افزایش ۷۰۰ درصدی قیمت برخی داروها؛ بیماران بین تأمین دارو و معاش گیر کرده‌اند
به گزارش شبکه خبری ایران ۲۴، در حالی که سازمان غذا و دارو افزایش قیمت‌ها را طبیعی و کنترل‌شده توصیف می‌کند، آمار‌های رسمی مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد قیمت سنسور‌های قندخون از ۴ به ۸ میلیون تومان و داروی پلاویکس (ضد سکته) از ۶۵۰ هزار تومان به قیمت‌های نجومی رسیده است. این گزارش با استناد به اسناد رسمی و گفت و‌گو با ذینفعان، عمق فاجعه را روایت می‌کند.
آمار‌های تکان‌دهنده
پیمایش میدانی در ۱۵ داروخانه مناطق مختلف تهران و ۱۲ داروخانه در شهرستان دزفول استان خوزستان توسط خبرنگار اقتصادی ایران ۲۴ نشان می‌دهد:
- دارو‌های تزریقی مانند دگزامتازون با افزایش ۴۱۵ درصدی مواجه شده‌اند
- پماد‌های پوستی که تا سه ماه پیش با ۱۲ هزار تومان قابل خریداری بودند، امروز به ۳۶ هزار تومان رسیده‌اند
- قرص‌های فشارخون از ۲۰ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان افزایش یافته‌اند
- دارو‌های شیمی‌درمانی در برخی موارد تا ۳ برابر گران‌تر شده‌اند
دکتر محمد رضا شانه‌ساز رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در گفت و‌گو با رسانه‌ها تأیید کرده است: در برخی موارد شاهد افزایش ۷۰۰ درصدی قیمت‌ها بوده‌ایم که با هیچ منطق اقتصادی قابل توجیه نیست.
ریشه‌های بحران
سه عامل اصلی این موج گرانی را شکل داده‌اند:
۱ - سیاستگذاری ارزی
با افزایش نرخ ارز ترجیحی دارو از ۲۸،۵۰۰ به ۳۸،۵۰۰ تومان و حذف ارز نیمایی، هزینه واردات دارو به‌طور متوسط ۶۰ درصد افزایش یافته است.
یک مقام آگاه در وزارت صمت که خواست نامش فاش نشود، به خبرنگار ایران 24 گفت: واردکنندگان مجبورند بخشی از ارز مورد نیاز را با نرخ ۷۰ هزار تومانی بازار آزاد تهیه کنند.
۲ - شکست طرح دارویار
این طرح که قرار بود با تأمین ۱۰۰ هزار میلیارد تومان، دارو را برای مردم ارزان کند، فقط ۵۰ درصد بودجه مورد نیاز را دریافت کرده است. نتیجه آن شده که ۱۶ درصد دارو‌های مشمول طرح، بدون پوشش بیمه‌ای رها شده‌اند.
۳ - بحران نقدینگی
داروخانه‌داران از سه هزار میلیارد تومان چک برگشتی بیمه‌ها خبر می‌دهند. این موضوع باعث شده بسیاری از داروخانه‌ها از تحویل دارو با نسخه بیمه خودداری کنند.
تأثیرات اجتماعی
- کاهش مصرف دارو: ۶۷ درصد بیماران دیابتی مجبور شده‌اند مصرف سنسور قندخون را کاهش دهند
- فروش اموال: برخی بیماران خاص برای تأمین دارو به فروش وسایل ضروری زندگی روی آورده‌اند
- نابرابری درمانی: هزینه سلامت دهک پردرآمد ۱۳.۵ برابر دهک کم‌درآمد شده است
واکنش مسئولان
سازمان غذا و دارو در بیانیه‌ای ادعا کرده متوسط افزایش قیمت‌ها فقط ۲۰ تا ۳۰ درصد بوده است. این در حالیست که دکتر علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت اعتراف کرده: اولویت را به تأمین دارو داده‌ایم، حتی اگر قیمت‌ها افزایش یابد.
پیش‌بینی آینده
کارشناسان سه سناریو را محتمل می‌دانند:
۱ - در بهترین حالت با تخصیص کامل بودجه دارویار، افزایش قیمت‌ها به ۳۰ درصد محدود می‌شود
۲ - در صورت تداوم وضع موجود، شاهد افزایش ۴۰ درصدی دیگر خواهیم بود
۳ - بدترین سناریو، کمبود گسترده دارو به دلیل ورشکستگی واردکنندگان است
صحبت با ذی نفعان
در همین رابطه خبرنگار اقتصادی ایران ۲۴ به سطح شهر رفته و از خریداران دارو و داروخانه داران در رابطه با قیمت‌های نجومی دارو سوال کرده است و یک بیمار دیابتی ۵۴ ساله در داروخانه‌ای نزدیک میدان سپاه به خبرنگار ایران 24 می‌گوید: سه ماه پیش بسته سنسور قندخون را چهار میلیون می‌خریدم، امروز همان را هشت میلیون می‌فروشند. حقوق من از ۵ به ۷ میلیون افزایش یافته، اما هزینه دارویم از ۶ به ۱۵ میلیون رسیده. مجبورم روزی یک بار به جای سه بار قندم را چک کنم. دکتر می‌گوید این کار خطرناک است، اما چاره‌ای ندارم.
نگار فراهانی مدیر داروخانه‌ای که بیمار دیابتی در آن منتظر دریافت داروی خود بود نیز در همین رابطه توضیح می‌دهد: هر روز با صحنه‌های دل‌خراشی رو‌به‌رو می‌شویم. بیماران سرطان را می‌بینم که نصف نسخه را می‌خرند یا دارو‌های ضروری را حذف می‌کنند. دوست داریم به بیماران کمک کنیم اما نمی‌توانیم آنچنان کاری برای آنها انجام دهیم، چون تعدادشان آنقدر این روز‌ها زیاد شده است که از دست خیرینی نیز که می شناسیم هم کار چندانی بر نمی‌آید. از طرفی بیمه‌ها ماه‌هاست بدهی‌های خود را پرداخت نمی‌کنند و ما هم مجبوریم یا نقدی بفروشیم یا با قیمت بالاتر. این دور باطل، همه را آزار می‌دهد.
بحران دارویی کنونی دیگر یک مسئله اقتصادی صرف نیست؛ تبدیل به تهدیدی برای امنیت ملی شده است.
در حالی که مسئولان بر سر آمار‌ها اختلاف نظر دارند، بیماران هر روز مجبور به انتخاب‌های غیرانسانی می‌شوند. کارشناسان نظام سلامت نیز هشدار می‌دهند بدون اصلاح فوری نظام بیمه‌ای و تأمین پایدار ارز دارو، کشور با موج جدیدی از بحران‌های سلامتی رو‌به‌رو خواهد شد.
