بازی روانی ارز با هدف سیاسی

شاهین شایان آرانی، کارشناس مسائل اقتصادی، در گفت‌و‌گو با ایران ۲۴ درباره افزایش شدید نرخ ارز در روز گذشته اظهار کرد: این نوع جهش‌ها غیرعادی بوده و طبیعی نیستند، باید کنترل و مهار شوند. متاسفانه دستگاه‌های متولی و ناظر نتواسته‌اند این روند را مدیریت کنند. این افزایش‌های ناگهانی اثرات روانی منفی دارد.

وی افزود: نوسانات قیمت ارز و طلا هم از جنبه‌های اقتصادی و هم سیاسی می‌تواند اثرات روانی قابل توجهی بر جامعه داشته باشد. این افزایش‌ها باعث ایجاد تلاطم‌های ذهنی و واکنش‌هایی می‌شود که بعد‌ها به مشکلات اقتصادی تبدیل می‌شود. بنابراین، ضروری است که مرجع ناظر این نوسانات را کنترل کرده و سیاست‌های موجود به‌گونه‌ای تنظیم شود که مانع از وقوع چنین افزایش‌هایی شود.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: افزایش‌های شدید ارزی از نظر روانی مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اثر آن ممکن است بسیار مخرب‌تر از تاثیر واقعی آن در اقتصاد باشد و باعث شود که بازار و ذهنیت‌ها دچار تلاطم شده و وحشت و دلهره ایجاد شود. این وظیفه بانک مرکزی و دولت است که جلوی این تلاطم‌ها را بگیرند.

وی با تاکید بر نقش بانک مرکزی در این زمینه گفت: بانک مرکزی مجری سیاست‌های اقتصادی دولت است و به‌تنهایی نمی‌تواند جلوی این نوسانات را بگیرد. مرجع ناظر باید توان و اختیار لازم را داشته باشد تا بتواند حرکت‌های انحرافی در بازار را مهار کند. ساختار کل نظام اقتصادی باید به‌گونه‌ای باشد که این تلاطم‌ها را از بین ببرد.

شایان آرانی همچنین با اشاره به افزایش قیمت طلا و سکه و سوددهی برخی افراد از آن، گفت: این موضوع مختص ایران نیست و در همه‌جای دنیا وجود دارد. برخی افراد ممکن است از تلاطم‌های بازار سود ببرند. البته ممکن است افزایش قیمت‌ها به نفع برخی باشد، در حالی که برخی دیگر از کاهش قیمت‌ها بهره‌مند می‌شوند.

وی  با اشاره به اینکه برخی نوسانات اهداف اقتصادی ندارند و جنبه سیاسی دارند، تصریح کرد: این نوع نوسانات در برخی موارد می‌تواند هدف سیاسی داشته باشد. افرادی می‌خواهند قیمت دلار افزایش یابد تا اقتصاد را دچار شوک کنند. این‌گونه نوسانات سیاسی در کشور‌های دیگر کمتر مشاهده می‌شود، اما در کشور ما بیشتر دیده می‌شود و ممکن است از خارج از کشور تاثیر بگیرد.

 این کارشناس اقتصادی درباره این سوال که علت افزایش عجیب نرخ دلار در سه ماه اخیر چیست؟ افزود: «این نوسانات تاثیر زیادی بر قیمت اقلام مختلف دارد. سیاست‌های ارزی دولت نیز در افزایش نرخ ارز نقش داشته است.