ترامپ با امضای تفاهمنامههای چند هزار میلیارد دلاری به دنبال کاهش تورم در آمریکا است

نصرتالله تاجیک کارشناس روابط بینالملل در گفتوگو با خبرنگار سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴ در خصوص نگرانیها و فشارهای روانی و اقتصادی آمریکا در مذاکرات، در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه میتوان به اراده واقعی این کشور برای دستیابی به راهحل دیپلماتیک امیدوار بود؟، اظهار داشت: در واقع دو نکته مهم قابل توجه است؛ نخست اینکه دونالد ترامپ به این تفاهم با ایران از جهات مختلف نیاز دارد. به ویژه مسائل داخلی آمریکا، از جمله مشکلات اقتصادی ناشی از هزینههای بالای جنگ اوکراین و کمک به رژیم صهیونیستی، باعث شده است که ترامپ به دنبال کاهش هزینهها و افزایش سرمایهگذاریها باشد.
وی افزود: ترجیح ترامپ جذب سرمایههای خارجی است تا از این طریق بازار کار داخلی را تقویت کند و نرخ بیکاری را کاهش دهد. این اقدام به بهبود شاخصهای اقتصادی داخلی آمریکا از جمله کاهش تورم کمک میکند و همچنین بازارهای صادراتی برای محصولات متنوع شامل فناوری، خدمات فنی مهندسی و صنایع دیجیتال و هوش مصنوعی ایجاد میکند که درآمد بالایی دارند.
این کارشناس همچنین به سفر ترامپ به منطقه و امضای تفاهمنامههایی به ارزش سه هزار و دویست میلیارد دلار اشاره کرد و گفت: این موضوع نشاندهنده نیاز آمریکا به امنیت منطقه و همکاری ایران با کشورهای منطقه و آمریکا است.
تاجیک به وضعیت اقتصادی ایران اشاره و تصریح کرد: ایران به دلیل طراحی ضعیف اقتصاد سیاسی خود و وابستگی زیاد به فروش نفت، با مشکلات اساسی معیشتی مواجه است. این مساله باعث شده کشور ناچار به مذاکره با آمریکا برای رفع تحریمها شود تا بتواند آرامش و رفاه نسبی برای مردم فراهم کند.
وی توضیح داد: در سالهای گذشته، درآمدهای نفتی ایران به دلیل بینظمیهای اقتصادی صرف سرمایهگذاریهای زیرساختی نشد و به جای توسعه زیرساختهای حمل و نقل، انرژی، صنعت و کشاورزی، این منابع به درستی استفاده نشده است. بسیاری از کشورها از محل صندوقهای سرمایهگذاری خارجی برای حل مشکلات خود کمک میگیرند، اما ایران این سیاست را دنبال نکرد.
این کارشناس روابط بینالملل ادامه داد: بنابراین، به دلیل نیاز مبرم به تأمین مایحتاج مردم و کاهش اثرات مخرب تحریمها، ایران ناچار به مذاکره با آمریکا شده است؛ هرچند این مذاکرات برخلاف دوران برجام فاقد مشروعیت حقوقی و بینالمللی است.
تاجیک به وضعیت مذاکرات اشاره کرد و گفت: اکنون دو طرف فاصله زیادی در ادراک درباره موضوع غنیسازی دارند؛ آمریکا نگران است که ادامه غنیسازی ایران به بمب اتمی منجر شود، در حالی که ایران تأکید میکند قصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارد و تضمینهای نظارتی ارائه میدهد. این اختلاف دیدگاهها چالش اصلی مذاکرات است.
سفیر پیشین ایران در اردن در توضیح وضعیت مذاکرات هستهای ایران هم اظهار داشت: ایران اعلام کرده که تضمین نظارتی مشخصی را نمیپذیرد و هیچ قصدی برای سوءاستفاده ندارد، اما به دلیل عضویتش در پیمان عدم اشاعه تسلیحات هستهای (انپیتی) و استفاده از مزایای برجام، حق غنیسازی برایش محفوظ است. این دو موضوع خاستگاه قانونی و حقوقی ایران برای ادامه غنیسازی محسوب میشوند.
تاجیک افزود: اگر دو طرف بر مواضع سختگیرانه خود اصرار بورزند، امیدی به توافق وجود ندارد، اما در صورتی که با حداکثر انعطافپذیری تلاش کنند، میتوانند به فرمولهای توافق برسند که بازی برد-برد را تضمین کرده و تفاهمی پایدار ایجاد شود. در غیر این صورت، ممکن است وضعیت به سابق بازگردد و یکی از طرفها مسیر خروج را در پیش گیرد.
وی همچنین درباره رویکرد آمریکا تاکید کرد: متأسفانه اهداف آمریکا در این زمینه روشن نیست و به نظر میرسد رویکرد قطعی برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای وجود ندارد. تناقض بین اظهارات رسانهای و مواضع مطرحشده در جلسات نشاندهنده سردرگمی مقامات این کشور است، البته ممکن است که این سردرگمی واقعی نباشد و صرفاً بازی با افکار عمومی برای تضعیف ایران باشد.
کارشناس روابط بینالملل درباره رویکرد ترامپ در قبال ایران هم اظهار داشت: ترامپ در واقع به دنبال جنگ با ایران نیست، بلکه با اعمال فشار حداکثری میخواهد بیشترین دستاورد را به دست بیاورد و در عین حال هزینههای جنگ را متحمل نشود.
تاجیک افزود: ترامپ بر اساس نیاز ایران به رفع تحریمها، فشارهای اقتصادی و سیاسی گستردهای را وارد میکند و همزمان با استفاده از جملات مثبت در خطاب به افکار عمومی ایرانیان، تلاش میکند چهرهای مثبت از خود ارائه دهد تا زمینهساز فشار بر حکومت یا تحریک مردم علیه دولت شود.
تحلیلگر روابط بینالملل خاطرنشان کرد: این اهداف غیرشفاف و متناقض، شک و شبهههایی را درباره تمایل واقعی آمریکا به تفاهم ایجاد میکند و اینکه آیا واشنگتن صرفاً در حال بازی روانی با ایران است یا به دنبال راهحلی جدی است. با این حال، فشار حداکثری همچنان به جای رویارویی نظامی ادامه دارد.
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، صبح سهشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۱۳ می ۲۰۲۵) وارد ریاض شد و اولین سفر خود به خاورمیانه در دوره دوم ریاستجمهوری خود را آغاز کرد.
این سفر که از ۱۳ تا ۱۶ می ادامه داشت، شامل دیدارهایی در عربستان سعودی، قطر و امارات بود.انتخاب عربستان به عنوان نخستین مقصد، نشانه اهمیت راهبردی روابط آمریکا با کشورهای خلیج فارس است و این سفر در شرایط تنشهای منطقهای و تحولات جهانی مانند درگیری رژیم صهیونیستی و حماس و تنش هند و پاکستان صورت میگیرد.
ترامپ در سفر چهار روزه به عربستان سعودی، قطر و امارات، اظهارنظرهایی درباره ایران مطرح کرد که بازتاب جهانی داشت.
سخنان ترامپ درباره ایران در سخنرانیها و مصاحبهها محور تحلیل رسانهها بود و استراتژی دوگانه تهدید و دیپلماسی او را نشان میداد.