اتحاد ایران، ترکیه و مصر، کابوس غرب و صهیونیست‌ها/ پایان حضور خارجی در منطقه
جعفر قنادباشی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی شبکه خبری ایران ۲۴ درباره سفر وزیر امور خارجه به مصر گفت: این سفر دو هدف کوتاه‌مدت و بلندمدت را دنبال می‌کند. در کوتاه‌مدت، سفر مرتبط با مسائل و تحولات جاری منطقه است و می‌توان آن را آغاز فصلی جدید در روابط دو کشور دانست، چرا که رفت و آمدهای رسمی به مصر تاکنون محدود بوده است.
وی افزود: هرچند پیش از این نیز سفرهایی انجام شده، اما این سفر نمادی از گشایش در روابط و افزایش مراودات است. در بعد کوتاه‌مدت، این سفر با رایزنی‌هایی درباره اوضاع منطقه همراه است.
قنادباشی ادامه داد: عراقچی در دیپلماسی خود تلاش کرده به تمامی کشورهای عربی سفر کند؛ از جمله عربستان، کویت و امارات. سفر به مصر نیز این حلقه ملاقات‌ها را تکمیل می‌کند، چرا که تقریباً همه کشورهای عربی در دوره جدید در کانون توجه قرار گرفته‌اند.
وی توضیح داد: در درازمدت، این سفر تلاشی برای همکاری در جهان اسلام و حل مسائل میان کشورهای اسلامی است. مصر به عنوان یک کشور بسیار مهم با جمعیتی حدود ۱۰۰ میلیون نفر، از جایگاه تاریخی ویژه‌ای برخوردار است و هر اقدامی در جهان اسلام مستلزم همکاری و جلب نظر مصری‌ها است.
این کارشناس سیاست خارجی در رابطه با دیدگاه مصری‌ها درباره برقراری ارتباط با ایران و نقش ناسیونالیسم عربی در بهبود روابط ایران و کشورهای عربی گفت: ناسیونالیسم عربی در دوره جدید تحت حکومت آقای سیسی و دیگران، به شکل گذشته در مصر دیده نمی‌شود.
قنادباشی بیان کرد: در گذشته، جمال عبدالناصر تلاش می‌کرد با تکیه بر اتحاد و نژاد عربی، وحدتی علیه اسرائیل ایجاد کند. اما پس از او، به‌ویژه دوران انور سادات و سپس حسنی مبارک و تحولات پس از آن باعث شد ناسیونالیسم عربی از خط اصلی سیاست‌ها فاصله بگیرد. البته ناسیونالیسم عربی و سایر ناسیونالیسم‌ها همچنان وجود دارند، اما دیگر به عنوان اولویت اصلی مطرح نیستند.
وی با اشاره به ضرورت‌های کنونی در مصر گفت: یکی از خواسته‌های عمومی مصری‌ها برقرار کردن رابطه با ایران است. مصری‌ها علاقه زیادی به ایرانی‌ها دارند، چون ایران در صف مقدم مواضع ضدصهیونیستی قرار دارد و به همین دلیل تمایل بیشتری به ارتباط با ما پیدا کرده‌اند.
کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: لذا حکومت مصر نیز برای جلب افکار عمومی، تمایل دارد با ایران که مواضع ضدصهیونیستی دارد، ارتباط برقرار کند. از زمانی که عربستان روابط خود را با ایران بهبود بخشیده است، این مسیر آسان‌تر شده، زیرا مصری‌ها به‌شدت تحت تأثیر عربستان قرار دارند و قاهره از ریاض پیروی زیادی می‌کند.
قنادباشی در پاسخ به این پرسش که آیا چهار کشور مصر، عربستان، ترکیه و ایران می‌توانند اتحادی در برابر مسائل منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تشکیل دهند، اظهار کرد: قطعاً ظرفیت و ضرورت چنین اتحادی وجود دارد، اما طی حداقل ۱۲۰ سال گذشته، عوامل اختلاف‌افکنی عمدتاً از سوی نیروهای خارجی بوده است.
وی افزود: از نظر انگلیسی‌ها، نباید اجازه داد ایران، ترکیه و مصر به یکدیگر نزدیک شوند، زیرا آن‌ها می‌دانند که نزدیکی این سه کشور به معنای پایان حضور خارجی در منطقه خواهد بود و این سیاستی است که انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها دنبال می‌کنند.
کارشناس مسائل خاورمیانه تاکید کرد: همچنین صهیونیست‌ها نیز به شدت مانع این نزدیکی شده و با کارشکنی‌هایی، به‌ویژه در وزارت خارجه مصر، تلاش می‌کنند تا این روابط هرگز به حد قابل توجهی نرسد.
