ناصر تقوایی از «آرامش در حضور دیگران» تا «کاغذ بی خط»
ناصر تقوایی متولد ۲۲ تیر ۱۳۲۰ در آبادان، از جمله فیلمسازان موج سینمای ایران بود.
وی سال ۱۳۴۶ نخستین فیلم سینمایی خود را با عنوان «آرامش در حضور دیگران» ساخت.
سپس «صادق کرده»(۱۳۵۱) و «نفرین»(۱۳۵۲) را به روی پرده برد.
سال ۱۳۵۵ با اقتباس از رمان «دایی جان ناپلئون» نوشته ایرج پزشکزاد، سریال ۱۲ قسمتی و پرمخاطبی به همین نام ساخت که با گذشت سالها از ساخت، همچنان تماشایی است.
پس از انقلاب ناصر تقوایی فعالیت سینمایی خود را با ساخت فیلم ماندگار «ناخدا خورشید»(۱۳۶۵) با اقتباس از رمان «داشتن و نداشتن» ارنست همینگوی آغاز کرد.
«ای ایران» (۱۳۶۸) دومین فیلم سینمایی ناصر تقوایی پس از انفلاب بود و سال ۱۳۸۰ «کاغذ بی خط» را ساخت.
ناصر تقوایی دی ۱۳۸۲ فیلم «چای تلخ» را کلید زد که به دلایل مالی، اعتراض به اعمال سانسور و عدم حمایت مراکز دولتی پروژه را نیمه کار رها کرد و به فعالیت سینمایی خود پایان داد و زندگی در عزلت را آغاز کرد.
ناصر تقوایی افزون بر فیلمسازی، دستی بر عکاسی مستند سازی و نویسندگی داشت.
در کارنامه ناصر تقوایی انبوهی از جوایز معتبر سینمایی از جمله جایزه شیر نقره ای جشنواره ونیز، جایزه پلنگ طلایی جشنواره لوکارنو، تندیس طلایی جشنواره سانفرانسیسکو دیده می شود.
جمعی از بازیگران برجسته از جمله بهروز وثوقی، سعید راد، ثریا قاسمی، عزت انتظامی، محمد علی کشاورز، سعید کنگرانی. اکبر عبدی، داریوش ارجمند، پروانه معصومی، هدیه تهرانی و خسرو شکیبایی در آثار ناصر تقوایی ایفای نقش کرده اند
.
ناصر تقوایی در کنار داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، بهرام بیضایی، فریدون گله و امیر نادری از جمله بنیان گذاران موج نوی سینمای ایران بودند. سینمایی که با فاصله گیری از سینمای وقت، مخاطب را به تفکر و اندیشه ورزی هدایت می کرد.
از ناصر تقوایی به عنوان سینماگری صاحبنظر یاد می شود و در عمر فعالیت سینمایی، گرچه کارنامه کوتاهی از فیلمسازی دارد، اما نام او و آثار که برجای گذاشته، تا ابد بر بلندای تاریخ سینمای ایران جاودانه خواهد ماند.
ناصر تقوایی هماره از سانسور گلایه داشت و برخی غیبت خودخواسته او در سینما را نشانی از اعتراض وی به این موضوع نسبت داده اند.
مرضیه وفامهر در بخشی از خبر درگذشت همسر خود، ناصر تقوایی را اینگونه توصیف کرده است:
"ناصر تقوایی
هنرمندی که دشواری آزاد زیستن را برگزید به رهایی رسید."
