی، روسیه را از پیشروی در اوکراین منع کنند.
یکی از سوالاتی که این روزها در فضای مجازی مطرح شده و بسیاری از هواداران ورزش در دنیا از خود میپرسند این است که حتی با قبول این فرض که روسیه نباید به مقابله با اقدامات اوکراین میپرداخت اما در این میان ورزشکاران این کشور چه تقصیری دارند که باید این چنین تحت فشار قرار بگیرند و نتوانند از امتیازاتی که همه ورزشکاران در سراسر دنیا دارند، استفاده کنند.
روسیه قرار بود میزبانی رقابتهای قهرمانی والیبال جهان را در سال 2022 داشته باشد اما حالا اتحادیه جهانی والیبال آنها را از میزبانی محروم کرده است و قرار است این تورنمنت در کشور دیگری برگزار شود. فدراسیون جهانی راگبی هم تحریمهایی را علیه روسیه و بلاروس که در این جنگ کنار روسیه استاده است در نظر گرفته است و هر روز هم به بلندای این فهرست افزوده میشود.
روسها علاوه بر این از میزبانی جامهای جهانی اسکی، رقابتهای جام جهانی هاکی جوانان جهان در بخش زنان و همچنین مسابقات قهرمانی شنای جهان محروم شدهاند. از طرف دیگر اتحادیه جهانی شطرنج نیز همکاری خود با اسپانسرهای روس و بلاروس را قطع کرده و یکی از خبرهایی که این روزها در جامعه ورزش ایران بازتاب زیادی داشته نیز مربوط به اتفاقاتی است که در این ورزش رخ داده است.
بر همین اساس علیرضا فیروزجا، عضو تیم شطرنج ایران به این بهانه که نمیتواند با ورزشکاران رژیم صهیونیستی مسابقه دهد از ایران رفت و تابعیت فرانسه را قبول کرد اما حالا این کشور مانع از مصاف او با ورزشکاران روس و بلاروس شده است که این اقدام واکنشهایی را به دنبال داشته که چرا او حالا به این شرایط معترض نیست.
همه این اتفاقات تناقضی آشکار را در حرف و عمل نهادهای ورزشی جهانی نشان میدهد که در برخی موارد بسیار سختگیرانه با هر گونه دخالت سیاست در ورزش مخالفت میکنند و در چنین مواردی که منافعشان ایجاب میکند هر گونه فشار و رفتار سیاسی را مجاز میدانند.