از اسکناسهای نو تا کارت هدیه/ تحولی در سنت عیدی دادن

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه خبری ایران ۲۴، نوروز همیشه با بوی سبزه و سنبل در خانهها و کوچهها پر از شادی و رنگ است. اما در کنار این تغییرات زیبا، یکی از سنتهای شیرین نوروزی که از یادها رفته، عیدی دادن است. یاد آن روزهایی که بچهها با شوق و ذوق به دنبال اسکناسهای نو و تا نخورده در لای قرآن میگشتند، کمکم در پس مشکلات اقتصادی و تغییرات سبک زندگی کمرنگ شده است.
خاطراتی که حالا تکرار نمیشوند
سالها پیش، مادربزرگ کنار سفره هفتسین مینشست و با لبخندی مهربان، اسکناسهای نو را میان نوههایش تقسیم میکرد. پدربزرگها هم همیشه یک جمله پندآموز میگفتند: "این برای برکت سال جدیدت، خرجش نکن، نگه دار! "، اما این روزها، عیدی گرفتن دیگر اولویت نیست؛ نه برای بزرگترها و نه برای کوچکترها.
عیدیهایی که در حساب بانکی گم میشوند
سارا، زن ۳۵ سالهای که در بازار برای خرید عید قدم میزند، میگوید: "ما هم بچه بودیم، برای عیدی گرفتن لحظهشماری میکردیم. اما حالا دیگر کسی عیدی نمیدهد. اگر هم بدهد، به جای اسکناس، مستقیم به کارت واریز میکنند. دیگر هیچچیز مثل گذشته نیست. " این تغییر در نحوه عیدی دادن نشاندهنده تحولاتی است که سنتها در عصر مدرن تجربه میکنند. فرهاد، پدر دو فرزند، در پاسخ به این سؤال که چرا کمتر عیدی میدهد، فقط یک جمله میگوید: "با این وضعیت اقتصادی، مگر چقدر باقی میماند که عیدی هم بدهیم؟ "
اقتصاد، فاصلهها و تغییر نسلها
تورم و افزایش هزینههای زندگی بهطور مستقیم بر کمرنگ شدن سنت عیدی دادن تأثیر گذاشته است. بسیاری از خانوادهها در تلاشند تا با وضعیت اقتصادی کنونی کنار بیایند و عیدی دادن را به حداقل برسانند یا حتی آن را حذف کنند. از سوی دیگر، سبک زندگی تغییر کرده است. مردم کمتر به دید و بازدیدهای نوروزی میروند و خانوادهها بیشتر در فضای مجازی ارتباط برقرار میکنند. این شرایط باعث شده که دیگر در خانهها خبری از لحظههای شاد و هیجانانگیز عیدی گرفتن نباشد. حتی بسیاری از کودکان دیگر علاقهای به گرفتن اسکناس ندارند و کارت هدیه یا گیفت کارت دیجیتالی را ترجیح میدهند.
آیا میتوان عیدی را زنده کرد؟
با وجود تمام این تغییرات، هنوز هم میتوان سنت عیدی دادن را زنده نگه داشت. شاید دیگر خبری از اسکناسهای تا نخورده نباشد، اما روح این سنت هنوز زنده است. به جای پول نقد، میتوان هدیهای کوچک یا یادگاری نمادین هدیه داد که همچنان حس محبت و بخشندگی را منتقل کند. شاید این تغییرات به ظاهر کوچک به ما یادآوری کند که هدف از عیدی دادن، شاد کردن دلها است، نه صرفاً مقدار پولی که در دست داریم.
دلایل کمرنگ شدن عیدی دادن
با افزایش تورم و کاهش قدرت خرید، بسیاری از خانوادهها اولویتهای مالی خود را تغییر دادهاند و عیدی دادن برای آنها به یک نیاز غیرضروری تبدیل شده است.
همچنین سبک زندگی مدرن و تغییر در ارزشها باعث شده که برخی خانوادهها کمتر به سنتهای قدیمی پایبند باشند. فاصلههای خانوادگی نیز مزید بر علت شده و با افزایش مهاجرت و سبک زندگی پرمشغله، دید و بازدیدهای نوروزی کاهش یافته و این امر بر کمرنگ شدن سنت عیدی دادن تأثیر گذاشته است.
همچنین برای نسل جدید، عیدی گرفتن آنطور که در گذشته جذاب بود، دیگر به همان اندازه اهمیت ندارد و ترجیح میدهند که بهجای پول نقد، هدیهای خاص دریافت کنند و در برخی خانوادهها، عیدی بهجای پول نقد به روشهای جدیدی مانند واریز مستقیم به کارت یا ارسال کارت هدیه دیجیتالی داده میشود.
بازگرداندن روح عیدی دادن
هرچند تغییرات زیادی در نحوه اجرای سنت عیدی دادن رخ داده است، اما روح این سنت هنوز هم میتواند لبخند و شادی را در نوروز زنده کند. حتی یک مبلغ کوچک یا هدیهای نمادین هم میتواند این سنت را حفظ کند. در نهایت، مهمترین نکته حفظ روح بخشندگی و شاد کردن عزیزان است، نه میزان یا نوع عیدی.