پشتپرده مواضع گروسی و آژانس؛ بازی سیاست و منافع در پرونده هستهای ایران

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پس از جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره عدم اشاعه تسلیحات هستهای، در کنفرانس خبری مشترک با «ژان نوئل بارو» اظهار داشت: «بحث چند ماه یا چند سال مطرح نیست؛ شاید فقط چند هفته زمان لازم باشد تا جهان بتواند به راهحلی دست یابد که هم امکانپذیر باشد و هم، مهمتر از همه، از گسترش درگیریهای نظامی بیشتر جلوگیری کند.»
وی همچنین در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت که در این نشست تأکید کرده است: «برنامه هستهای رو به گسترش ایران همچنان مسئلهای جدی است.»
گروسی مذاکرات اخیر ایران و آمریکا در چند هفته گذشته را «مهم» خواند و تأکید کرد: «من از نزدیک و به طور فعال با هر دو طرف در تعامل هستم و از تعهد آنها دلگرم شدهام.»
در همین زمینه «شعیب بهمن» روز سهشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ در گفتوگو با خبرنگار سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴ درباره سفر روز گذشته هیات فنی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران به سرپرستی معاون پادمانی آژانس و اظهارات رافائل گروسی درباره توافقات هستهای با ایران گفت: «ما چند موضوع و پرونده باز بین ایران و آژانس داریم که بیشتر ماهیت فنی دارند، اما بخش سیاسی آژانس با نگاه سیاسی، هر از گاهی این موضوعات را زنده نگه میدارد و در دستورکار قرار میدهد.»
وی افزود: «مثلاً موضوع آلودگی برخی تاسیسات و سایتهای هستهای ایران به مواد رادیواکتیو، موضوعی قدیمی است که ایران بارها با مستندات دقیق به آژانس پاسخ داده است؛ اما نه به نگاه فنی آژانس بهویژه بخش سیاسی آن، این موضوعات را برجسته و سیاسی میکنند.»
این تحلیلگر روابط بینالملل ادامه داد: «آنچه گروسی در حال حاضر دنبال میکند این است که در روند مذاکرات نقش یک بازیگر فعال را حفظ کند که این نقش بخشی از موقعیت و جایگاه آژانس در حوزه هستهای است.»
بهمن عنوان کرد: «آژانس بین المللی انرژی اتمی به لحاظ فنی باید در این موضوعات دخیل باشد و نظارت فنی بر فعالیتهای هستهای در ایران قطعی است و همکاری ایران با آژانس وجود دارد و ادامه دارد.»
وی اضافه کرد: «موضوع دیگر به شخص گروسی برمیگردد؛ چرا که وی قصد دارد در آینده به مقامهای بالاترمانند دبیرکل سازمان ملل ارتقا یابد، بنابراین تلاش دارد به عنوان یک فرد برجسته مطرح شود. به نظر میرسد وعدههایی نیز از سوی کشورهای اروپایی به وی داده شده است تا در پرونده هستهای ایران مطابق منافع و خواستههای اروپاییها عمل کند. »
رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصر تأکید کرد: «گروسی میتواند حمایت اروپا را برای ارتقای مقام خود به دبیرکلی سازمان ملل جلب کند و به این دلیل در صحنه اروپاییها فعال است و مواضعش را به آنها نزدیک میکند بهویژه با توجه به گزارشهایی که آژانس در ماههای آینده ارائه خواهد کرد.»
بهمن خاطرنشان کرد: «اروپاییها با توجه به حذف خود از مذاکرات دو جانبه میان ایران و آمریکا، تمایل دارند از طریق اهرم مکانیسم ماشه موقعیت خود را در موضوع هستهای ایران حفظ کنند و از این ابزار به عنوان اهرم استفاده کنند.»
وی تصریح کرد: «با توجه به تمایلات شخصی گروسی و همچنین منافع اروپاییها که علاقهمند به حفظ نقش در فرآیند هستند، تعاملاتی بین طرفها شکل میگیرد که بر روند آتی پرونده هستهای ایران تحت نظارت آژانس تاثیرگذار خواهد بود.»
این کارشناس مسائل بینالملل اظهار کرد: «ایران نیز تلاش کرده این موضوع را از طریق ارتباط و تعامل مستقیم با آژانس مدیریت کند، اما واقعیت این است که وعدههای اروپاییها به گروسی با اهمیت بوده و ممکن است در نهایت گزارشهای آژانس به نفع اروپاییها مورد استفاده قرار گیرد.»
بهمن همچنین گفت: «گروسی در جایگاه مدیریتی آژانس بین المللی انرژی اتمی باید به دنبال توافق هستهای باشد، چرا که اساساً آژانس برای تضمین استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای در جهان و جلوگیری از گسترش تسلیحات هستهای تأسیس شده است.»
وی ادامه داد: «بنابراین وی در مقام مدیرکل آژانس قاعدتاً نباید موضعگیریهای جناحی داشته باشد و باید بیطرف و سازنده باشد، اما تمایلات و خط مشی شخصی وی نیز نباید نادیده گرفته شود.»
رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصرخاطرنشان کرد: «تمایلات شخصی گروسی ممکن است در گزارشهای آتی آژانس بین المللی انرژی اتمی تا حدی تاثیرگذار باشد. ضمن اینکه جدا از اروپاییها، آمریکاییها در سالهای گذشته و حتی اکنون از آژانس به عنوان یک اهرم فشار علیه ایران استفاده کردهاند و آن را یک ابزار موثر میدانند تا بتوانند اهرم فشار بیشتری به ایران وارد کنند.»
بهمن تاکید کرد: گروسی به عنوان مدیرکل آژانس ارتباطات و تعامل با آمریکا و کشورهای اروپایی دارد و این روابط بر مواضع و عملکرد وی تأثیرگذار است.»
به گزارش گروه سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴، ماسیمو آپارو معاون پادمانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته به همراه هیاتی در سفری به تهران درخصوص مباحث فنی و پادمانی با معاون امور بینالملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار و گفتوگو کرد. در این گفت وگو طرفین بر ادامه مذاکرات توافق کردند.
براساس اعلام سازمان انرژی اتمی ایران، در این جلسه ضمن بررسی تمامی مباحث فیمابین، از جمله موضوعات باقیمانده پادمانی، درخصوص روش پیگیری مسایل و نیز ادامه گفتوگوها و اجرای تفاهمات حاصله به توافق رسیدند.
معاون پادمانی آژانس همچنین روز گذشته با وزیر امور خارجه و رییس سازمان انرژی اتمی کشور دیدار و گفت و گو کرد.